Türkiye'nin 58'inci havalimanı Rize-Artvin, hava trafiğine açıldı. Hem Türkiye'de hem Avrupa'da, deniz üzerindeki ikinci havalimanı, dünyada beşinci oldu. Kısa sürede ciddi bir hava trafiği yakalayacağını sanıyorum. Denize bırakılan 100 milyon metreküp kaya parçası ve dolgu malzemeleri ile oluşturulan yarımadadaki havalimanı dünyanın da dikkatlerini üzerinde topladı.ÇOCUKLUĞUMUZDA hep böyle dediler. Karadeniz, deli deniz. Sinirleri bozulunca etrafını yıkıp geçer. Yolları darmadağın eder. Kayaları içine çeker. Öyle okyanuslar gibi büyük değildir ama yine kudurduğunda önünün de durmak imkânsızdır. İşte böyle bir denizin kenarına, suni bir yarımada oluşturuldu ve üzerine yepyeni bir havalimanı yapıldı. Bu, Türkiye'nin su üzerindeki ikinci havalimanı oldu. 100 milyon ton kaya taşındı ve Karadeniz'in önüne set çekildi. Girdaplarının üzerine bir ada inşa edildi. Zorlu bir işti. Dünyada deniz üzerindeki 5 havalimanından biri. Hong Kong Chep Lep Kok '(Yılyolcu kullanımı ortalama 63 milyon), Japonya Osaka Kansai ve Güney Kore Seul Incheon havalimanları gibi yüksek bir mühendislik eseri değil. Ama 3 milyonyıl yolcu kapasitesinin tam karşılığı bir yapılaşma eseri. 4.5 milyar TL maliyetli RizeArtvin havalimanı deniz üstü ilk havalimanımız OrduGiresun'a göre 2.5 kat daha fazla bir dolgu ile gerçekleşti. Özel bir mendirek yapıldı. Dev kitleler deniz indirilerek havalimanı için Karadeniz'e karşı bir kalkan oluşturudu. Şimdi bu havalimanımız Avrupa'da deniz üzerindeki OrduGiresun havalimanında sonra ikinci ve dünyada beşinci havalimanından biri.Haberin DevamıİŞTE ÖZELLİKLERİ İşte benim satır başlarım ile Rize-Artvin Havalimanı (RZV):Pist uzunluğu 3000 metre, genişliği 45 metre. Keşke 60 metre olsaydı. Uçakların kaymalarında 15 metre önemli bir şey. Ama maliyeti çok yüksek bir şey. Olmasa da olur arasında. Pist üzeri asfalt kaplama. Asfalt kalitesi yüksek. Biraz pürüzlü. Bu iyi. Frenlemeye yardımcı bir unsur. Pist eğimlerinin doğru olduğunu düşünüyorum. Aşırı yağmurlarda kayma testleri arasındaki zamanlarda bile sorun çıkarmayacak gibi görünüyor. Ayrıca uçak lastikleri ile pist arasında oluşabilecek Aquaplaning yani kaydırıcı su yastığı oluşumu da sanırım çok görülmeyebilir. Yani pistin su tahliyesi iyi gibi. Bir tek çok kuvvetli poyrazda, yani kuzeyden esen rüzgârların dağlara çarpıp gelişleri ile oluşabilecek anaforlar. Ama pilotlar zaten yan rüzgârlara göre hareket edeceklerdir.Haberin DevamıDoğu-batı istikametindeki pistin 06 başında ILS, yani Aletli İniş sistemi (Instrument Landing System) var. (Ben bu yazıyı yazarken henüz aktif değildi) CAT 1 sınıfında. Keşke CAT 11 olabilseydi. Ne kadar gerekli tartışılabilir. Pistin aydınlatması güzel. Netlik orta sis de bile kolay görülebilir cinsten. Zaten DHMİ'nin kalibrasyon uçakları da VOR-NDB alçalmalarında ciddi bir hata bulmadı. ILS sisteminde rezonans'a yol açabilecek bir toprak altı, deniz altı, toprak üstü bir sorun görülmüyor. Ama sistem devreye alınınca elbet yeniden testler yapılacak. Kalibrasyonu titizlikle gerçekleştirilecek.GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ AZALACAKTürkiye'nin 58'inci havalimanı bizi komşu Gürcistan'ın Batum Havalimanı'na çok daha fazla yaklaştırdı. Sanırım karayolu ile 2 saatlik bir mesafe. Bu da bölgesel hareketlilik için önemli. Böylece Trabzon Havalimanı'ndan daha kolayca yolcular karayolu gelişlerinde transferlerini yapabilecek. Sırası gelmişken, elbette, yapısal sorunları olan Trabzon Havalimanı'nın, Karadeniz'in çılgınlıklarına karşı daha fazla güçlendirilmesi ve yeni yatırımlar yapılması gerektiğini de ortaya çıkarıyor.Haberin DevamıUçaklar inişlerinde ya da yaklaşmaların da çoğunlukla deniz üzerinde olacaklar. Bu ada havalimanın çevreye vereceği gürültü kirliliğini azaltacak. Gerçi çok yoğun yerleşim yok ama yine de yeşillikler içinde Pazar ilçesinde sakin yaşayan insanların, çevredeki kuşların, böceklerin, bitkilerin hayatlarının en az etkilenmesi için ses kirliği ile ilgili tedbirler alınmıştır. Pisti pas geçme ya da kalkıştan sonra elbette deniz üzeri kullanılacaktır. Belki burada da sıkı kurallar uygulanır. Örneğin, Nice Havalimanı kalkışı sonra yanlışlıkla şehir üzerine yönelen havayolu uçaklarına ciddi cezalar verilir. Yani bir bölgeye mutluluk veren havalimanı bir çileye dönüşmez.Haberin DevamıBÜYÜTMEYEELVERİŞLİ Havalimanının yangın söndürme, acil müdahale gibi kategorik değerleri yüksek. Son nesil ürünler alınmış. Umarım bu havalimanında yolcu köprüsü olmadığı için üstü kapalı merdivenler tercih edilmiştir. Yoğun yağmurlarda yolcular sırılsıklam olmazlar. Öte yandan zorunlu iniş yapabilecek değişik kapasitede yabancı havayolu uçakları içinde Artvin-Rize havalimanı sanırım her zaman hazır olacak.Havalimanının uçak park alanı, apron büyüklüğü, terminal genişlikleri ve 450 araçlık otoparkı yeterli. Büyütmeye elverişli. Ama bina tasarımlarını, dış renklerini beğenmedim. Göreceli bir şey bu tabii. Ama bana sanki biraz kasvetli gibi geldi. Neyse. Mimari tasarım yarışmaları açılmış mıydı, bilmiyorum.Haberin DevamıGelelim Kuleye. Bölgesel bir figür olması istenmiş. Ama artık havalimanı yapılaşmalarında klasik standartlar yetiyor. Çay bardağı bir metal kafes. Bir kenarında da nedense tasarımcı bir hareket olsun diye kırılmış