Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin çökmesiyle ekonominin fotoğrafı gün yüzüne çıktı.
Şimdi soru şu...
Yıllardır ülkesini iç savaşta tutan devrik Beşar Esad'ın ekonomideki kötü mirasını kim, nasıl düzeltecek
Hatırlarsınız, Dünya Bankası'nın mayıs ayında yayınladığı bir rapor var. Rapora göre, Suriye'nin GSYİH'si 2010 ile 2021 arasında yüzde 54 oranında küçüldü. Bu yıl da ekonominin yüzde 1.5 oranında daralması öngörülüyor. Suriye'nin enerji sektörü 2011'den beri çalkantılı bir süreçte... 2023'te petrol üretimi yüzde 3.5 düştü. ABD Energy Information Administration'a göre, ülkenin petrol üretimi 2008-2010 yılları arasında günde ortalama 400 bin varilden fazlaydı. Uluslararası Enerji Ajansı'nın raporunda üretimin 2023'te ortalama 91.000 varilgüne düştüğü vurgulandı. İç savaş nedeniyle 2011'den bu yana Suriye pound'u sürekli değer kaybetti. Suriye'nin temel gelir kaynakları petrol, dış yardımlar, yurt dışında çalışan Suriyeli işçilerin döviz gelirleri ve tarım. Petrol ihracatı, toplam ihracat gelirlerinin üçte ikisini ve bütçe gelirlerinin yarısını oluşturuyor. Analistler, siyasi koşullar sorunsuz bir şekilde ilerler ve ülkenin kurumları istikrara kavuşursa 10 yıllık çalışmayla ekonominin 2011'de olduğundan çok daha iyi bir aşamaya gelebileceğini belirtiliyor. Ancak bunun için siyasi fırtınanın dinmesi ve dış desteğin gelmesi ön koşul... Bunun için de uluslararası aktörler arasında diyalog şart... Finansmana gelince...
Birkaç gündür izlediğim kadarıyla, Katar, ortaya çıkan yeni hükümeti finanse etmeyi düşünüyor. Suudi Arabistan ve BAE ise net getiri olmadan mali yardım konusunda temkinli...
Peki tüm bunlar konuşulurken Suriye'nin istikrarı ve yeniden inşasının sağlanması için önemli uluslararası işbirliği gerektirecek