"Çünkü bu, son derece patlamaya hazır bir konudur..." tespitini yapıyor Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, geçen çarşamba günü Moskova'da ülkenin eski başbakan ve dış istihbarat örgütü başkanlarından Sergey Primakov'un anısına düzenlenen "Primakov Okumaları Uluslararası Forumu"ndaki açıklamaları sırasında.Konuşmasının Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın resmi sitesine dün konan İngilizce çevirisinde, Lavrov'un Kürt ayrılıkçılığı meselesi bağlamında başvurduğu bu niteleme "extremely explosive" sözcükleriyle aktarılıyor.Lavrov, bu görüşünü ABD'nin Suriye Demokratik Güçleri (SDG) üzerinden bu ülkede "ayrılıkçılığı" teşvik ettiği eleştirisiyle gerekçelendiriyor.LAVROV'DAN KÜRTLERE:'ABD'YE ÇOK GÜVENMEYİN,BAKIN AFGANİSTAN'A...' Lavrov'un bu mesajları Rusya'nın A) Suriye'de çözümsüzlük içinde seyreden krize bakışını, B) Bu ülkedeki Kürtlerin ve aynı zamanda sahadaki silahlı Kürt örgütlerin rolünü ve onlarla ilişkilerini, aynı zamanda C) Türkiye'nin kaygılarına nasıl yaklaştığını göstermesi bakımından önem taşıyor.Bu konuşma, Türkiye'nin geçen 20 Kasım'da Kuzey Suriye'deki PKKYPGSDG hedeflerine dönük başlattığı hava harekâtının ardından ikinci aşamada yeni bir kara harekâtına girişme niyetlerini duyurduğu, bu çerçevede gerilimin yükseldiği bir döneme rastlıyor. Bunun sonucu sahada belirleyici bir rol oynayan aktörlerden Rusya'nın tutumunu okuyabilmek için Lavrov'un sözlerini büyüteç altına yatırmakta yarar var.Haberin DevamıÖncelikle bir noktayı daha baştan vurgulayalım. Lavrov, konuşmasının hiçbir yerinde Suriye'de sahadaki silahlı Kürt gruplardan "terörist" şeklinde söz etmiyor; buna karşılık Türkiye'nin bu grupları "terörist" olarak tanımladığını söylüyor. Bu başlıkta Türkiye'nin tutumundan ayrışıyor.Rusya Dışişleri Bakanı bununla birlikte, Kürt grupların ABD'nin teşvikiyle "ayrılıkçı" faaliyetler yürüttüklerini açıkça belirtip bu konuda kendilerine uyarılarda da bulunuyor. Bir başka anlatımla, işin "ayrılıkçılık" tehdidi boyutunda Türkiye ile aynı ortak noktada buluşmuş oluyor.Zaten Lavrov'un konuşmasının bu bölümünün bütününe bakıldığında, Suriyeli Kürt gruplara Amerika'ya çok güvenmemeleri gerektiği, bunun ileride kendileri açısından hayal kırıklığı ile sonuçlanabileceği mesajının geniş bir yer tuttuğunu görmek mümkün.Nitekim, "Maalesef Kürt grupları Amerikalıların güvenilir ortaklar olduklarını düşünüyorlar. Hüsnü Mübarek'in, Afgan Hükümeti'nin başlarına neler geldiğini biz unutmadık. Buna karşılık, nasıl karar verecekleri kendilerine kalmış bir konu..." diye ekliyor Lavrov.Haberin Devamı'TÜRKİYE, ABD'NİNAYRILIKÇILIĞIDESTEKLEMESİNDEN KAYGILI'Rusya Dışişleri Bakanı'nın konuşmasını biraz daha açalım. Bakan, Suriye'deki krizle ilgili olarak Türk tarafının daha çok iki ülke cumhurbaşkanlarının Kuzeydoğu Suriye üzerinde vardıkları mutabakatların üzerinde durduğuna dikkat çekiyor. "Bu bölgede Kürt gruplar ve Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) bulunduğunu" anlatıyor.Lavrov, bu ifadesiyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya lideri Vladimir Putin arasında 22 Ekim 2019 tarihinde imzalanan ve YPG'nin sınırdan uzaklaştırılmasını da içeren 10 maddelik Soçi Mutabakatı'nı hatırlatmış oluyor.Açıklamalarının devamında şunları söylüyor Rus Bakan:Haberin Devamı"(Bu gruplar) Nasıl adlandırılırsa adlandırılsın, muhataplarımızın neden söz ettiklerini biliyoruz. Türkiye, bunları düşman örgütler olarak görüyor. Bazıları Türkiye'de terörist olarak ilan edilmiştir. (Grupların) Ortak noktaları, Fırat'ın doğusunda yasadışı bir şekilde yerleşmiş olan ABD askerleri üzerinden kendilerine sağlanan ABD desteğinden yararlanmalarıdır." Lavrov, daha sonra konuyu Türkiye'nin kaygılarına getiriyor:"Türkiye, Amerikalıların orada Kürt ayrılıkçılığını geliştirmesinden kaygı duyuyor. Bu, Kürt azınlığa sahip olan diğer ülkeleri de kaygılandırmaktadır, çünkü son derece patlamaya hazır bir konudur... Bizim Şam ile yürüttüğümüz görüşmelerin ana konularından birinin Kürtler ile Suriye arasındaki diyalog konusu olmasının nedeni de budur. Kürtler, provokatif ayrılıkçı faaliyetlerine son vermeleri ve Araplar ve diğer etnik gruplarla hep barış içinde yaşadıkları ülkede nasıl bir hayat sürdüreceklerini (Şam ile) konuşmaları hususunda ikna edilmelidir."Haberin Devamı'ABD, SDG'Yİ ŞAM İLEDİYALOGDANCAYDIRMAYA ÇALIŞIYOR' Bu noktada Şam'daki Baas rejiminin geçmişte Suriye'de yaşayan Kürtlerin çoğuna vatandaşlık bile vermediğini hatırlarsak, Lavrov'un geçmişe dönük -barış içinde yaşantı- anlatısı, kuşkusuz boşlukta kalıyor. Bu dipnotunu düştükten sonra devam edelim...Lavrov, Kürt gruplar ile Şam arasında diyalog ihtiyacını vurgulamasının ardından projektörü ABD'nin Suriye'de oynadığı role çeviriyor:"Amerikalılar onları caydırmaya çalışıyor... Bağımsız bir Kürt devletinin kurulmasını da içerecek şekilde Kürtlerin ayrılmasına ilgi duyuyorlar. Her zaman 'böl ve yönet' ilkesine göre hareket ettiler. Anglo-Sakson mantığı budur. Suriye Demokratik Güçleri'nin liderlerini Şam ile bir diyalogu başlatmaktan caydırmak için ellerinden geleni yapıyorlar."Haberin DevamıLavrov'un Suriyeli Kürt gruplara ABD'ye güvenmemeleri için Afganistan ve Mısır örneklerini vermesi bu bağlamda kayda geçiyor.'ANKARA-ŞAM DİYALOĞU İÇİNKOŞULLAR OLGUNLAŞIYOR'Rus Dışişleri Bakanı'nın konuşmasının önemli bir yönü, bütün bu değerlendirmelerden sonra kuvvetli ifadelerle Suriye'nin toprak bütünlüğüne dönük herhangi bir tecavüzü engellemek için var güçleriyle çalışacaklarını belirtip Astana mutabakatlarına atıf yapmasıdır. Yani, Türkiye, İran ve Rusya'nın üçlü Astana formatı çerçevesinde bu yöndeki ortak taahhütlerinin altını çiziyor.Buradaki kritik bir nokta, Lavrov'un Türkiye ile Suriye arasındaki 1998 tarihli Adana Mutabakatı'nı hatırlatıp iki ülkenin bu mutabakat üzerinden diyalogu başlatmasını arzuladıklarını, bunun için "koşulların olgunlaştığını" söylemesidir. Lavrov'a göre, Türkiye'nin