Yıl, 2008 idi.Tarımsal gelişimini haber yapmak içinŞili'ye gittik.İktidarda Güney Amerika'da seçilen ilk kadın başkan- sosyalistVeronica M. Bacheletvardı.And Dağları'nda İnkalarMapuchegibi yerli halkın yaşadığı köylere devletin pervaneli küçük uçaklarıyla tarım erzağı yardımı yapmasına tanıklık ettik."ŞiliChili" adı bile İnkalardan mirastı.On bin yıldır bölgede yaşıyordu yerli halk...Avrupalılar 1520 yılından itibaren bölgeye gelmeye başlamış ve kuşkusuz kan ve gözyaşına sebep olmuştu.Üç yüz yıl süren katliamlar sonucunda 1784'te yapılan sayımda nüfusun yüzde 64.4'ü Avrupalı beyaz ve yüzde 33.5'i yerli halk idi. Ve kuşkusuz And Dağlarında yaşayanlar sayılmamıştı...2017 sayımında ülke nüfusununyüzde 52.7'si beyaz, yüzde 39.3'ü melez ve yüzde 8'i yerli halk oldu. (Şili'de bir milyonu aşkın FilistinliArap nüfus var.)Şili'de halen; Mapudungun, Aymara, Rapa Nui ve zar zor hayatta kalan Qawasqar, Yagha gibi yerel diller konuşuluyor. Ama nüfus içinde payı yüzde 1'i geçmiyor...Bu bilgilerden sonra geleyim ana konuma:Şili halkı bir yıl olmadan, büyük oyla iktidara taşıdığı sol koalisyon hükümetinin yeni anayasa teklifini yüzde 62 oy oranıyla reddetti.Sol dünyahalen sebeplerini tartışıyor. Bu reddediş konusu üzerinde bizim de durmamız gerekmiyor mu Çünkü, 2023 seçimine ayna tutuyor:Şili'de yeni anayasaidariyapıdaşu gelişmelere sebep olacaktı:-Yerli topluluklara kendi kaderini tayin hakkı verilecekti.-Yerli yerleşim yerlerineözerklik tanınacak ve buralar kendi yetki alanlarına kavuşturacaktı.-Senato kaldırılarak yerine Bölgeler Meclisi kurulacaktı. Vs.Yeni anayasanın yüzde 62 ile reddedilmesine bu yeni idari yapı teklifinin neden olduğu ileri sürülüyor. Mesela: 54 yaşındaki Rosemarie Williamson ve 85 yaşındaki annesi referandumda yeni anayasaya neden "hayır" dediğini Reuters'a şöyle açıkladı:-"En önemli çekincemiz; yerlilere kendi kaderini tayin hakkı tanıyan 'çokulusluluk' ile ilgili maddeler..."Şili referandumu yankıları tartışılırken CHP lideri Kılıçdaroğlu bir fotoğraf çektirip sosyal medyada paylaştı:Kılıçdaroğlu'nun Elazığ ziyareti