Borsada pandemi sonrası emeklilik fonları ile yatırım fonları portföylerindeki hisse senedi miktarını artırdı. Yabancı payı gerilerken boşluğu yerliler doldurdu. Yatırımcılar aşırı iyimserlik taşıyan kısa süreli kazanç beklentisinden uzak durmalı.Borsa İstanbul'da pandemi sonrasında yatırım fonları portföylerindeki yüzde 4 olan hisse oranlarını yüzde 17,4'e çıkardı. Emeklilik fonları da benzer şekilde portföylerindeki hisse senedi paylarını yüzde 13,1'den yüzde 19,5'e yükseltti. Geride kalan sürede fonların portföylerindeki hisse oranı yaklaşık 20 puan artış kaydetti. Fonların borsada paylarını artırdığı süreçte yabancılar ise satış yaptı. Geçen süre zarfında yabancı payları yüzde 60'tan yüzde 29,35'e geriledi. Borsada yerlilerin payı ise Ocak 2020 ile Kasım 2022 arasında yüzde 39'dan yüzde 70'e çıktı. Yabancı çıkışının yerini yerli kurumsal ve bireysel yatırımcılar aldı. Halihazırda borsaya yönelik bireysel yatırımcı ilgisi sürüyor. Ancak yeni gelenler kısa sürede yüksek kazançlar için değil uzun vadede yatırım için gelmesi gerektiğini göz ardı etmemeli. Aksi taktirde yatırım bakış açısıyla değil spekülatör mantığı ile hareket etmiş olur ki o böylesi bir durumda kazançtan çok kayıp olasılığını artıracaktır.Şimdilerde hisse senedi piyasası hiç olmadığı kadar canlı. Bunun nedeni borsaya gelen yeni nakit girişi. Yatırımcı sayısı 3,1 milyona çıkarken borsadaki şirketlerin toplam piyasa değeri 5 trilyon liraya yükseldi. Son durum itibariyle borsada 504 şirket işlem görüyor ve bu şirketlerin toplam piyasa değeri 272 milyar dolara denk geliyor.Cazibe dönemiİçerisinde bulunduğumuz dönem, hisse senetlerini yatırım açısından cazip hale getiren bir süreç. Politika faizinin yüzde 10,50 ve enflasyonun yüzde 85,5 olduğu bir ortamda yatırımcı alternatif getiri arayışıyla borsaya yöneliyor.Öte yandan kripto varlıklarda getiri arayışında olan büyükçe bir kesimin kripto varlıklardaki değer kayıplarından kaçarak borsayı alternatif bir seçenek olarak değerlendirdiği gözleniyor. Ancak bu kesimin daha çok borsanın spekülatif tarafıyla ilgili olması ister istemez üstlendikleri riski de yükseltiyor. Borsanın birikimlerin değerlendirildiği ve uzun vadede gelir ve kârını büyüten şirketlere yatırım yapılan bir mecra olduğu bakış açısı kaybedilmemeli. Aksi yaklaşımla spekülatif işlemler ana paranın dahi riske olmasına yol açabilecektir.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6859903;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6859903;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlarzeynep-aktasborsanin-degerine-uzun-vadeli-bakin-6859903' });Yeni girişler borsanın canlılığını korumada önemli bir etken. Son bir yılda BIST 100 Endeksi yüzde 160 oranında yükselirken BIST 30 yüzde 157 ve BIST Tüm-100 Endeksi yüzde 167 yükseldi.Aynı sürede sektör bazında endeksin üzerinde çıkışlar yaşandığı da görülüyor. Son bir yılda ulaştırma sektörü yüzde 398, enerji sektörü yüzde 385 ve kimya, petrol, plastik sektörü yüzde 277 oranında değer kazandı.Halka Arz EndeksiSon bir yılda endeksten hızlı yükselen sektörler arasında Halka Arz Endeksi'nin de olduğu görülmekte. Halka Arz Endeksi yüzde 276 oranında yükseldi.Ayrışan hisselerBorsada son bir yılda yüzde 160 oranında çıkış yaşanırken borsada tüm hisseler baz alındığında 10 hisse senedinde yüzde 790 ile yüzde 1.872 arasında primler oluştu. Bu hisseler: Atlantis Yatırım Holding, İhlas Haber Ajansı, Hektaş, Kontrolmatik Teknoloji Enerji, Çan2 Termik, Anadolu Isuzu, Alkim Kağıt, Cosmos Yat. Holding, Sasa Polyester, Girişim Elektrik Sanayi.Ulusal 30'da iki hisseYüksek getiriler sermayesi küçük ve sığ hisselerde olduğu kadar daha yüksek sermayeli hisselerde de gözlendi. BIST 30 Endeksi'nde yer alan Hektaş ve Sasa Polyester de yüksek getiriler oluşan iki hisse. Hektaş son bir yılda yüzde 1.225 oranında yükselirken Sasa yüzde 794 prim yaptı. Bu iki şirket yatırımları ile yatırımcısının ilgisini çekerken son dönemdeki yüksek çıkış ivmesi beraberinde kâr realizasyonunu getirdi.Hisse senetlerindeki hızlı fiyat yükselişlerinde uyarıcı mahiyetli bazen büyük ortaklar satış yapabilmekte.