Anne babalar "Odana git oku, 20 sayfa okumadan tablet yok" dediklerinde okumak ödüle sahip olmak için bir araç haline geliyor. Zorlayarak kitap okutmak uzun vadede işe yaramıyor. Peki nasıl bir yol izlemeliyiz

Kitap okumanın, başta beyin gelişimi ve duygusal gelişim için faydalarını biliyoruz. Kitap okuyan çocuklar, hayal güçleri zengin, yaratıcı ve iletişimde daha başarılı bireyler oluyor. Ancak günümüzde çocukları ekranların başından kaldırıp kitap okutmak bir mücadeleye dönüştü. Onları sıkmadan, zorlamadan, kitap sevgisi aşılayabiliriz. Çocuklarla birlikte interaktifdiyaloğa dayalı kitap okuma atölyeleri yapan Özge Lokmanhekim'e önerilerini sordum.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Çocukları ekranlardan uzak tutmaya çalışıyoruz. Ama çocuklar kitap okumakta çok zorlanıyor. Neden bu kadar direniyorlar

Ekran her zaman okumaktan daha kolay, çünkü izlerken herhangi bir çaba sarf etmelerine gerek yok. Kitap okurken cümleleri takip etmek, okuduğunu anlamadıysa tekrar okumak, bilmediği kelime varsa araştırmak ve en önemlisi okurken hayal gücünü kullanıp zihninde canlandırmak gerekiyor. Ancak izlerken hayal gücüne gerek yok, her şey gözünüzün önünde. Buna ek olarak, pek çok dijital oyun bağımlılık yapacak öğeler de içeriyor; bu sebeple çocuklar hatta yetişkinler ellerinden tableti, telefonu bırakmakta zorlanıyor. Ayrıca bu da bir tür sosyalleşme, çocuklar dijital ortamda da arkadaşlarıyla buluşuyor. Okumak ise genelde yalnız yapılan bir eylem.

"Şu kadar zamanda şu kadar kitap bitirirsen sana şunu alacağız" gibi yaklaşımlar doğru mu

Okuma konusunda ödül ve cezayı doğru bulmayanlardanım. Çünkü ödül verdiğinizde okumak bir amaç olmaktan çıkıp o ödüle sahip olmak için bir araç haline geliyor. Asıl isteğimiz uzun vadede iyi bir okur yetiştirmek olunca bir süre sonra ödüller de işe yaramaz. Ebeveynler, "Odana git oku, 20 sayfa okumadan tablet yok" ya da "Okuman bitmeden televizyon izleyemezsin" gibi cümleler kurduklarında da okumak bir ceza, teknoloji ise ödül oluyor. Bu durumda da teknolojiyi kullanmak için kitap okunuyor. Amaç bu olunca, verilen 20 sayfa okuma bitince bir sayfa daha okumak istemiyor çocuklar.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Yolculukta dinleyebilir

Çok direnen çocukları da zorlamayıp kendi haline mi bırakmak gerekiyor

Bu soruya ebeveyn olarak cevap vermek isterim. Okumaya zorlamak asla düzenli okumayı sağlamıyor. Bu demek değil ki çocuğu bırakalım, okumasın. Bizim amacımız sağlıklı, kültürlü, donanımlı, kendi ayakları üzerinde duran çocuklar yetiştirmek. Bu yüzden kitap okumaya zorlamak yerine sabah kahvaltı hazırlarken dün akşamki maç haberlerini gazeteden size okumasını isteyebilirsiniz, tarifleri okuyabilir ve deneyebilir, farklı tür (şiir, çizgi roman, öykü, dergiler vb.) yayınlar alabilirsiniz. Sesli kitap uygulamalarını kullanabilirsiniz. (Biz özellikle uzun araba yolculuklarında dinliyoruz) Kitabın bir bölümünü okuyup bir bölümünü dinleyerek ilerleyebilirsiniz. Tuvalet alışkanlığı, sofra adabı gibi okumak da okur olmak da zamanla öğrenilen bir şey.

Okuma alışkanlığı kazandırmak için

Önce ilgi alanlarını anlamak, bilmek gerekiyor. Örneğin basketbolu seven ve oynayan bir çocuğa Michael Jordan ile ilgili bir kitap verip, bu kitapta nasıl iyi basketbolcu olduğunu anlatıyor dediğinizde ilgisini çekebilir.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı