Seçimler bıçak sırtındaydı. Kim kazanırsa kazansın; sonuçlar sorgulanacak, ABD karışacaktı. Trump büyük bir farkla kazandı. Sonuçlar sorgulanmadı.

Ekonomi-kültür...

İşçi sınıfı, hırsız, dolandırıcı, bir milyardere oy verdi. Kadınlar, tecavüz suçlamasıyla yargılanarak mahkûm olan, yüksek mahkemeye atadığı yargıçlarla, kürtajı yasaklamanın önünü açan adama oy verdiler. Latin Amerikalı göçmen işçi sınıfı, en az bir milyon göçmeni sınır dışı edeceğini, göçmenlerin ABD halkının kanını kirlettiğini söyleyen bir adama oy verdi. Siyah işçi sınıfı, Sharlottesville olaylarında ırkçı, faşistlerden "Onlar da iyi insanlar" diye söz eden bir beyaz adama oy verdiler. Bu "acayip durumun" arkasında ne vardı Liberal entelijansiya, "ekonomi" diyor. Ünlü bir ekonomiste göre "Seçimleri enflasyon kaybettirdi".

Enflasyon (Trump: yüzde 1.7 Biden: yüzde 4.3) dışında, ekonomik koşullar, Trump'ın birinci döneminden çok farklı değildi. Ekonomik büyüme güçlü, işsizlik düşük, nominal ücretler artmaya devam ediyordu. Trump'ın Covid döneminde o kadar can yakan kaotik yönetimine karşın Biden pandemiyi akılcı bir biçimde yönetmişti. Seçmenin tercihini, "ekonomi" ile açıklayarak enflasyona indirgeyenler, aslında "başlarını kuma gömerek" süreç olarak faşizmi tartışmaktan kurtulmuş oluyorlar.

Bu yaklaşım seçmeni, ahlaki değerlere, önyargılara, cinsel tercihlere sahip insanlar olarak düşünmek yerine, salt ekonomik dürtüleriyle davranan biyolojik varlıklara indirgiyor. Dahası bu, ekonomik çıkarını maksimize eden rasyonel bir varlıktır ("Piyasa işte o nedenle en iyi düzenleyicidir") iddiası liberal bir fantezidir. Gerçekteyse insanın bilincini (değerlerini, arzularını, tercihlerini) ekonomik varlığı değil, onu da içeren sosyal varlığı belirler. "Sosyal" ise fantezileri ve önyargıları, yerli-yersiz inançları, savaşan sınıfları, cinsel farklılıkların çelişkilerini içeren bir "simgesel evrene", "sosyal, politik ve entelektüel bir yaşam sürecine" tekabül eder.

... diyalektiğini anlayan adam Trump bu, "ekonomi-kültür diyalektiğini" iyi anlamıştı. Ancak önce seçimlerin, "sonbaharına" girmiş bir "imparatorlukta" yapıldığını anımsamak gerekiyor. Bu durum, "imparatorluğun" halkında, öncelikle de egemen kültürün, orta sınıf ve işçi sınıfı erkeklerinde bir ekonomik refah, sosyal statü, iktidar kaybı, geleceğe ilişkin belirsizlik, geçmişe ilişkin bir nostalji (yeniden büyük olma arzusu-MAGA) ve bunların yanı sıra, suçlayacak iç ve dış düşmanlar arayışını, süreç olarak faşizmin bileşenlerini besliyor.

Bu süreç içinde, Trump, 2016'da ve 2024'te daha büyük bir başarıyla, ırkçı (iç), yabancı (küreselleşmeciler)