BUNU YAZMAK GEREK

Sonunda skimpflasyona soktular

Başlığa bakıp da "Ne bu şimdi" diye sormayın.

22 yıllık AKP iktidarı sonunda bize bunu da yaşattı.

Artık skimpflasyona girdik, alışacağız.

Hani Milli eğitim bakanı meclis kürsüsünden haykırıyordu ya "Eski Türkiye'yi unutun, bunlar çoktan geçti, alışacaksınız" diye, işte o hesap, alışacağız.

Neye mi

Peynir olmayan peyniri almaya, suyu bol sütü içmeye, kreması çok tereyağı yemeye, hatta kumandası olmayan televizyon almaya.

Ama bir şeyden kurtulacağız.

Artık mal ve hizmetlere zam gelmeyecek.

"Yahu dün şunu 50 liraya almıştım ne zaman 60 liraya çıktı" demeyeceğiz.

Fiyatlar hep aynı kalacak.

Peki ne olacak

Malın kalitesi düşürülecek, tüketiciye cazip gelmesi için eklenen özelliklerden vazgeçilecek, koruyucu etkenler kaldırılacak, gramajı azaltılacak.

İşte buna skimpflasyon deniyormuş.

Ekonomist Mahfi Eğilmez'den öğrendik biz de.

Türkiye'nin geldiği durumu böyle tarif ediyor.

Sağolasın Erdoğan, sağolasın AKP iktidarı, Türkiye'ye çağ atlatacaklarına çağın gerisine düşürdükleri için.

Ne yapalım, alışacağız.

İsterseniz gelin AKP iktidarı sayesinde kavuştuğumuz yeni yaşam biçimini anlatan ekonomik tanımları öğrenelim.

SKİMPFLASYON

Skimpflasyon ise şirketlerin artık sundukları ürün ya da servisin kalitesini düşürdükleri durumu tanımlamak için üretilen bir terim.

Firmaların bu yolu tercih etmesindeki ana etken ise kullanılan malzemelerin kalitesini ya da istihdam ettikleri personel sayısını düşürerek kârlılıklarını korumaya çalışması.

Özellikle gıda sektöründe ürünün içeriğindeki pahalı maddelerin azaltılarak maliyeti daha düşük maddelerin artırılması skimpflasyonun en fazla görüldüğü örneklerden birisi.

STAGFLASYON

Stagflasyon, İngilizce 'Stagnation' yani durgunlukdaralma ve 'Inflation' yani enflasyon kelimelerinden türetilmiş bir ekonomik terim. Ekonomik hayatta hem durgunluk hem de enflasyon yaşandığı dönemlerde bu iki olgunun birbirini tetiklediğini ve büyüttüğünü anlatmak için kullanılıyor.

1970'li yıllarda kullanılmaya başlanan bu terim gerek klasik iktisat teorisinde gerekse Keynesyen iktisat teoride paradoksal bir durum olarak değerlendirilir. Bunun nedeni genelde enflasyon ve işsizlik arasında ters orantılı bir korelasyon olmasıdır yani biri düşerken diğeri yükselir.

Stagflasyonda ise durgunluk artar ve istihdam düşerken talebi karşılayacak arz da yaratılamamaktadır. Her ikisinin de aynı anda yükselmesi içinden çıkılması zor bir sarmal haline dönüşür.

ŞRİNKFLASYON

Şrinkflasyon herhangi bir ürünün fiyatını artırmadan gramajındaki değişiklikle yapılan gizli zamları açıklamakta kullanılan bir terim. Ürün kalemi açısında fiyat seviyesi korunmuş olsa da aynı paraya alınan mal azaldığı için aslında daha pahalı hale gelmiş oluyor.

Çikolata, şekerleme veya cips gibi paketli halde adet olarak satılan ürünlerde karşılaşılan bu durum birçok iktisatçı ve tüketici hakları savunucusu tarafından aldatıcı bir davranış olarak tanımlanıyor.

Avrupa'da bu duruma verilen en belirgin örnek olarak İsviçre Alpler'inden esinlenerek üretilen ünlü çikolata markası Toblerone veriliyor. Ağırlığı 170 gramdan 150 grama düşürülen bir paket çikolata için "artık vadiler daha geniş ve tepeler daha az" yorumları yapılıyor.

Tanımlar bunlar.

Ne diyeyim; "Hay sizin skimpflasyonunuzu."

MERAK ETTİĞİM ŞEYLER

AKP ve MHP ne değişti de İsveç'e onay verdi, CHP niye AKP'nin peşine takıldı

Aylardır yazıyorum ve söylüyorum İsveç'in NATO'ya girmesine onay verileceğini.

Ama bir ara hava nasıl da farklıydı.

Erdoğan esip gürlüyordu "Zahmet edip de gelmeyin, size onay yok" diyordu.

Bir başka konuşmasında "İsteklerimiz yerine getirilmeden onay monay yok" demişti.

Sonra iş F-16 olayına bağlandı.

Erdoğan yine tek adam tavrıyla "Eyy Biden, F16'yı hallet onayı verelim" demedi mi

Derken "eş zamanlı formülü" ortaya atıldı.

Amerika F-16'ları verirken Erdoğan da İsveç'i onaylayacaktı.

Hepsi hikâye.

Hepsi bal gibi biliyordu bu onayın verileceği, çünkü başka çareleri yok.

Sonunda bu geçekleşti.

Şimdi göreceksiniz bu onayı imzalama işini biraz uzatacak, Erdoğan "Verin F16'ları atayım imzayı" diyecek.

Millet aynı konuda belki 10'uncu kez kandırılmış olacak, ama o imza da atılacak, belki F-16'lara da onay çıkar bu arada.

Şimdi en başa dönelim, İsveç konusunda F-16 pazarlığı var mıydı

Yoktu, Erdoğan "İsveç teröre destek veriyor, onlara 10 kişilik terörist listesi verdik, yasalarını değiştirsinler, bu teröristleri de versinler, yoksa onay da yok" demişti.

Yasalar değişti mi

İstenen teröristler verildi mi

Hayır. Peki ne oldu

Olan şu; Her zamanki gibi önce halkı uyutup sonra boyun eğildi.

Ya CHP'ye ne demeli

İsveç sorunu çıktığında onaylamama sözlerine karşı çıkan Ünal Çeviköz iktidarın ve yandaş medyanın linçine uğrarken ağzını açmayan CHP şimdi gitti tıpış tıpış oy kullandı.

En azından oylamaya katılmaması gerekirdi.

Ama yapmadı, neden bilmiyorum, yine AKP'nin peşine takılmayı tercih etti, kendi kimliğini ortaya koyamadı.

DİKKATİMİ ÇEKEN ŞEYLER

İsrail ordusu kağıttan kaplan çıktı

Ortadoğu'nun en minik ülkesi İsrail yıllardır kendini bir dev gibi göstermeyi başardı.

Gazze'deki olaylar başladığında da üstün teknolojik gücünü göstererek büyük bir insan kıyımına girişti.

Ancak gelinen noktada bambaşka bir gerçek ortaya çıktı.

Dünyanın en iyi ordularından biri olarak gösterilen İsrail ordusu meğer kağıttan bir kaplanmış.

İsrail ordusunun savaş gücü yokmuş aslında.

Sadece 20 kilometrelik