Ukrayna hükümeti şu şaibeli yüz tanıma şirketi Clearview'un yapay zeka yazılımını kullanmaya başlamış. Ölen Rus askerlerinin cansız yüzleriyle şirketin dijital mecralardan topladığı milyarlarca fotoğraftaki biyometrik verileri karşılaştırarak kimlikleri tespit edip, memleketteki aileleri kayıplarından haberdar etmek için. Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Dijital Dönüşüm Bakanı Mikhailo Fedorov Reuters'e açıklamasında diyor ki; "O askerlerin annelerine saygı gereği topladığımız bilgileri sosyal medya üzerinden paylaşıyoruz. Böylelikle en azından oğullarını kaybettiklerini bilsinler ve naaşlarını alabilsinler" Haksız bir savaşta kaybedilmiş evladın, nasıl bir algoritmayla elde edildiği tam bilinmeyen ölüm haberini sosyal medyadan almak Askerin Türküsü filminin jenerik sahnesindeki Rus annenin yüzü geliyor gözümün önüne. Oğlu Alyoşa'yı cepheye uğurladığı toprak yolun ufkuna bakan hüzünlü gözleriyle. Daha ilk sahnede 19'undaki Alyoşa'nın doğu cephesinde öldüğünü ve köyünden çok uzaklarda gömüldüğünü öğreniriz. Sonra annesiyle son görüşmesine uzanan hikayesine tanıklık ederiz. Tek başına iki Alman tankını patlattığı için madalya yerine köyüne varıp, annesinin çatısını onarmak istediğini söyler komutanına. İzni alır ve gider de. Askerin Türküsü siperlerde geçen bir savaş filmi değildir ama Alyoşa'nın yolunun kesiştiği bütün hayatlar savaşı yaşayan hayatlardır, o kısacık aşkı Şura'yı da o yolculukta bulur. Doğru, yönetmen Grigori Çukray'ın 1959 yapımı filmindeki Alyoşa, faşizme karşı savaşan bir Kızıl Ordu askeridir. Şimdi Ukrayna'da toprağa düşen Alyoşalar ise insafsız bir işgalin askerleri. Putin'in cepheye sürdüğü askerler. Onların da yol gözleyen anneleri, sevgilileri ve sevenleri var. Otoritenin işlediği insanlık suçu, o askerlerin arasındaki masumların hatırasına gölge düşürebilir mi Rus tankçı birliğinden bir askere ait miğfer (AP) Kayıplar çok ağır. NATO'nun tahminlerine göre Ukrayna savaşında ölen Rus askerlerinin sayısı 7 bin ila 15 bin arasında. Ukrayna ise ölü sayısını 15 bin olarak veriyor. Reuters'e konuşan Fedorov, bugüne kadar kaç cesedin teşhis edildiğini söylemiyor, ancak aileleri tarafından tanınıp teslim alınan kayıp sayısının yüksek olduğunu belirtmekle yetiniyor. Naaşları almak isteyen Rus aileler için bir online form hazırlamışlar. Ölen askerleri yakınlarına nasıl teslim ettiklerine dair ayrıntı verilmiyor. Bir Kremlin sözcüsü ise Reuters'in sorusu üzerine böyle bir uygulamadan haberdar olmadıklarını bildiriyor. Clearview AI'nin dijital mahremiyete aykırı biçimde Rus sosyal ağlarından topladığı fotoğrafların sayısı 2 milyarı buluyor. Ukrayna'da ölen gencecik askerlerle eşleşme ihtimali çok yüksek. Veri tabanı için ana kaynak, Rusya'nın Facebook'u diye bilinen sosyal ağ VKontakte. Rusya'nın yanı sıra Ukrayna ve bazı Doğu Avrupa ülkelerinde 400 milyon kadar kullanıcısı var. Fedorov, Clearview'un ücretsiz hizmete sunduğu yüz tanıma programını ölen Ukrayna askerlerinin kimlik tespiti için kullanmadıklarını söylüyor. Zaten kendi askerleri bakımından künye problemi olmasa gerek. New York merkezli start-up Clearview, adının aksine temiz bir işlev görmüyor. İlk kez iki yıl önce New York Times şirketin faaliyet boyutlarını ortaya dökünce, kişisel verilerin korunmasını savunan aktivistlerden büyük tepki gelmişti. Özellikle AB'nin veri koruma düzenlemesine aykırı olduğu için birçok Avrupa ülkesinde bu uygulamanın nasıl önlenebileceği dair tartışmalar başlamıştı. Sosyal medyadan çöpçatan sitelerine, fotoğraf platformlarından haber portallarına akla gelebilecek her türlü dijital kaynaktaki profilleri hortumlayıp yapay zeka yardımıyla biyometrik verileri işleyen Clearview elinde 10 milyar kadar fotoğraf bulunduğunu söylüyor. Hepimizin izinsiz alınmış fotoğrafları. Şirket fotoğraflarımızı depoladı mı, bilmiyoruz. Eğer yasa dışı şekilde profillemeye açık hale geldiysek, o fotoğrafları veri tabanından sildirmek hemen hemen imkansız. New York Times'ın haberi üzerine Twitter, şirketin veya kullanıcıların izni olmadan Clearview veri tabanına