Savaşın cilveleri

Savaş bir tasarım işidir. Evvelinde uzun uzun plânlanır. Nasıl seyredebileceği, hangi tarafın baskın bir kuvvet olduğu, zafere yakın olduğu üzerine çeşitli tahminler yapılır. Çok defâ yapılan, tarafların silâh, mühimmat, araç-gereç, ateş güçlerinin mukayesesidir. Maddî değerlendirmelerdir bunlar. Ama kuvveden fiile gelindiğinde, hâdise artık açık uçlu bir hâle gelmiştir. Burada ölçümlenemeyen kıstaslar devreye girer. Sevk ve idârede yaşanan zaaflar veyâ beceriler, ama en mühimi savaşma azim ve kararlılığı, savaşın gidişâtını belirlemeye başlar. Sürprizler de burada ortaya çıkar. Bir bakarız ki, kâğıt üzerinde zayıf görünen bir kuvvet, o başlangıçta ölçülemeyen üstünlüğüyle savaşın gâlibi hâline gelmiştir. Diğer taraftan, eğer savaş, konvansiyonel örüntüsünde olduğu üzere, iki ordunun, bir sahada karşılaşmasına dayanıyorsa farklı; işgâl savaşıysa farklı seyredecektir. Başka bir husus da, muharebe kazanmakla harp kazanmak arasındaki farktır. Hannibal'ın kazandığı Pirus Zaferi bunun en bilinen misâlidir. Modern savaşlarda da bunun karşılıkları yok değildir. Meselâ II. Genel Savaş içinde Hitler orduları muharebeleri kazanıyor, Rusya içlerine doğru hızla ilerliyordu. Ama her muharebe başarısı onu, nihayette uğrayacağı ağır mağlûbiyete taşımaktaydı. Mareşal Jukov, inceden inceye bunun hesâbını yapıyor ve nihayetinde başarıyordu.Rusya-Ukrayna savaşı -her ne kadar resmen bu sıfatı kullanmak zorsa da- başladı. Evvelinde yapılan yorum ve değerlendirmeler, Rus ordusunun, Ukrayna ordusundan katbekat kuvvetli olduğu, kısa bir zaman zarfında rakibini ezeceği, Ukrayna'yı işgâl edip kontrolü sağlayacağı istikâmetindeydi. Hattâ bazı yorumcular bunun 36 saatte gerçekleşeceğini iddia ediyorlardı. Rus ordusunun saldırısını başlatmasının üzerinden beş gün geçti. Ruslar hiç beklemedikleri bir dirençle karşılaştı. Kiev önlerine geldiler. Ama hâlâ hâkimiyet sağlayamadılar. Harkov'da bile tablo farklı değil. 600.000 kilometrekarelik, üstelik dümdüz bir coğrafyada, Rus ordusuyla göğüs göğüse çarpışmak Ukrayna ordusunu kısa zaman içinde bozguna uğratabilirdi. Ukrayna kurmay aklı bunu görmüş olmalı ki, savaşı bir şehir savaşı hâline getirdi. Zelenski, yaptığı açıklamalarda devamlı olarak bunu vurguluyor ve şehirlerini sokak sokak savunacaklarını söylüyor.Bu gelişme savaşın mukadderatını değiştirecektir. Ukraynalılar, giderek savaşma azim ve kararlılıklarını artıracak, daha sert direnecek, Rusya ise daha vahşi saldırılar gerçekleştirecektir. Neticenin değişeceğini, Ukraynalıların direnişlerinin Rus ordusunu durduracağını zannetmiyorum. Ama bu direnişin devâm etmesi ve savaşı kazanmak adına ödedikleri bedel büyüyecek, uygulayacakları vahşet ise muhtemel zaferlerine en koyusundan, silinse de çıkmayacak bir kara çalacaktır.Şimdi Angloamerikan blokunun ne için Rusya'yı, Ukrayna'yı iterek bu savaşa mecbûr bıraktığını anlayabiliyoruz. Ukrayna'yı, Rusya için Afganistan'dan beter bir bataklık yapmak için. Putin'e savaş dışında bir seçenek bırakmadılar. Ukrayna'nın şehir savaşları içinde onu yıpratmasını istediler. Rus ordusunun ateş gücüne diyecek yok. Ama savaşma azim ve kararlılığı çok başka bir şey. Rus ordusunda bunun hangi mertebede olduğunu düşünmek gerekiyor. Diğer taraftan Rusların durumu Afganistan'dan