Yakın tarihimizin başlıca tartışma konularından biri,hilafet.Hilafetin neden kaldırıldığına dairbin bir iddia-tezileri sürüldü sürülüyor!Kuşkusuztasfiyeninçeşitli sebepleri var. Ve sanırım biripek tartışılmadı.Ki busebep-sonuç ilişkisi sadece bizde değilBatı'da da yaşandı.Şudur:50 milyon insanın yok olduğu 20'nci yüzyıl başına kadar insanlık tarihinin gördüğü en büyük savaş olan Birinci Dünya Harbi travması,inançları (ve demokrasiyi, kapitalizmi) büyük ölçüde etkiledi. Kimi çevrelerde Tanrı sorgulanmaya başlandı. "Tanrı buna nasıl izin verir" idi.Savaştan sonra -Türkiye'de yaşanmasa da- Batı'dadini mekanlara zarar verme gibi şiddet içeren tavırlaranti-klerikalizmdoğdu, yaygınlaştı.Bize dönersek:Saltanatın ve halifeliğin kaldırılmasında, 1912'de Balkan Savaşı ile başlayıp 1922'de Kurtuluş Savaşı ile biten süreçte fiziki ve ruhsal ağır yaraların ne derece etkisi olduKan ve barutla yoğrulmuş savaşlar, Müslüman coğrafyada halifenin hükümdarlığının da artıkkaale alınmadığını umursanmadığınıortaya çıkardı.Arnavutların, Arapların vd. Osmanlı sırtına sapladığıkanlı "İslam" hançerinin, Milli Mücadele kadrolarının dine bakışını etkilememesi söz konusu olamazdı!Türkiye'de Rönesans yeniden doğuş gerçekleşti. Kişisel olarakhalife herne kadarnüçıplak resimyapacak kadar moderniteye yakın olsa da,hilafet kurumununbu yenilenmede yeri olamazdı. Millet ve din birliğinefarklı bakış getirildi; laiklik...DÜŞÜNSEL DÖNÜŞÜMCumhuriyet projesinindüşünsel kaynaklarınelerdiBaşta Emile Durkheim, Leon Duguit, Charles Seignobos olmak üzere sosyoloji, hukuk, tarih kitapları Cumhuriyet'in sacayağını oluşturdu. (Ki bu kitapları Meclis yayınları Türkçeye çevirip yayımladı.)Osmanlı döneminde Türk bilim camiasından bahsetmek zordu; varlığından söz edilemeyecek kadar acıklı haldeydi... Cumhuriyet ileakıliktidar oldu. (Ki İkinci Abdülhamit döneminde kongreler düzenlemek imkânsızdı. Bilimsel kongreler yapmak Cumhuriyet'in eseri oldu. Vs.) Atatürk'ün bilime sınır tanımaz tutkusu vardı.Entelektüelidi. Burada bir paragraf açmalıyım:Atatürk, hastalığının ileri aşamasında dünyanın diğer ucundakiMaya yazıtlarını merak etti. Werner Wolff'ın yazdığı "Dechiffrement de L'ecriture Maya" adlı kitabın Paris'ten getirilmesini istedi. Ancak kitap daha yeni basılıyordu. Ve ne yazık ki bu kitap ancak 1938 yılının son ayında yayımlanabildi.Cumhuriyet'in düşünsel kaynakları sadece fikir düzeyinde kalmadı, -alfabe gibi- hayata geçirildi. Böylece:kul,bireyolup Anayasal vatandaşlık hakkı kazandı.Bireyin eğitimi-öğrenimi için 1924'te Tevhid-i Tedrisat kanunu ilemedrese-mektep ikiliği ortadan kaldırıldı. Çünkü, Türkiye'ninliyakatlıyetenekli kadrolaraihtiyaç vardı...Atatürk'ten sonra 1960'lara kadar benzer kaynaklaraMax Webervd. eklendi.1980'lerden itibaren neoliberal post modern dalgası başladı. "İslamcılık" buna eklendi.İslamcı düşüncenin kaynakları