İran'da bir dönem birlikte çalıştığımız öğretmen arkadaşımız Negin Yağmur (Negin Serhaddi), sosyal medya hesabında Filistin üzerine düşüncelerini paylaşırken şu cümlenin altını özellikle çizmişti:

"Belki de Filistin bayrağı; ırk, dil, din ve ülke ayrımı yapmaksızın insanları tekrar bir araya getirmek için bir vesiledir!"

Negin Yağmur'un bu düşüncesi, özellikle son zamanlarda İran'daki entelektüel çevrelerde gözlemlenen fikir değişimleri açısından dikkat çekicidir. (Bu arada, Negin Yağmur –ya da bilinen adıyla Negin Serhaddi– İranlı Türk asıllı bir öğretmendir.) İran'da entelektüel kesim, daha doğrusu Batılılaşma eğilimindeki bireyler –özellikle kadınlar– özgür giyinme, başlarını açabilme gibi temel hak talepleri doğrultusunda mevcut rejime karşı muhalif bir tutum sergilemektedir. Bu bağlamda, Negin Yağmur'un dile getirdiği görüş, yalnızca bireysel bir duruşu değil, aynı zamanda İran'daki toplumsal ve kültürel dönüşümün de bir yansımasını ortaya koymaktadır.

Negin Yağmur mesajına devamla şunları da yazmıştı: "Belki de günahsız çocukların çığlıklarına herkes bir araya gelecek, her gün her yerde! Onlar 'İslam ümmeti bizi kurtarın' diye bağırdılar ilk başta, ama gel gör ki Müslüman olmayanlar daha çok duydu feryatlarını! İşte budur insanlığın gücü! İşte bu sınırlayıcı kavramları ortadan kaldırınca, geriye sadece insanlık ve şeffaf kalpler, uyanık ruhlar kalıyor! Göz göre göre kendi çıkarları için bütün dünyaya zorbalık yapan cinayetkârlara belki de güzel bir rest çekmek için bir araya gelecekti insanlar: 'Yeter! Ölmedik biz!' diye! Evet, yeter, kanlı ellerinizi çekin üstümüzden, milletleri rahat bırakın, kimseye bu kadar zulmetmeye hakkınız yok!"

İran'daki Entelektüel Tepkisizlik ve Sebepleri

7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail genelinde başlattığı mücadele sonrasında İsrail'in çocukları bile ayırmadan Gazze'ye saldırısı karşısında bütün dünya halkları tek yürek olurken, İranlı entelektüellerden hiç ses çıkmıyordu. Dünyada Filistin ve Gazze lehine yapılan protestolar Batı başkentlerinde yüz binleri bulurken, İran'da bu yönde hiçbir hareketlilik yaşanmadı. Bir iki defa İran hükümetince organize edilen Filistin yanlısı gösterilerde ise insan sayısı bin civarındaydı.

Bu İranlı entelektüel kesim, ister istemez İran hükümeti kimin tarafını tutuyorsa, onlar da karşı cephede yer alırlar. Bu durum, bütünüyle olmasa da, toplumun ekseriyetinin hükümete karşı duyduğu güvensizliğin bir yansıması olarak değerlendirilebilir.

Batı Algısının Rolü ve Jeopolitik Gerçekler

İran kamuoyunda, hükümetin kitle iletişim araçlarına ve özellikle sosyal medya platformlarına yönelik uyguladığı kısıtlamalar, Batı merkezli düşünce kuruluşlarının belirli algılar üretmesine zemin hazırlamaktadır. Bu kuruluşlar, "İran'da özgürlük yok", "İran'da yaşama hakkı tanınmıyor", "İran halkı sokakta rahatça dolaşamıyor" gibi genellemelerle kamuoyunu yönlendirmeye çalışmaktadır. Oysa Batı'nın önde gelen merkezleri olan Washington, Paris ve Londra gibi şehirlerde bir günde meydana gelen olaylar, İran, Türkiye, Irak, Suudi Arabistan ve Mısır gibi İslam ülkelerinde bir ay boyunca yaşanmıyor.