Karadeniz'in yeşil cenneti Rize, Türkiye'de çayın başkenti Doğu Karadeniz dağlarının yüksek zirveleriyle çevrili sahil kenti Rize, dört bir yanında çağlayan coşkulu nehirler ve şelaleler ile başı bulutlara değen yaylaların coğrafyası. Şehir, asırlık ahşap camileri, kemerli taş köprüleri, buzul gölleri, çay bahçeleri ve yöresel yemekleriyle Karadeniz'de yeşilin her tonunu barındırıyor. Türkiye'nin 3 bin 937 metreyle en yüksek dağları arasında yer alan Kaçkarlar'ın zirveleri karla kaplıyken, eteklerindeki yaylalar ise ilkbahar renklerine bürünüyor. Aynı zamanda Türkiye'nin en çok yağış alan ili Rize, Karadeniz Bölgesi'nin en karakteristik özelliklerini gösteriyor. O kadar yağış alıyor ki; yerel hikayesi 'Ebe bublik'te, güneş duası olarak kendini buluyor. Bu hikâyede, bir çalı süpürgesine kollar takılıp elbise giydiriliyor (özellikle kırmızı oluyor) ve başına puşi bağlanıyor. Çocuklar hazırladıkları ve 'Ebe bublik' dedikleri bu çalı süpürgesiyle, neşeyle mâni ve türkü söyleyerek kapı kapı dolaşıp evlerden un, tuz, şeker istiyor. Toplanan yiyeceklerden helva ve höşmerim yapılıp yeniyor. Yemekler pişerken yağından, suyundan çevreye ve havaya atılarak, "Allah'ım yarın kırmızı güneş ver" deniyor. Bu gelenek güneş yüzünü göstersin diye yaşatılıyor.

BİR GÜNDE ÜÇ SPOR

Anadolu kültürü içerisinde ayrı bir renk olan Rize, kültürel farklılıklarıyla da dikkat çekiyor. Çayın başkenti olarak bilinen bölgenin en önemli geçim kaynağı da doğal olarak çay. Balıkçılık her geçen gün azalsa da kivi üretiminin başladığı kentte son zamanlarda dört mevsim turizm odaklı projeler hayata geçiriliyor. Kaçkar Dağları'nda kayak, Fırtına Deresi'nde rafting, Karadeniz'in serin sularında kano ile bir günde 3 spor yapılabiliyor. Rize Valisi İhsan Selim Baydaş ve Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin'den son dönemde hayata geçirilen projelerle ilgili bilgi alıyoruz.

DÜNYA TAKVİMİNE GİRDİ

Rize'nin spor turizmi açısından dönüm noktası denecek bir organizasyona ev sahipliği yapacağını belirten Vali Baydaş, "Dünyanın en büyük ultra maraton markası Ultra Trail Mont-Blanc (UTMB) Dünya Serisi'ne 26-28 Eylül arasında ev sahipliği yapacağız. 1 haftada 30 farklı ülkeden 710 sporcu kayıt yaptırdı. Etkinliğe 55 ülkeden 2 bini aşkın sporcunun katılması bekleniyor. Katılımcılar, Kaçkar Dağları'nın muhteşem manzaraları eşliğinde hem fiziksel hem de zihinsel bir mücadele yaşayacak. Global UTMB Yönetimi ile 1 yıl hazırlık, 5 yıllık etkinlik protokolünün imzalanmasıyla Rize dünya takvimine girdi. Bu etkinlik, bölgeye yurt içi ve yurt dışından profesyonel sporcuların yanı sıra doğa tutkunlarını çekerek, Rize'nin turizm potansiyelini artıracak, yerel ekonomiye ve sürdürülebilir turizme katkı sağlayacak" diyor.

SICAKTAN ŞEHİRDEN BUNALANYAYLAYA KAÇIYOR

Vali Baydaş, 'Yayla turizmi' denince Ayder Yaylası'nın dünyanın dört bir yanından misafirleri ağırladığını söylüyor. "Günlük yaşamın stresinden uzaklaşmak isteyenler için en doğru adres, Kaçkarlar'ın zirvelerindeki Rize'nin eşiz yaylaları. 'Sıcaktan ve şehir hayatından bunaldık' diyenler için Rize'nin serin dereleri, temiz havası ve yemyeşil yaylaları en doğru tercih" diyen Baydaş, herkesi Kaçkarlar'ın doğa harikası yaylalarına davet ediyor.

PETRANBOARD ŞENLİĞİ MARKA

İkizdere'ye bağlı Meşeköy'de (Petran) gelenekselleşen 'Pertranboard' kayak yarışı hakkında bilgi veren Vali Baydaş, "15'incisi düzenlenen yarışlara köylüler ve adrenalin tutkunları yoğun ilgi gösterdi. Yörenin eski adı 'Petran' ve 'snowboard' sporundan esinlenerek 'petranboard' adını verdikleri tahtalarla yarışı önde bitirmek için kıyasıya mücadele edildi. Ben de eşlik ettim. Dünyada snowboard yapılıyor, biz onun atasına petranboard diyoruz. Petranboard Şenliği, bizim için önemli bir marka. Burada kayak yapıyorsunuz, 40 km aşağıda kano ve rafting yapıldığını görürsünüz. Hem su hem kış sporlarının yapıldığı nadir coğrafyalardan biriyiz" diyor.

KÜLTÜREL DEĞERLER MUTFAK SANATIYLA BİRLEŞİYOR

Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin ise bölgenin yemek kültürünün yaşatılmasına ilişkin şu bilgileri veriyor: "Rize, endemik bitki türleri açısından dünyanın en zengin coğrafyalarından. Festivalimizde 3 gün boyunca 11 ilçenin özel yemekleri, kültürleri görücüye çıktı. 118 çeşit yemek tanıtıldı. Bu, pek çok gastronomi festivali düzenleyen şehirlere göre çok daha yüksek bir sayı. Hayalimizdeki gastronomi vizyonuyla, onuncu veya yirminci festivale geldiğimizde, Rize yemeklerinin Türkiye'nin farklı şehirlerinde 'Karadeniz Mutfağı' olarak karşılanacağını düşünüyoruz. Özellikle çayın başkenti olarak anılan Rize hem tarihi hem de kültürel değerlerini mutfak sanatıyla birleştirerek gastronomi tutkunlarına unutulmaz deneyimler sunuyor."

COĞRAFİ İŞARET ALDI

Coğrafi işaretli ürünlerin kent için önemine değinen Belediye Başkanı Rahmi Metin, "Rize Çayı, Anzer Balı, Ayder Balı, Cimil Çorabı, Derepazarı Pidesi, Hemşin Çorabı, Rize Baston Ekmek, Rize Bezi (Feretiko), Rize Enişte Lokumu, Rize Etli Kara Lahana Sarması, Rize Kavurması, Rize Kokulu Üzümü, Rize Muhlaması, Rize Pepeçurası, Rize Simidi, Çayeli Koloti Peyniri, Çayeli Kuru Fasulye Yemeği, İyidere Pileki Taşı olmak üzere. 17 tane coğrafi işaretli ürünümüz var. Gelecekte bu sayıyı belki 50'ye, 100'e çıkaracağız" diye konuşuyor.