Iskartalık hegemon
Küresel statükonun merkez ülkesi ABD, her açıdan kan kaybediyor. Bunun en somut göstergesi de Ukrayna, Gazze, Yemen, Kızıldeniz, Güney Çin Denizi, Suriye, Lübnan, Libya ve İran gibi sıcak cepheler ile Avrupa, Latin Amerika, Asya Pasifik, Kuzey Afrika ve Ortadoğu gibi soğuk cephelerde verilen askeri, diplomatik ve ekonomik mücadelelerde Amerikan yönetiminin karşılaştığı zorluklar ve yenilgilerdir.
Asia Times'dan Han Feizi'nin de işaret ettiği gibi bütün bu gelişmelerin bize anlattığı şey, ABD'nin ucuza hegemonya kurmaya çalışmasıdır. Ancak ABD'nin bu çabaları sonuç vermiyor. Hem eski ittifakları erozyona uğruyor hem de yeni ittifak kurma çabaları sonuç vermiyor. Zira hegemonik paradigmanın yapısındaki kırılganlık aşılamıyor.
Müttefikleri ve rakipleri çözülmekte olan hegemonik yapıyı bizzat tecrübe ediyor. Bu nedenle kimse ABD ile sonuna kadar yol yürüme niyetinde değil. Hemen herkes Türkiye örneğinde olduğu gibi otonom ve bağımsız bir strateji izlemeye çalışıyor. Serbest hareket etmek istiyor.
ABD yönetimi, hegemon olmanın maliyetlerinden kaçıyor. Bütün külfeti müttefiklerinin sırtına yüklemeye bakıyor. Gazze, Ukrayna, İran ve Kızıldeniz'de gördüğümüz üzere kimse İsrail-ABD ikilisinin yanında savaşa girme taraftarı değil. Hatta ABD'nin kendisi dâhi savaşlardan kaçıyor. Çünkü aradığı savaş müttefikleri yok. Olanlar da yetersiz kalıyor. Haliyle bu tablo ABD'nin tek başına hareket etme kararlılığını da baltalıyor.
Bırakın omuz omuza savaşmayı ABD'nin en sadık müttefikleri siyasette dahi yol ayırımında bulunuyor. İngiltere ile ABD'nin Çin ve Rusya stratejileri çok farklı. Almanya ile Ukrayna ayrışması artıyor. Fransa Ukrayna dışında Afrika, Ortadoğu, Doğu Akdeniz ve Asya Pasifik'te de ABD ile çatışıyor.
Tokyo, Amerika'nın ülkesine yeni savunma bütçesini dikte etmesine karşı öfkeli. Güney Kore, Çin eğilimli bir cumhurbaşkanını seçti. İspanya'nın istihbaratı, iletişim sözleşmesini ABD'nin kara listesindeki Çin'in Huawei firması ile imzaladı. Fransa Parlamentosu, Avrupa Birliği'ni (AB) Çin ile yeniden uyum sağlamaya zorlayan ilginç bir rapor hazırladı. Brezilya, Çin ile kıtalararası bir demiryolu inşa etmeyi görüşüyor. Hindistan bütün baskılara rağmen Çin ile gerilimi azaltıp Rusya ile ilişkilerini derinleştiriyor.
Diplomasi ve ekonomi dışındaki askeri tabloda da benzer bir görüntü hâkim. Husiler, 20'ye yakın MQ9-Reaper insansız hava aracını düşürerek