Algılar mı, olgular mı

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 2014'te Cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasında, AK Parti'nin Cumhurbaşkanı Adayı Recep Tayyip Erdoğan için hazırlanan reklam filminin yayınının durdurulmasına hükmetmişti. MHP Temsilcisi Avukat Kürşat Ergün'ün başvurusu üzerine itirazı değerlendiren YSK, Siyasi Partiler Yasası'nın, "Dini ve dince kutsal sayılan şeyleri istismar yasağı" başlıklı maddesine aykırılık iddiasını görüşüp karara bağladı. Televizyon ve radyolarda yayımlanan reklam filminde; ezan sesine, dua eden kadın görüntüsüne ve seccadeye yer veriliyordu. Başvuruyu görüşen YSK, reklam filminin yayınının durdurulmasına karar verdi. YSK'nın 5 Ağustos tarihli ve 3541 sayılı, 6'ya karşı 4 üyenin oyuyla aldığı kararda; reklamda kullanılan ezan sesi, dua ve seccadenin Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun'un 58'inci ve Siyasi Partiler Kanunu'nun 87'nci maddesindeki hükümlere aykırı olduğuna hükmedildi. Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun'un 58'inci maddesi, "Propaganda için kullanılan el ilanları ve diğer her türlü matbuat üzerinde Türk Bayrağı ve dini ibareler bulundurulması yasaktır" hükmünü içeriyor. Dini ve dince kutsal sayılan şeyleri istismar yasağını düzenleyen Siyasi Partiler Kanunu'nun 87'nci maddesi ise şöyle diyor: "Siyasi partiler, devletin sosyal veya ekonomik veya siyasi veya hukuki temel düzenini, kısmen de olsa dini esas ve inançlara uydurmak amacıyla veya siyasi amaçla veya siyasi menfaat temin ve tesis eylemek maksadıyla dini veya dini hissiyatı veya dince mukaddes tanınan şeyleri alet ederek her ne suretle olursa olsun propaganda yapamaz, istismar edemez veya kötüye kullanamazlar." RTÜK de YSK'nın bu kararı doğrultusunda radyo ve televizyonlara, internet servis sağlayıcılarına reklam filminin kullanılmaması için uyarı mesajları geçti. Bu arada YSK, o tarihte henüz itirazı görüşüp karara bağlamadan AK Parti reklam filmindeki minare ve namaz kılan kadın görüntüsünü çıkardı. Film, sonraki süreçte çok fazla kullanılmadı. YSK: "SECCADE DİNİ ÖGE DEĞİL" YSK'nın kararını detaylı incelediğimizde; filmin başlangıç kısmında yer alan ezan sesi ile dua eden kadın bölümünün propaganda yasakları (dini ibarelerin kullanılması) kapsamında değerlendirildiği görülüyor. Filmdeki seccade ise YSK tarafından dini bir öge veya unsur olarak değerlendirilmedi. Kararın alındığı Kurul toplantısından birkaç detay aktarayım: O toplantıda, seccadenin dini bir öge olmadığı, kültürel ve tercihe bağlı olarak kullanılan bir nesne olduğu değerlendirildi. Kurula toplantısına katılan bir üye, "Seccadeyi cami ya da minare gibi değerlendirmedik ya da namaz kılma gibi görmedik. Yayından kaldırma kararını filmde yer alan; namaz kılan kadın, cami, minare gibi görüntülerden dolayı verdik. Bunların Siyasi Partiler Yasası'na aykırı olduğuna kanaat ettik" değerlendirmesini yaptı. KASIT YOK TALİHSİZ HATA Millet İttifakı'nın Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, İstanbul'da katıldığı bir iftardan sonra girdiği restoranın ofisinde halının üzerinde seccadeye ayakkabı ile basarken fotoğraf vermesi AK Parti cephesinde seçim malzemesi olarak kullanılmaya başlandı. Belli ki AK Parti bu fırsatı kaçırmayacak ve belki de bunun üzerinden seçim afişleri yapacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan da seçim kampanyasında bu görüntüyü kullanacağının sinyallerini verdi. YSK'nın geçmişte aldığı karara baktığımızda bunun önünde yasal bir engel de bulunmuyor... Kılıçdaroğlu, milletimizin dini değerlerine her zaman saygı duyduğunu belirterek, bu hatadan dolayı özür diledi. Ben işin bu tarafından değilim. Kemal Kılıçdaroğlu'nun bu konularda ne kadar hassas ve titiz olduğunu herkes biliyor. Asıl mesele, kıran kırana bir seçime gidilirken, Kemal Kılıçdaroğlu'nu bu hataya kim düşürdü İyi niyetli şekilde fotoğraf taleplerini geri çevirmeyen Kılıçdaroğlu'nu yanındakiler, niçin uyarmadı Bu kadar mı iletişim evreninden kopuklar