Donald Trump'ın, "Kurtuluş günü" sloganıyla açıkladığı gümrük tarifeleri, mali piyasalarda şok etkisi yarattı. SP 500 iki günde yüzde 10 geriledi, 5 trilyon dolar silindi. Ekonomi basınında egemen kanaat "ABD kendine zarar verdi" Financial Times; "mantıksız", "Kral Trump deli mi" The Economist; "Vahim bir hesap hatası" Die Zeit; "Çin'in işine yarayacak" Wall Street Journal yönünde şekillendi. Bu kanaatler, büyük ölçüde, söz konusu "tarifelere", artık dağılmakta olan neoliberal küreselleşme bağlamında bakmaktan kaynaklanıyor.

Gerçekteyse, bu tarifeler üzerinde düşünürken dikkate alınması gereken iki yeni bağlam var. Birincisi kapitalizmin yapısal (ekonomik ve hegemonya) krizi, ikincisi de ABD'de MAGA hareketi ve Trump üzerinden devleti ele geçirmeye başlamış dincifaşist entelijansiyanın, ABD siyasetine ve bu krize ilişkin projeleri.

Neoliberal ve küreselleşmeci iktisatçılar ticareti "herkesin kazandığı" bir oyun olarak görürken Trump ve yönetim kadrolarını dolduran faşist entelijansiya, küreselleşmeyi, bir tür ekonomik savaş olarak okuyor sistemi düzeltmek değil, yıkarak yeniden kurmak istiyor. Onlara göre küresel ticaret sistemi, uzun yıllardır Amerikan işçisini yoksullaştırdı, Çin'in yükselmesine zemin hazırlayarak ABD egemenliğini"İmparatorluğunu" aşındırdı. Trump ve etrafındakiler bu sistemi düzeltmek değil; yıkarak yeniden kurmak istiyorlar. Tarifeler bu bağlamda küreselleşmeye karşı bir tür radikal müdahale niteliği taşıyor.

Trump'ın imzaladığı "başkanlık kararnamelerini" hazırlayan faşist entelijansiya, ABD'nin küresel ekonomik ilişkilerde artık "iyi niyetli hegemon" değil, çıkarlarını, ekonomik ve askeri yollardan açıkça dayatan bir imparatorluk olması gerektiğine inanıyor. Gümrük tarifeleri bu bağlamda birer savunma değil, saldırı aracı olarak devreye giriyorlar: ABD pazarının sunduğu talebe erişim, küresel güvenlik mimarisinden yararlanma "izni" diğer ülkelerin sermayeleri için artık sadece bir ekonomik fırsat değil, aynı zamanda onlar üzerinde bir jeopolitik baskı aracıdır!

Trump yönetimi bu stratejiyi sadece Çin'e karşı değil, Avrupa'dan Japonya'ya kadar müttefik ülkelere de uygulamayı amaçlıyor. Faşist entelijansiya, askeri sınai kompleksin, sanayi sermayesinin çıkarlarına, Trumpçı MAGA hareketinin arzularına (fantezilerine) uymayan tedarik zincirlerini parçalamak ve yeniden şekillendirmek istiyor.

Trump'ı yönlendiren faşist entelijansiya, tarifeleri sadece ticareti değil, siyasi ve kültürel değerleri küresel çapta yeniden şekillendirme amacıyla da kullanmak istiyor. Örneğin, federal hükümetle iş yapmak isteyen yabancı şirketlere,