Malum, son dönemde hayat pahalılığıyla mücadele eden vatandaşın en önemli gündemi yüksek kiralar... Hatırlayın, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) verilerine göre, Türkiye, 2015'ten bu yana kira fiyatlarında en çok artışı gören ülke oldu. Türkiye'deki kira fiyatları 2015'ten 2024'ün son çeyreğine kadar nominal olarak yüzde 996 oranında artmış. Türkiye'de bir ev satın alabilmek için ortalama gelirle yaklaşık 20-25 yıl boyunca, başka hiçbir harcama yapmadan çalışmak gerekiyor. Üstelik yüksek faiz ortamı da vatandaşın konuta erişimini zorlaştırıyor. Hal böyle olunca da milyonlarca vatandaş için 'ev almak hayal' haline geldi. Yüksek kiralar da dar ve orta gelirlilerin en büyük sorunu oldu.
Hükümet de meseleyi çözmek için harekete geçti.
Dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın Başakşehir'de düzenlediği 'Yüzyılın Konut Projesi' lansmanı vardı. Erdoğan 500 bin sosyal konut projesinin detaylarını açıkladı. Konutlar aylık 6 bin 750 liradan başlayan taksitlerle ödenecek. Satın alma bedeli 1 milyon 800 bin liradan başlayacak. Yüzde 10 peşinat ve 240 ay vadeyle satışa sunulacak. Şehit aileleri, gaziler, engelliler, emekliler, 3 ve daha fazla çocuklu aileler ile gençlere özel kontenjan ayrıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un söylediğine göre, 2 milyon vatandaş bu konutlara yerleşmiş olacak.
Sosyal konut projesinin en önemli ayağı da kiralık sosyal konutlarolacak. Türkiye'de ilk kez uygulanacak proje İstanbul'dan başlayacak. İlk etapta 15 bin sosyal kiralık konut yapılacak. Kiralar bölgedeki rayiç bedellerinin altında olacak. Bu konutlardan belirlenen kriterlere uygun vatandaşlar faydalanabilecek. Evler 3 yıl süre ile kiralanacak. Kiralanan konutların yönetimi, bakımı ve denetimi sağlanacak. Bu sayının daha sonra artırılması başka illerde de sosyal kiralık konutlara hız verilmesi planlanıyor. Devletin kira piyasasına mülk sahibi olarak girmesi konutların yapılacağı yerlerde fiyatları aşağı çekecektir. Fakat sözleşmenin tarafı devlet olacağı için hukuki altyapının çok iyi kurgulanması gerekiyor. Kira artış oranlarının nasıl belirleneceği, kurada çıkıp, kira sözleşmesinde hak sahibi olan kişinin daha sonra o evi başkasına daha yüksek fiyattan kiralayıp kiralamayacağına ilişkin denetimin nasıl yapılacağı veyahut bu tip durumlarda caydırıcılığın nasıl olacağı gibi bazı konular henüz netleşmedi. Önümüzdeki günlerde buna ilişkin yasal mevzuat da TBMM'ye sunulacaktır.