Dijitalleşme tuzağı!

Sinema salonları seyirci sayısında dibi gördü. Mart ayının son haftası, tarihin en düşük hasılat yapılan dönemlerinden biri oldu. Büyük film projeleri ya iptal ediliyor ya da rafa kaldırılıyor. Hazır yapımlar da bekletiliyor. Sinemacılar 1990'larda olduğu gibi kısır bir döneme girdiklerini söylüyor. Küresel dijital film platformları sektörü işgal etti. Ama artık kaliteli filmlerin çekilmediği de ortada.

Basılı gazetelerin toplam tirajı uzun zamandır 1 milyonun altında. 100 binin üstünde basan iki gazete kaldı. Birincisi Türkiye. 30 ulusal gazetenin 13'ünün tirajı 14 binden az. Asırlık Cumhuriyet gazetesi 13 bin satamıyor... Dijitalleşme gazeteciliği dönüştürdü. Ama holiganlığa varan taraftarlık, daralan dağıtım ve atalete yol açan ajans bağımlılığı bir yana mevcut muhtevanın dijitale kaptırıldığı da ortada.

Yayıncılık sektörü pandemiden sonra belini doğrultamadı. Basılan yıllık kitap sayısı 400 milyon bandında ama sayısal çoğunluk niteliğe yansımıyor. Yarısı test ve kaynak kitabı. Yeni nesil kâğıttan uzaklaştı. Ama artık kaliteli kitapların çıkmadığı da ortada.

Televizyonlarda kısır döngü var. Dizilerin kalitesi ve sayısı düştü. Sabah kuşağı programları rezalet. Haber kanalları aynı isimlerle günü dolduruyor. Televizyonlar eskisi gibi kazanamıyor. Ama nitelik ve özeliçerik problemi yaşandığı da ortada.

Para ve reklam dönüştürür. Zaman, geleneksel mecraların aleyhine işledi, işliyor. Türkiye'de geçen sene 213 milyar lira civarında medya reklamı gerçekleşti. Bunun yüzde 74,2'si dijitale gitti. Televizyonun oranı yüzde 18,2'de kaldı. Radyo 1,6 oldu. Yazılı basının payı yüzde 0,8. Radyonun yarısı, Influencerlerin beşte biri... Oysa on yıl önce reklam yatırımlarının yüzde 52'si televizyona aitti. Basının payı yüzde 17,3 idi. Dört reklamdan üçü dijitale gidiyor.

Dijitalleşmede sorun yok. Mesleğe faydası oldu. Yeni alanlar açtı. Sektörü büyüttü. Sorun, gelirde aslan payını Google ve YouTube gibi küresel şirketlerin kapıyor olması. Sorun telif sıkıntısı, başıboşluk. Medya mecraları, dijitalleşirken küresel firmaların taşeronu olma yolunda hızla ilerliyor. Bu durum sadece bizim problemimiz değil. Birçok Batılı ülke büyük şirketlerle davalık oldu. Bizde de Meclis'te bir komisyon kuruldu. Ama netice almak zor.

Savunma sahasında yerli ve millîrüzgârlar eserken, medyada yerel kalelerin zayıflaması ya da trafiğinin, söz üstünlüğünün küresel şirketlerin inisiyatifine bırakılması tartışılmalı.

New York Belediye Başkanına sorun!

Beylikdüzü Belediye Başkanlığı döneminde İmamoğlu tayfasının 26 gazeteci üzerinden kültürel etkinlik düzenlemiş gibi göstererek milyonluk vurgun yaptığı deşifre olmuştu. Bu isimlerden Murat Bardakçı, Habertürk'teki köşesinde soruşturmaya zarar gören taraf olarak kendisinin de dâhil olduğunu yazdı. Ve İmamoğlu'nu savunanları şöyle iğneledi:"Beylikdüzü Belediyesinin düzenlendiği iddia edilen ama tamamen hayalî olan program için bir milyon liraya yakın paranın ödenmesinin hesabını belediyenin o zamanki başkanına sormak tabii ki hatadır! Cumhuriyet Savcılığı'nın bu konu hakkında asıl sorumluların, yani Hartum, Tokyo, Mumbai, Kinşasa vesaire gibi şehirlerin belediye başkanlarının ifadesine başvurması gerekir!"

Bardakçı'yı okurken aklıma New York Belediye Başkanı Eric Adams geldi. Adams'ın, Türkevi binasının yangın ruhsatı için'devreye girdiği', bazı Türk iş adamlarından 25 bin dolar civarında bağış aldığı yönünde, geçen sonbahar bir sürü iddia ortaya atılmıştı. Ve bazı mecralar ortalığı yıkmıştı. Aynı kesimler şimdi İBB'deki milyarlık yolsuzluklarının üstünü kapatmak için çırpınıyor. Bardakçı haklı, İBB'deki yolsuzlukları New York Belediye Başkanına sorsunlar!..