Dr. Henry Jekyll ve Bay Edward Hyde

Toplumsal muhalefet, kitleselleşerek hızla yükselir, karşısında devlet şiddeti tırmanırken DEM Partili arkadaşları, "Aman dikkat!" diyerek ve bir roman üzerinden uyarmak istiyorum.

DR. JEKYLL VE BAY HYDE

Robert Louis Stevenson, daha çok çocuklara yönelik ünlü, Define Adası (1883) romanının ardından, 1886'da bu kez daha çok yetişkinlere yönelik, Dr. Jekyll ve Bay Hyde'ın Tuhaf Hikâyesi başlıklı romanını yayımladı. O roman da büyük ilgi çekti ve kısa sürede gotik korku edebiyatı klasikleri arasına girdi. Modern psikolojide ve psikanalizde yaşanan gelişmelere karşın bu roman hâlâ ilgi çekmeye, filmlere konu olmaya devam ediyor.

Dr. Henry Jekyll, saygın bir bilim insanı, nazik, yumuşak bir tonda konuşan, güven veren, "adabı muaşeret kurallarını" bilen, her zaman çok şık giyinen, burjuva ahlakını temsil eden bir beyefendidir. Buna karşılık Bay Hyde, bencil, acımasız ve şiddet eğilimli biridir; burjuvazinin gizli ve vahşi doğasını, bastırılmış şiddeti ve arzu ekonomisini yansıtır. İtalyan edebiyat eleştirmeni ve teorisyen Franco Moretti, "The Dialectic of Fear" adlı makalesinde (New Left Review, Kasım-Aralık 1982), Dracula ve Frankenstein'in yanı sıra, Dr. Jekyll ve Bay Hyde'ı kapitalizmin iç çelişkileri ve burjuvazinin bölünmüş doğası bağlamında ele almıştı.

Bu bölünmüşlük kavramından da anlaşılacağı gibi Dr. Jekyll ve Bay Hyde aslında tek bir kişidir. Ve sonunda, hatta son tahlilde egemen olacak olan Dr. Hyde'dır.

TÜRK: 'İNSAN ŞOK OLUYOR.'

Robert Louis Stevenson'un o romanı, yıllar sonra aklıma ilk kez, Türkiye siyasetinin şoven milliyetçi kanadını temsil eden MHP ve lideri Devlet Bahçeli'nin aniden, Kürt siyasi hareketinin haklar ve özgürlükler kanadını temsil eden DEM Parti'ye yanaşmaya, askeri kanadı temsil eden Öcalan'a ısınmaya başlamasıyla geldi.

MHP ve lideri, tüm siyasi yaşamlarını anti komünizm, Türk üstünlüğü (ırkçılığı), Kürt düşmanlığı üzerine kurmuştu. Rejim geçen yıl yaşamsal sancılar çekmeye, cumhurbaşkanlığı, anayasa yapma planları tehlikeye girmeye başladığında, yaralarını sarmak için "Kürt sorununu", (Kürt sorunu yoktur, terör vardır iddialarına karşın), bitirmeye "karar verdi". Rejim bir U dönüşü ile adeta yeni bir açılım başlattı. İlerleme koşulu olarak da silah bırakma, örgüt yapılarını dağıtma adımlarını dayattı. Ama rejim hiçbir güvenceyi, reformu ya da hukuksal, kurumsal yapılanmayı gündeme almadı.

Bu "yakınlaşma" başladıktan sonra ilk kez el sıkışıp sonra doğrudan görüştüklerinde DEM Parti büyüklerinden Ahmet Türk, deneyimleri acı, hafızası güçlü olduğundan "Sayın Bahçeli'nin tutumunu görünce insan şok oluyor" demiş ve eklemişti "İnsani ilişkileri çok farklı, yakın, candan, düşüncelerini açık ifade eden bir tavrı vardı" demişti. Ekim ayında yaşanan bir yakınlaşma, Şeker Bayramı'nda da bayramlaşma ile devam etti.