ABD, İran'ı doğrudan ilk kez vurdu.

Asıl soru şu; bu bir final mi yoksa yeni bir başlangıç mı

Trump, "Kilit tesisler yok edildi. Şimdi barış zamanı" dedi. Ama asıl tehlikeli cümle arkasından geldi: "Durmazlarsa yeniden vuracağız."
1991 yılındaki Birinci Körfez Savaşı'nda ABD, Irak'ı vurmuştu. Hatta Bağdat'ın ortasına kadar gelmiş ama Saddam'ı devirmemişti. Saddam Hüsayin'i 2013 yılındaki İkinci Körfez Savaşı'nda devirdi. Ama iki savaş arasında Irak'ta Kürtleri ve Şiileri hazırlamış, Irak Ordusu içinden generalleri satın almıştı.

Irak'ta iç savaş koşullarını oluşturmuştu.

İkinci Körfez Savaşı'yla birlikte Irak'ı işgal etti. Saddam'ı devirdi, Irak'ı yıllarca sürecek iç savaşın içine soktu. Sonun da Saddam'ı astı. ABD Savunma Bakanı Hegseth, operasyonun İran'da bir rejim değişikliğini amaçlamadığını söyledi. Hiçbir savaş diğerinin benzeri olmaz ama birtakım işaretleri verir.

O nedenle İran'daki bu vuruş bir son mu yoksa yeni bir başlangıç mı diye sordum.

6 KRİTİK SORU

1-Kritik soru şu; ABD-İsrail-İran, bu savaş derinleşerek devam edecek mi, İran'da bir rejim değişikliğini gerçekleştirene kadar vurup sonra anlaşmaya mı zorlayacaklar

2-İran Dışişleri Bakanı Arakçi, teslim olmayacaklarını açıkladı. Teslim olmaları demek, İran'ın bitmesi demektir. İsrail, İran'ı vurdu. İran, İsrail'in karizmasını çizdi. ABD, İran'ı vurdu. Askeri seçenekler kullanıldı. Şimdi sıra siyasi çözümde.

3-Şimdiye kadar ABD ile çatışmaya girmemeye çalışan İran, bu saldırıdan sonra ABD üslerini hedef alacak mı

EKONOMİDENE BEKLENİYOR

4-Bu savaşın ekonomiye etkisi ise pazartesi günü piyasalar açılınca belli olacak. Ekonomiye etkisi olacak ama çok büyük bir deprem beklenmiyor. Savaşın seyri ekonominin göstergelerini de belirleyecek.

5-İran, Hürmüz Boğazı'nı kapatacak mı İran Parlamentosu, Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasını onayladı. Ama nihai yetki, Güvenlik Konseyi'nde. İran, Hürmüz Boğazı'nı kapattığı taktirde petrolün fiyatının 120-130 dolar seviyesine çıkması bekleniyor.

6-İran'a Rusya ve Çin'den destek gelir mi Askeri bir destek gelmeyecek. Sadece siyasi destek veriyorlar.

AYLARCA HAZIRLIK YAPMIŞLAR

İran Dışişleri Bakanı Arakçi, "ABD birdenbire, aniden saldırıda bulundu" dedi. İran'a göre ABD saldırısı sürpriz olabilir ama ABD'nin tüm hazırlıkları müdahale edeceğini gösteriyordu.

Arakçi, ABD ile müzakereler yürütürken İsrail'in vurduğunu, bu kez de AB ile görüşmeler yaparken ABD'nin vurduğunu söyledi. "Diplomasiye ihanet eden Trump oldu" dedi. Bence plan tam da buydu. İran'ı müzakerelerle uyuturken, saldırmak. ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine, "Bu operasyona haftalarca, aylarca hazırlanıldı" dedi.

Hatta geçen yıl tatbikatını yapmışlar.

Bir süredir ABD'nin İran'a müdahale edeceğine dair yazılar yazıyorum. 17 Haziran'da "ABD, İran'a müdahale edecek mi" diye sormuştum. 18 Haziran'da ise "ABD, İran'ı vuracak mı" diye sordum.

İsrail ve ABD'nin, İran'ı müzakerelerle uyut, bombalarla vur stratejisini anlatan yazı ise "Trump'ın gizli planı mı var" başlığını taşıyordu.

20 Haziran Cuma günü çıkan yazımda da çerçeveyi biraz daha netleştirmiş "Trump, İran'ı hangi gün vuracak" başlığını atmıştım.

SÜRPRİZ OLDU MU

Bu yazıda "Artık ABD savaşa girecek mi, girmeyecek mi diye tartışılmıyor. Trump, İran'ı vuracak mı, vurmayacak mı diye konuşulmuyor. Trump, İran'ı hangi gün vuracak diye tartışılıyor. ABD basınına göre Trump, İran'ı pazar günü vuracak. Bazı analistlere göre ise İran'ı cuma günü, piyasalar kapadıktan sonra vuracak. Trump'ın İran'ı vurma ihtimali her geçen gün güçleniyor