BİRLEŞMİŞ Milletler Genel Kurulu için Amerika'ya gidecek olan Filistin heyetinin vizeleri, ABD tarafından iptal edildi.

Gazze'de 60 bini aşkın masum Filistinlinin katili Netanyahu BM'de konuşacak ama Filistin heyeti orada olamayacak. Yaser Arafat'ın BM kürsüsünden kükrediği günleri hatırlayınca Amerika'nın içine düştüğü acziyeti daha iyi fark ediyorum.

Ayrıca Amerika bu tavrıyla İsrail'in katliamlarının arkasında Amerika olduğu tezini güçlendiriyor.

FİLİSTİN AÇISINDAN ÖNEMLİ

Ancak bu yılki BM toplantısının Filistin'in tanınması açısından önemli gelişmelere sahne olması bekleniyor. Çünkü Fransa ve İngiltere olmak üzere Belçika, Kanada, Avustralya ve Malta, BM sürecinde Filistin devletini tanıyacaklarını açıkladılar. Filistin'i 146 ülke tanıyor. Filistin'i tanıyanlardan Rusya ve Çin, BM Güvenlik Konseyi'nin daimi iki üyesi. Buna Fransa ve İngiltere'nin eklenmesi önemli bir gelişme olacak. Tam da bu karar arifesinde Amerika'nın Filistin heyetinin vizelerini iptal etmesi zamanlama açısından önemli.

ERDOĞAN TEPKİ GÖSTERDİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan bu kararın derhal değiştirilmesini isteyerek, "Filistin heyetinin BM Genel Kurulu'na katılmaması sadece İsrail'i memnun eder. İnsanların ABD'den beklentisi İsrail'in katliam ve zulümlerine dur demesidir" diye tepki göstermişti.

ABD, katliamlara dur demek yerine ortak olmayı tercih ediyor.

GAZZELİ ÇOCUKLARIN SESİ

Filistin heyeti BM'de olmayacak ama Erdoğan, Gazzeli çocukların sesi olmaya devam edecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın BM'deki konuşmasının önemli bir bölümünü Gazze'deki katliamı ayırması bekleniyor. Erdoğan daha önce BM'de yaptığı konuşmada haritaları göstererek, "Bu İsrail'in sınırları nereden başlıyor, nerede bitiriyor" diye sormuştu. Erdoğan'ın bu kez de Gazze'de açlıktan ölen çocukların fotoğraflarını BM kürsüsünden göstererek katliama dur denilmesini istemesi bekleniyor.

Türkiye, BM'yi beklemeden bu konudaki çabalarını yoğunlaştırdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan Şanghay toplantısı için bulunduğu Çin'de devlet ve hükümet başkanıyla yaptığı görüşmede bu konuyu gündeme getirdi. Erdoğan, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Rusya Devlet Başkanı Putin, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, Ermenistan Başbakanı Paşinyan ile görüştü. Türkiye, ayrıca İslam İşbirliği Gazze Temas Grubu ülkelerini harekete geçirdi ve ABD'nin kararını kınayan bir ortak açıklama yapılmasını sağladı.

Çin'e hareket etmeden önce Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, "BM'de Filistin'i tanımaya hazırlanan ülkelerle bir toplantımız olacak. Ayrıca Filistin konusunda ayrı bir aksiyonumuz olacak" demişti.

YOL HARİTASI

ABD'nin, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve diğer üst düzeyli Filistinli yetkililere vize vermemesi karşısında Türkiye ve diğer İslam ülkeleri bir yol haritası belirledi. Şimdi bunları başlıklar halinde paylaşacağım.

1- Türkiye bu gelişme karşısında hukuki, siyasi ve diplomatik olarak yapılabilecekleri değerlendirdi. Dışişleri Bakanlığı bu konuda bir çalışma yaptı.

Türkiye aynı zamanda İslam İşbirliği Teşkilatı-Arap Ligi Gazze Temas Grubu üyesi olan ülkeler ve BM platformlarında etkin diğer Müslüman ülkelerle temas etti ve ortak bir tutum geliştirmek üzere bir diplomatik maraton başlattı.

MEKİK DİPLOMASİSİ

Bu konuda hem Cumhurbaşkanı Erdoğan hem de Dışişleri Bakanı Hakan Fidan mekik diplomasisi yürüttü. Çok sayıda devlet başkanı, başbakan ve dışişleri bakanı ile görüşmeler yaptılar. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Filistin'i tanıyacaklarını açıklayan Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve İngiltere Başbakanı Starmer başta olmak üzere muhataplarıyla yaptığı telefon görüşmelerinde ve yukarıda belirttiğim gibi Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi kapsamındaki temaslarında bu konuyu gündeme getirdi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ise bu konuda 15'e yakın ülkenin yetkilileriyle telefon diplomasisi yürüttü. Ama burada kritik bir nokta var. O da her şeyden önce Filistinlilerin tercihlerinin ne olacağına odaklanıldı. Filistin'le ilgili bir çalışma yapılırken öncelikle Filistinlilerin tercihleri dikkate alındı.