İşkence!

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün 2022 Dünya Raporu'nda 100'den fazla ülkede insan haklarının durumu ele alındı. Raporda, otokrasinin yükselişte olmasına rağmen milyonların sokaklarda hak ve demokrasi aradığına; insanların zindanlara tıkılmaktan, ötekileştirilmekten, vatan vatan derken vatan haini ilan edilmekten geçmişe göre daha az korktuklarına dikkat çekiliyor!Bizde de Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Ocak-Nisan 2022 dönemi için bir bilgi notu paylaştı. Yılın ilk dört ayında bırak normal yurttaşları, insan hakları savunucularına bile ceza yağmış.Raporlar, notlar, insan hakkı denince her ne hikmetse ilk akla gelen şey işkence...Oysa işkence hem suç, hem yasak bütün ülkelerde... Mesela Anayasamızın işkence yasağını düzenleyen hükmü, "Kimseye işkence ve eziyet yapılamaz; kimse insan haysiyetiyle bağdaşmayan bir cezaya veya muameleye tabi tutulamaz" diyor.Türk Ceza Kanunu ise, "Bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları gerçekleştirenler hakkında ceza verilir" diyor.Fakat durum kağıt üzerindeki maddeler kadar net değil... Anayasa Mahkemesi bile gelen başvurularda, 'neyin işkence, neyin eziyet, neyin haysiyet kırıcı muamele' olduğuna karar vermekte zorlanıyor!Sadece AYM değil, bu memleketin yurttaşları da zorlanıyor... Kendisine yaşatılanlar bitmeyen işkence mi, eziyet mi, haysiyet kırıcı muamele mi, aşağılanma mı, ruhsal acı verme mi, irade yeteneklerinin etkilenmesi miAdana'dan meyve sebze çeken kamyoncu Hayri, İzmir'deki Kısmet Taksi Durağı'nın emektarı Ahmet abi, Niğde'nin köyünde traktörü ile tarlasını sürmeyi planlayan Osman amca, otobüsüyle Rize'den büyük şehirlere can taşıyan Dursun kaptan her gece, 'mazota benzine ne kadar zam gelecek' korkusunun, üzerlerindeki baskının işkence olup olmadığına karar veremiyor mesela!Emekli Kenan bey, dört kişilik ailesine bakan asgari ücretli Sevgi, atanmadığı için öğretmenlik yerine ne iş olsa yapan Kubilay, tek kuruş geliri olmayan EYT'li Sadullah abi düzenli olarak her ayın aynı günü gelen elektrik, doğalgaz faturalarının eziyetine 'işkence' dese olur muÇarşıya pazara çıkıp bir kilo domates alamayanların, marketteki etiketi görünce kalbi kırılanların halinin bir adı var mıMilyonlarca işsizin çektiklerine Filistin askısı denir miMemleketinde bir işe girip kariyer basamaklarını tırmanma