Google'ın bu yıl en çok arananlar listesi, toplumların zihinsel haritasının da bir tezahürü gibi.

Listeye bakınca teknolojiyle gündelik hayat arasındaki gerilimimizi, siyasetin gölgesini, popüler kültürün cazibesini ve kolektif endişelerimizi yan yana görmemiz mümkün hale geliyor.

Türkiye'de bu yıl boyunca neyi merak ettiğimiz, neye tepki verdiğimiz, hangi duygularla hareket ettiğimiz bu listeye sinmiş durumda.

Listenin tepesine yerleşen "Gemini" araması, Türkiye'nin teknolojiye duyduğu ilgiden çok, hızla değişen dijital dünyaya yetişme arzusunu gösteriyor.

Dünyada yapay zekâ aramaları sistematik biçimde hayatın merkezine yerleşmiş durumda. Biz de aynı teknolojiyi merak ediyoruz ama asıl enerjimizi hâlâ belirsizlik, deprem, popüler kültür ve gündelik hayatın küçük sorularına harcıyoruz.

★ ★ ★

Listenin ikinci sırasında "İstanbul Depremi"nin yer alması da bunu doğruluyor.

Bu, yıllardır hatırlanan ama bir türlü hazırlanılmayan bir felaketin toplumsal hafızamızdaki ağırlığı.

Yapay zekâ ile depremin yan yana gelmesi, ülke olarak nerede durduğumuzu özetliyor: Bir yanda gelecek, öte yanda sürekli ertelenen bir korku.

Deprem araması aynı zamanda toplumun giderek bilinçlenmesi, bilimsel bilgiye yönelmesi ve riskleri önceden anlamaya çalışma çabasıyla da ilgili. Deprem artık kaderci bir kabullenişle değil, 'hazırlıklı olma' fikriyle birlikte anılıyor.

Popüler kültür kategorisinde dizilere gösterilen ilgi ise geleneksel, yerli melodramın tanıdık duygusundan kopamayan bir toplum olarak bizi kodluyor..

★ ★ ★

Listenin "Kaybettiklerimiz" kategorisinde ise üst sıralarda Ferdi Tayfur, Volkan Konak ve Nihal Candan gibi isimler öne çıktı.

"Kayıplar" kategorisinde isimlerin bu kadar yoğun aranması, Türkiye'nin yas tutma biçimindeki dönüşümü işaret ediyor.

Sanatçılar, politik figürler, televizyon yüzleri…

Bu isimlerin her biri, tanıma, anlama, hatırlama ihtiyacının artık dijital dünyada karşılandığını gösteriyor. Özellikle Sırrı Süreyya Önder'in yer alması, kültür, siyaset ve sanat ekseninde geniş bir kesimin ortak hafızasında bıraktığı izi ortaya koyuyor.

Dünya listesi ise daha çok olaylar, yarışmalar, büyük gösteriler ekseninde dönüyor.

Türkiye listesi, diğer kategori eğilimleriyle birlikte değerlendirildiğinde daha duygusal, daha melodram, daha hikâye odaklı bir tablo sunuyor.

★ ★ ★

En dikkat çekici alanlardan biri de "Ne zaman" sorularımız.