Bu bir uygarlık krizi mi

Rusya ve Ukrayna, dünya buğdayının yüzde 30'unu üretiyor, bunun yüzde 40'ını Ortadoğu ve Afrika ülkelerine ihraç ediyorlar. Rusya dünya enerji piyasaları ve jeopolitiği içindeki büyük aktörlerden biri. Ukrayna savaşının tüm dünyada hissedilmeye başlayan etkileri, kapitalist uygarlığın halkının gıdasını ve ekonomisinin enerji girdilerinin tedarikini güvenceye almakta giderek zorlandığını gösteriyor. Bu noktaya gelen bir uygarlık, toplumsal dokusunun eninde sonunda çözülmesini kültüre ve ideolojiye dayanarak önleyemez; ayrıcalıklarını korumak isteyenler de giderek daha çok şiddete başvurmak zorunda kalırlar. GIDA VE ENERJİGıda ve enerji fiyatları Ukrayna krizinden önce artmaya başlamıştı. Örneğin, 24 Nisan 2020'de varil fiyatı 21 dolara gerileyen Brent ham petrolün varil fiyatı, 29 Ekim 2021'de 87 dolara yükseldi. Ukrayna savaşıyla birlikte hızla tırmanan Brent varil fiyatı bir haftadır 100 doların üzerinde dalgalanıyor.Birleşmiş Milletler Gıda Örgü'nün (FAO) Et, mandıra ürünleri, tahıllar, yemeklik yağlar, şeker gibi ürünlerin fiyatlarını da izleyen gıda fiyatları indeksi 2000'li yılların başından bu yana artıyor. 2004 yılında 65.6 düzeyin de olan indeks, finansal krizin de katkılarıyla 2008 yılında 117.5'e, 2011'de 131.9'a tırmandı. 2017 yılında 91.9'a gerileyen indeks yeniden artmaya başlayarak 2021'de 125, 2022 şubat ayında da tarihsel bir rekorla 140.7 düzeyine ulaştı. İndeks, tahıllarda ve yemeklik yağlarda çok daha hızlı artarak sırasıyla 144.8'e ve 207.7'ye ulaştı. Mısır ve buğday fiyatları da Ukrayna savaşı arifesinde, bir önceki yıla göre yüzde 26 ve 23, makarnalık buğdayın fiyatı da bir önceki yıla göre yüzde 90 artmıştı.Gıda piyasalarında, perakende fiyatlarının petrol fiyatıyla, petrol fiyatının gübre fiyatlarıyla ilgisini göz önüne alınca, bu piyasalarda fiyatların artmaya, dünyada özellikle de Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da açlığın daha da yaygınlaşmaya devam etmesini beklemek gerekir.Gerçekten de Birleşmiş Milletler bünyesindeki, FAO, Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF gibi kurumların 2020 yılında birlikte hazırladıkları bir rapora (The State of Food Security and Nutrition in the World- Dünyada gıda güvenliği ve beslenmenin durumu) göre, "aç" olarak tanımlanan nüfus, 2014 yılından 2019 yılına kadar 60 milyon kişi artmış. Dünya Gıda Programı'nın araştırmaları, 2019-22 arasında, açlık sınırında ve altında yaşayan nüfusa 232 milyon kişi eklendiğinin gösteriyor. FAO, önümüzdeki aylarda gıda fiyatlarında yüzde 22'ye varan artışlar bekliyor. Buğdayda da "gelecek piyasalarında" (future markets) fiyatların şubat ayında yüzde 70 artması, gıda fiyatlarının üst sınırları zorlamaya devam edeceğini gösteriyor. MALLAR VE ÜLKELERGıda fiyatları artışlarının arkasında, iklim krizinden kaynaklanan kuraklık, yüksek sıcaklıklar, sellerin toprakları aşındırması,