Bir televizyon kanalı, delilerle ilgili arşiv görüntüleri yayınlıyordu. Merhum gazeteci ve televizyon programcısı Savaş Ay, bir akıl hastanesinde hastalarla röportaj yapıyordu.

Savaş Ay, hastanedeki hastalara soruyordu:

"Buradan memnun musunuz"

Normal şartlarda cezaevindeki mahkûma böyle bir soru sorulsa genellikle "Hiç memnun değiliz, bir an önce çıkmak istiyoruz, pişmanız," gibi cevaplar alınabilir. Fakat konu bir akıl hastanesi olunca işler değişiyor. Röportajın devamında deliler şunları söylüyor: "Biz burada memnun değiliz. Hastayız ama hastanenin bütün temizliği bize yaptırılıyor. Bulaşıkları biz yıkıyoruz, merdivenleri biz temizliyoruz, her gün yerleri biz paspaslıyoruz, kahvaltıları biz hazırlıyoruz, yemeklerin çoğunu bile biz yapıyoruz..." Savaş Ay bu duruma şaşırıyor ve hemen başhekimi çağırıyor. Başhekim, kibar bir hanımefendi, yanlarına geliyor. Gazeteci, başhekime yükleniyor: "Efendim, bu söylenenleri duyuyor musunuz Buradaki hastalara nasıl böyle iş yaptırabilirsiniz"

Başhekim oldukça zarif bir şekilde cevap veriyor:

"Efendim, burada hastaların yaptığı işler onların tedavi sürecinin bir parçasıdır. Bu yöntem, doktorlarımız tarafından belirlenmiştir. Biz sadece ilaç vererek onları daha da hastalandırmak istemiyoruz. Geleneksel yöntemlerle, hastalarımızı aktif bir şekilde tedavi ediyoruz." Savaş Ay ve oradaki hastalar (sözüm ona deliler), hastane yönetimine yönelik suçlayıcı tavırları bir süre sonra tebessüme dönüşmüştü. Bu arada, hastaların "Biz hastayız, bize iş yaptıramazlar" demelerinin ardında ince bir zekâ olduğunu düşünüyorum.

Akıl hastanesinde acı çekmiş, travmalar yaşamış, zihinsel olarak ağır hasar görmüş hastalar olduğu gibi; doğuştan gelen yapısıyla toplumda "deli" rolüne bürünen insanlar da vardır. "Biz hastayız, bize iş yaptıramazlar" diyenler, belki de hasta değil, delidir. Yani klasik anlamda mahalle delisidir. Zaten mahallelerden deliler çekilince, kapkaççılar, yol kesenler çoğalmadı mı Sadece mahallelerde değil, memlekette de delilerin azalmasıyla insanlığın azaldığını fark ettim. Modern psikoloji ölçeğinde "deli" olarak görülmeyen bu insanları ben "nazlı deli" kategorisine koyuyorum. Mahalle delisine "deli" dememizin sebebi, onların kimi zaman veli karakterli olmaları ve sahip oldukları saf düşünceyle insanları hayrette bırakmalarıdır. Deliyle akıl hastasını ayırmamın sebebi budur.