HAMAS Lideri Yahya Sinvar'ın şehit edilmesi, sadece Hamas'ın iç yapısını değil, Ortadoğu'daki direniş hareketlerinin geleceğini ve bölgedeki stratejik dengeleri derinden etkileyebilecek bir olay olarak değerlendiriliyor. Olası gelışmeleri değerlendirmeden önce, 'Hamas'ın yeni lideri kim olacak' konusundaki son gelişmelere bakalım.
Öne çıkan isimler.
MUHAMMED SİNVAR
Sinvar'ın kardeşi olan Muhammed Sinvar'ın, grubun askeri kanadındaki en kıdemli komutanlardan birisi. Sinvar, Hamas bünyesindeki görevi sırasında kamuoyu karşısına çok az çıktı. İsrail'in en önemli hedeflerinden biri olmaya devam ediyor ve yıllar içinde çok sayıda suikast girişiminden kurtuldu.
HALİL EL HAYYA
Yaz boyunca Kahire ve Doha'da gerçekleştirilen ateşkes görüşmelerinin ön saflarında yer alan Hamas'ın baş müzakerecisi Sinvar'ın yardımcısı olan El Hayya'nın liderliğe yükselmesi durumunda Hamas'ın diplomasiye yönelmesi gündeme girebileceği konuşuluyor. Marwan Issa ve Mohammed Deif'te, Hamas'ın askeri liderliği için en güçlü adaylar arasında yer alıyor.
Marvan Issa, askeri kanattan.
Sinvar'a en yakın isimlerden birisi. Deif, yıllardır İsrail'in hedefinde olan bir isim ve Hamas'ın askeri stratejilerinin arkasındaki en etkili liderlerden birisi.
HALİD MEŞAL
68 yaşındaki Halid Meşal, 2004'ten 2017'ye kadar Hamas'ın liderliğini yapmıştı.
Türkıye'ye yakınlığı biliniyor.
HAMAS'I YIKAMIYORLAR.
Gazze'de 50 bin Filistinlinin katledilmesinden, soykırımından ABD ve İsrail ortaklaşa suçlu.
ABD'nin büyük desteğıne rağmen Netanyahu, Hamas'ı yıkamıyor. Sinvar'ın şehit edılmesi, Hamas'ın askeri kanadında önemli bir boşluk bırakmış olsa da, Hamas gibi köklü direniş hareketlerinde lider kayıpları örgütün tamamen çökmesine yol açmıyor. İsrail, bu tür suikastlerle Hamas'ın direniş kapasitesini zayıflatmayı hedeflerken, Hamas'ın geniş tabanı ve yerel desteği sayesinde bu tür kayıpları telafi etme kapasitesi bulunuyor.
Hamas, geçmişte de benzer lider kayıpları yaşadı ve bu kayıpları hızla telafi etmeyi başardı.
SİYASİ Mİ, ASKERİ Mİ LİDER
Sinvar'ın yerine gelecek isim, olası gelişmeler için son derece yol gösterici olacak. Siyasi kanat lideri Heniye ve askeri kanat lideri siyonist Netanyahu cinayet şebekesince şehit edildi.
Yeni liderin siyasi kanattan olması halinde, diploması daha fazla ön plana çıkabilir. Ateşkes görüşmeleri hemen gündeme girebilir. Siyasi kanattan gelecek yeni Hamas lideri, başta Katar ve Mısır ile beraber, diplomatik çabalarını yoğunlaştırarak Gazze üzerindeki askeri baskıyı hafifletmeye çalışabilir deniyor. Askeri kanattan yeni lider gelirse, bu bağlamda, Hamas'ın askeri operasyonlar ile diplomatik girişimler arasında bir denge kurması gerekeceği ifade ediliyor. Siyasi ve askeri kanatların beraberce mücadele ederken, uluslararası alanda Hamas'ın meşruiyetini artırma ve Filistin davasına daha fazla destek sağlama yolunda adımlar atmaları da söz konusu olabilir.
TÜRKİYE'NİN ARKA PLAN ETKİN ROLÜ
Gazze üzerindeki yoğun askeri baskı ve abluka, Hamas'ın hareket alanını daraltmaya devam ediyor. Bu durumda, Hamas'ın bölgesel müttefiklerinden aldığı destek ve uluslararası alandaki diplomatik çabaları, hareketin geleceğini şekillendiren en önemli faktörler olacak. Başkan Erdoğan'ın, Filistin davasında en etkili savunucusu olması ve İslam İşbirliği Teşkilatı'nı ortaklaşa harekete geçirmenın öncüsü olması, yenı Hamas liderinin olası diplomatik temaslarında büyük rol oynayacaktır. Başkan Erdoğan-Türkıye, Katar, Mısır yeni süreçte Hamas'ın diplomatik çabalarına destek sağlayabilir. Bakan Fidan, İstanbul'da Hamas heyeti ile görüştü. Fidan, Hamas Şura Meclisi Başkanı Muhammed Derviş İsmail ile Hamas Siyasi Büro üyeleriyle İstanbul'da bir araya geldi. Fidan, Sinvar'ın şehadetine ilişkin taziyelerini iletti. Öte yandan görüşmede ateşkes anlaşmasını sağlamaya yönelik müzakerelerde son durum ele alındı. Türkiye, Filistin davasına verdiği destekle bilinirken, Katar da Gazze'deki altyapı projelerine finansal destek sağlayarak Hamas'a dolaylı bir katkı sunmaktadır.