Bir "siyasi dejavu" yaşıyoruz. Siyaset gündemi, "sistem değişikliği" ve "sine-i millet" konusuna döndü yine.... Özgür Özel, evvel gün "Bu durumda milletin gönlündeki Mansur Yavaş Cumhurbaşkanı olur. Acil olarak güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçeriz ve Ekrem İmamoğlu cezaevinden çıkarak başbakan olur..." ve "Bu milletin önüne bu sene bir sandık kurmalılar ya da gelecek nisanda koyacaklarının kararını almalılar" şeklinde konuştu...

Birinci durum sistem değişikliğine ikinci durum ise ara seçim formülüne işaret ediyor.

SİSTEM İKİ KEZ VİZE ALDI

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi referandum ile yürürlüğe girdi.

2018'de uygulanmaya başladı. 2023 seçimlerinde halktan ikinci kez vize aldı.

SİSTEM TÜRKİYE İÇİN DEĞİŞTİ

Sistem "Erdoğan" ile özdeş hale getirildi malum. Ancak ülkenin yaşadığı siyasi krizler ve güvenlik sorunları ile gelişen dünya konjonktürünün getirisi olarak "dayanıklı" bir hükümet etme biçimine ihtiyaç vardı.

Bu sebeple yeni bir sistemin ikame edildiğini görmek gerekiyor. Zira sistemin esas özelliği, kurucu değil vesayet yıkıcı olmasıydı, 15 Temmuz'dan bakın meseleye...

ELEŞTİRMEK AYRI DEĞİŞTİRMEK AYRI

Eleştirdiğimiz hususları var bu sistemin. Pek tabi aksayan yönleri bulunuyor. Bunu herkes biliyor ve konuşuyor... Revizyona ihtiyaç duyması ile parlamenter sisteme dönmek arasında büyük fark var.

MESELEYİ ŞAHSİLEŞTİRMEK

Parlamenter sistem ülkemiz için "kırılgan bir yönetim" öngörüyor.

Tekrar bu sisteme dönmenin temel saikinin "aday potansiyeline sahip" kimseleri bir arada çalıştırmak olması ise büyük sıkıntı. Parlamenter sistemi "İmamoğlu-Yavaş" konusu ile özdeşleştirmek de hata!

Muhalefet ısrarla siyasal rejim tartışmalarını "şahsi mesele" haline getiriyor nedense!

ANAYASA NE DİYOR

Sistemin değişmesi için anayasal düzenleme gerekiyor. Anayasayı değiştirmek için iki yol var.

İlki doğrudan değiştirme ihtimali. Bunun için 400 veya üstünde bir sandalyeye sahip olmak lazım Mecliste...

İkinci yol ise referandumlu değişiklik bunun için de en az 360 milletvekilinin olması gerekiyor.

Bu noktada Cumhurbaşkanının kim olduğunun bir önemi yok.

Düğüm Meclis'te çözülüyor.

YÜKSEK OY LAZIM!

2023 seçim sonuçlarını hatırlayalım.

Cumhur ittifakı 50, Millet ittifakı 35, Emek ve Özgürlük İttifakı 11 oy almıştı.

Erdoğan 52 ile seçilmişti... Kılıçdaroğlu ise 48 oyda kalmıştı.

Sistem değişikliği için -2023 seçim sonuçlarını esas alarak ve yaklaşık bir oranlama ile- şöyle bir tablo gerekiyor: Doğrudan değişiklik için CHP'nin 65 oy alarak meclise girmesi lazım. Diyelim ki ittifak oldu, ittifakın oyunun en az 60 olması gerekiyor. Referanduma gitmek için ise CHP en az 58 oy alarak meclise girmeli. İttifak halinde de hemen hemen aynı oran lazım.

GERİYE KALANLARIN DAĞILIMI

Emek ve Özgürlük İttifakının oy oranını koruduğunu var sayarsak ve diğer partilere 5'lik bir pay bırakırsak, Cumhur İttifakının oy oranının 25'te kalması gerekiyor. Bu mümkün mü sizce