Mümin seven ve sevilendir

Mümin, herkesi sever, herkesle anlaşır ve kendisi de başkaları tarafından sevilir ve anlaşılır. Böyle olmayan müminde hayır yoktur. İnsanların en hayırlısı, insanlara en çok faydası olandır. Mümin her yönüyle insana fayda getirir. Birlikte yürürsen sana yararlı olur. Onunla ortaklık kursan iyi bir ortak olur faydalanırsın. Resulullah, "Mümin gibi ülfet edilen, hemen ısını verilen bir başka hayırlı şey bilmiyorum" buyurarak, müminin vasıflarını anlatır. Hadiste geçen anahtar kelime "ülfet"tir. Ülfet alışmak, cana yakın olmak, sevmek, dostluk ve arkadaşlık gibi manalara gelir. Bunun gerçekleştirilmesinin biraz da insan tabiatına ve mizacına bağlı olduğu akla gelebilir. Çünkü herkes, hemen herkesle kaynaşamayabilir; ama burada müminler olarak bizlere bir hedef çizilmektedir. Gerçek müminin, herkesle anlaşması, herkesi sevmesi ve kendisini de başkalarına sevdirme gayreti içinde olması gerektiğine dikkat çekilmekte. Demek ki bu durum bizim iradelerimize bırakılmış. Zaten İbn Haldun'un da dediği gibi, "İnsan, mizacının ve tabiatının çocuğu değil, alışkanlıklarının ve itiyatlarının çocuğudur." Öyleyse müminler, istedikleri takdirde kendi iradelerine bırakılan bu meseleyi biraz zorlayarak da olsa yapabilirler. Gerçek mümin, çok kötü insanlarla bile arkadaşlık kurabilecek kadar sevgi ve hoşgörü insanı olmalıdır. Zaten, Allah, Hz. Musa'ya, Firavuna giderken ki Firavun, kendisinin Allah olduğunu söyleyen ve gözünü kırpmadan pek çok cana kıyabilen çok kötü bir insan değil midir Firavuna "kavli leyyin"le yani yumuşak söz, yumuşak tavır ve yumuşak üslupla hareket etmesini söylemiyor mu Gerçek mümin, itici, anlaşmaya kapalı, aksi ve soğuk bir tip olamaz. İslam böyle bir tipi ideal mümin olarak kabul etmiyor. Böyle birinin imanı vardır; ancak imanın tezahürleri onda yoktur. Peygamber Efendimizin hayatına baktığımızda, hayatı boyunca herkese müsamaha ile baktığını ve her kesimden insanla çok rahat diyaloğa geçtiğini görürüz. Siyer kitapları bunların yüzlerce misalleriyle doludur. Devletler planında Medine Sözleşmesi, diyalog planında Necranlı Hıristiyanlara mescidini açması, fert planında bir köleye arkadan gelip gözlerini kapatıp latifeleşmesi, bir çocuk olan Enes'le şakalaşması beşerî münasebetlerindeki sıcaklığına deryadan bir katre olarak hatırlanabilir. Hadisin sonunda geçen, "İnsanların