Hıfzı, bir buçuk yıl sonra 1915 baharında Kağızman'a döner. Talebelere ders vermeye başlar. Bu arada Erzurum ve Sarıkamış'ta ordumuz önünden kaçarak uğradıkları yerlerdeki Türk ahaliye görülmemiş kıyıcılık ve canavarlıkla yok etmeye başlayan Taşnak komitacıları, Kağızman'da da kırgına başlar. Çarşı merkezindeki Gamir Damı denilen hapishaneye doldurulup şehit edilenler arasında, Hıfzı da vardır.Hıfzı, iki süngü yarası başından, bir süngü yarası da yüreğinin üstünden alarak yaralanır. Bir gün yaşadıktan sonra 9 Nisan 1918 günü şehitlik mertebesine ulaşır. Mezarı, Kağızman Şehitliğindedir.Hıfzı'nın şiirleri Kars halk edebiyatında ayrı bir tada, ayrı bir yapıya, ayrı bir ruha sahiptir. Gerçi onun bazı şiirlerinde sergilediği dinî yönü ve kahramanlık ruhu çağdaşı olan Karslı ve Kağızmanlı şairlerde de bulunmaktadır. Ancak Hıfzı'yı onlardan ayıran asıl yan, onun turnalarla, İshak kuşlarıyla, çiçeklerle, tabiattaki varlıklarla haşır neşir olma, arkadaşlık kurma, selamlaşma hâlidir. Hıfzı, bu hususta, benzerine çok az rastlanan, ender bir şair, hayal gücü gayet yüksek, söyleyişi derin, üslubu akıcı, tasviri harika olan edebî bir kişiliktir.Kağızmanlı Hıfzı, 25 yıllık kısa ömrüne rağmen bize, edebî niteliği yüksek birçok güzel şiir bırakmıştır. Yazdığı unutulmaz şiirlerle, Türk Halk Edebiyatı tarihine adını altın harflerle yazdırmıştır. Özellikle genç yaşta ölen amcasının kızı için, "ağıt" tarzında yazdığı "Sefil Baykuş" adlı şiiri uzun süre dillerde dolaşmıştır. Bu şiirin bir diğer özelliği de aynı zamanda ölen kişi adına kendisine cevap yazmasıdır. Şiiri okuyan biri, sanki ölen kişi onun yazdığı şiiri duymuş da ona cevap veriyormuş gibi bir izlenim edinir. Bu da ozanın ne kadar farklı bir şair olduğunu gösterir. Günümüz ozanlarından, "Sadık Miskini" mahlasıyla çok güzel şiirler yazan Sait Küçük, Kağızmanlı Hıfzı için şöyle diyor: "Hıfzı'nın şiirlerinin her dizesi berceste." Kaynak: Sait Küçük'ün Kağızmanlı Hıfzı, Hayatı, Sanatı, Şiirleri adlı eseri. İhsan Ağır ŞİİR ARALIK Damarlarımda esrarengiz bir yangın!Kalabalıklar ruhumu daraltırkenHer yerde mutlu insan tabloları...Bir benim kederli gecelerin aşinası! Kuşlar yalnız uçuyor bu gece şehrimde,Sessizlik inmiş viran kalbime...Kaç asırdır dinmiyor susuzluğum!Nasıl bir yangınsa içimdeki,Gözlerimdeki serin sular bile söndüremedi.Ne yalnızlığım ne de kederim dinmedi. Hava soğuk, iliklerime kadar üşüyorum.En yalnızı benim bu seçkin halkın...Tüm