Putin, Suriye, 3 K
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyareti kapsamında Kazakistan'ın başkenti Astana'dayız. Bu yıl 24'sü yapılacak olan Şanghay İşbirliği Örgütü'nün liderler zirvesi bugün öğle saatlerinde yapılacak.
Erdoğan da aynı anda - eski tabirle söylersek- hem doğu hem batı ülkeleriyle konuşabilen tek NATO üyesi ülkenin lideri olarak Şanghay İşbirliği Örgütü'nün "aile fotoğrafındaki yerini alacak.
Devlet Başkanlarının bugün masaya yatırıp karara bağlayacakları konular kuşkusuz çok önemli, özellikle de ciddi adamların bile üçüncü dünya savaşının çıkma ihtimalinin arttığı şöyle bir düzlemde. Ama işin bu kısmı bugün öğlen zirve yapıldıktan sonra önce dünya kamuoyuna ortak bir metin olarak, sonra da arka plan bilgileri ve süreç okumalarıyla biraz daha derin bir boyut kazanacaktır.
Ben biraz bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaptığı görülmelere odaklanmak istiyorum.
Putin görüşmesinden başlayalım.
PUTİN GÖRÜŞMESİ ÇOK VERİMLİ GEÇMİŞ
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rusya devlet başkanı Putin ile 1 saat 8 dakika süren ikili görüşmesi kameralara da yansıdığı üzere gerçekten iyi geçmiş. Burada kaynaklardan edindiğim hava çok olumlu. "Hangi konularda nasıl bir zeminde konuşuldu" sorusunu önemli bir isim "masaya gelen her konuda olumlu bir ivmenin yakalandığı" cevabını verdi.
Masaya gelen konular kimse için sır değil aslında. Enerji başlığı, Akkuyu'dan sonra Sinop'ta nükleer santral kurulması bahsi... Botaş ve Gazprom arasında işbirliği... Diğer stratejik projeler... Ticaret ve turizmde yeni hedefler... Ukrayna'da ve Gazze'de barış arayışı... Terörle mücadele... Ve elbette Suriye'de çözüm arayışları.
Masada konuşulan ve "olumlu kazanımlar" denilen başlıklar bunlar.
SURİYE İLE YENİ DÖNEM Mİ
Son haftaların en yeni ve merak celbeden konusu Türkiye ile Suriye arasında yeni bir ilişki düzleminin kurulup kurulamayacağı konusu.
Malum olduğu üzere en son 2022'de eski Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Suriyeli mevkidaşı ile görüşmüş, sonrasında Türkiye, Suriye, İran ve Rusya dışişleri bakanları Moskova'da bir masa etrafında toplanmıştı. Aradan geçen sürede diplomatik bir temas olmadı ama peş peşe iki ülke devlet başkanlarının "görüşebiliriz" açıklamasıyla beklenti epeyce arttı.
Dün Erdoğan-Putin görüşmesinin en önemli başlıklarından biri de Suriye idi.
TERÖRİSTANA GEÇİT YOK
Erdoğan Türkiye'nin sınırlarında bir teröristan kurdurmayacağını, bu konudaki kararlılığını bir kez daha deklare etti.
Erdoğan ısrarla vurguladığı diğer mesele muhatap ülkeyi de ilgilendiriyor. O da Türkiye'nin mücadele ettiği ve kendi topraklarından süpürdüğü terör örgütlerinin aslında komşu ülkelerin topraklarını işgal ettiği, o devletin egemenlik hakkını ihlal ettiği ve o ülkeyi istikrarsızlığa sürüklediği meselesi.
İşte bu nokta komşularının da terörle mücadele konusunda Türkiye ile birlikte hareket etmek isteyeceği nirengi noktası. Örnek adım Irak'ta atıldı. PKK'nın yasaklı örgüt ilan edilmesi, terör örgütü muamelesi yapılmasına koşut olarak ilerleyen "Basra Kalkınma Yolu Projesi". Tam bir terörden kurtul ve kazan teklifi aslında.
ŞAM PKK KONUSUNDA ANKARA İLE AYNI YERDE
Peki Bağdat ile Ankara arasında kurulan yeni zemin Ankara ve Şam arasında da olabilir mi