Sosyal medyadan çocukların zarar gördüğü konusunda akademik veriler çok net.

Bu endişe dünya kamuoyunda da güçlü biçimde karşılık buluyor.

Sosyal medyaya girmek için on altı yaşında olmak gerektiği konusunda bir zorunluluğu ülkemizde dillendirsek "yasakçı" yaftası yeriz. Fakat AB bu konuyu ciddi ciddi düşünüyor.

Bugün internet ve hukuk alanında son dönemdeki birkaç gelişmeye değinmek istiyorum...

ZORUNLU YAŞ DOĞRULAMASI...

Avrupa Parlamentosu'nun İç Pazar ve Tüketici Koruma Komitesi (IMCO), dijital hizmetlerde çocukların korunmasına ilişkin yeni bir düzenleme taslağını bu günlerde gündemine aldı. Bu taslak, Avrupa Birliği Dijital Hizmetler Yasası (DSA) ve Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) çerçevelerine ek yeni yükümlülükler getirmeyi öngörüyor.

Komiteye göre mevcut mevzuat, çocukların sosyal medya platformlarında karşılaştığı riskleri (şiddet, cinsel istismar, manipülasyon, bağımlılık yaratıcı algoritmalar vb.) önlemekte yetersiz...

ÜÇLÜ TASNİF YAPILIYOR...

Komitenin 3 Kasım 2025 tarihli ön taslağına göre, sosyal medya ve video paylaşım platformlarına yönelik "AB geneli dijital minimum yaş" olarak "16" önerisini gündemine aldı.

Taslağa göre;

13 yaşın altındaki çocuklar sosyal medya kullanamayacak.

13-16 yaş arasındaki çocuklar için ebeveyn izni gerekecek.

16 yaşından büyüklere kullanım serbest olacak.

BAZI ÜLKELER ÇOKTAN BAŞLADI...

Danimarka hükûmeti, 7 Kasım 2025 tarihinde 15 yaş altındaki çocukların sosyal medya erişimini yasaklama yönünde bir karar üzerinde çalıştığını açıkladı. İçişleri Bakanı, 13-15 yaş aralığındaki çocukların ebeveyn izniyle özel değerlendirme sonrası erişim kazanabileceğini söyledi. Bakan, çocukların şiddet, kendine zarar verme gibi içeriklere maruz kaldığını tespit ettiklerini belirtti açıklamasında.

ABD'de Çocukların Çevrim İçi Gizliliğinin Korunması Yasası (COPPA) 1998 yılından beri yürürlükte olan bir federal yasa. Buna göre 13 yaşın altındaki çocukların çevrimiçi ortamda kişisel verilerinin izinsiz toplanması yasak. Bazı eyaletler ise bu yaş sınırını daha yukarıya çekti.

Mesela Kalifornia 2024 yılında getirdiği bir düzenleme ile 18 yaşına kadar olan tüm çocukların verilerinin izinsiz toplanmasını yasaklıyor ve platformlara "zararlı algoritma" yasağı getirmiş durumda. Utah ve Arkansas'ta 2024'ten itibaren ebeveyn kontrolü getirildi. New York ve Minnesota ise benzeri düzenlemelere dair taslak hazırlıyor...

Fransa, 2024 yılında Dijital Reşitlik Yasası ile ebeveyn izni yaşını 15'e çıkardı. İspanya, Norveç, Yunanistan da benzeri düzenleme yoluna girdi. Avustralya, Çevrim İçi Güvenlik Yasasında 2024'te kabul edilen düzenlemeyle 16 yaş altı çocukların sosyal medya hesabı açması yasaklayan ciddi adımlar atmayı planlıyor.

TÜRKİYE'DE DURUM...

Bu konuda net bir düzenleme yok!

Elimizde basından edindiğimiz şu ifade var yalnızca: "26 Ekim 2025 tarihinde düzenlenen bir STK toplantısında, çocukların dijital dünyada güvenliği üzerine konuşan Bakan Mahinur Özdemir Göktaş şöyle dedi: '16 yaş altı için sosyal medya düzenlemesini hayata geçirmeye kararlıyız'..." (AA)

Türkiye gibi "saatlerini telefon ekranı önünde geçiren" bir ülkenin daha hızlı davranması gerekiyor...