"Düşünüyorum, öyleyse varım"

-Rene Descartes

Ünlü Fransız düşünür Descartes'ın bu sözünü bilen çoktur ancak ne anlama geldiğini bilen pek yoktur. Latincesi "cogito, ergo sum" olan bu söylemi Descartes önce Fransızca "je pense, donce je suis" şeklinde 1637'de yazdığı Yöntem Üzerine Konuşma kitabında kullanır. Daha sonra 1641 yılında Meditasyonlar adlı eserinde yine bu söz üzerine felsefesini temellendirir. Eğer okumadıysanız bu son bahsettiğim kitabı mutlaka okumanızı öneririm. Zaten incecik bir kitaptır. Okunması da nispeten kolaydır, yazarın kullandığı dil sanki bir detektiflik romanı okuyormuşsunuz gibi hissettirir. Descartes şu ana kadar doğru bildiği her şeyden şüphe ederek başlar, kendi varlığı da buna dahildir. Ancak kendi varlığından bile şüphe etse dahi, sonuçta şüphe etme düşüncesine sahip bir varlıktır; kendisinin en azından "cogito" yani düşünen bir şey olduğuna emin olur. Bu yöntemle ilerleyerek kesin bilgi ve hakikate ulaşılabilineceğini savunur. Gözümüzle gördüklerimiz, kısacası duyu organlarımızla bize gelen veriler yanıltıcı olabilirler. Bizi kandırmayacak tek şey zihnimizdir ve ancak düşünce gücümüzle doğruya erişebiliriz.

Her ne kadar felsefeye ilgim yüksek olsa da bu aslında bir felsefe yazısı değil elbette. Netflix ilk defa bir dizide yapay zeka kullandı. The Eternaut adlı Arjantin dizisinde Bueonos Aires'te bir binanın yıkılma sahnesi CGI yerine AI ile yapıldı. CGI yani bilgisayar ile elde edilen özel efektler hem çok pahalıdır hem de çok emek gerektirir. Bunun aksine yapay zeka ile çok daha düşük masraflarla daha iyi bir sonuca ulaşmak mümkün olabiliyor.

Bu haberi görünce aklıma şu an sosyal medyada dönen yapay zekâ içerikleri geldi. Artık neredeyse gerçekten ayırt edemeyeceğimiz "sahte" videolar insanın aklını başından alıyor. Belki siz de denk gelmişsinizdir (veya hala denk geldiğinizin farkında değilsinizdir, ki bu işte asıl korkunç olanı) tamamen yapay zekâ kullanılarak üretilen sokak röportajları çok revaçta bu aralar. Google'ın yeni yapay zekâ video üretme aracı Gemini Veo 3 kullanılarak yapılıyor.

Bu teknolojinin daha çok yeni olduğunu göz önünde bulundurursak, kısa bir sürede bu kadar başarılı olması gelecek için endişe vericidir. İleride neler yapılabileceğini hayal edin, artık gerçekle sahte arasında hiçbir fark kalmayacak. İşte o yüzden Descartes'ın felsefesi daha da önem kazanıyor. Artık gördüğümüz her şeye şüpheyle bakmamız, aklımızı kullanarak iyice araştırmadan gerçekliğine inanmamamız gerekiyor. Editoryal denetimden geçmiş gazete, dergi gibi yayınların öneminin de artacağını düşünüyorum.

Güle güle Colbert ve The Late Show