RİZE GASTRONOMİ GÜNLERİ

Dünyada sudan sonra en çok tüketilen içecek olan çayın üretiminde Türkiye beşinci sırada. Ama çay tüketiminde ise dünya birincisiyiz. Sadece toplanması değil, yaş çayın işlenmesi de zahmetli ve pek çok aşaması var...

Bahçe tarımına uygun olan çay, Rize için bir nimettir. Rize Dağcılık Kulübü başkanı ve öğretmen Mehmet Emin Bey'in çayla ilgili bu güzellemesi her şeyi açıklar nitelikteydi. Boşuna çay için yeşil altın dememişler. Doğu Karadeniz'de yüzbinlerce ailenin geçimi çay üzerinden. Mayıs ayı ile birlikte başlayan çay hasadı, Rize'ye gittiğimiz ekim ayı başında bile aralıklarla devam ediyordu.

Deniz kenarına yakın çaylıklarda 4. hasat bitmişken, dağlık, yüksek yerlerde 3. hasat henüz yapılıyordu. Rizeliler arazi kıtlığından olsa gerek, gözün alabildiği her toprak parçasına, dik yamaçlara, vadilere, ormanın altına, bahçe çitinin ucuna, yol kenarına, kaldırımın yanına, değirmenin üstüne hep çay ekmişler.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Yine tipik bir Karadeniz yapılaşması olarak, her büyük çaylık arazilerinin başına da kendi evlerini inşa etmişler. Rizeli erkek ve kadınlar, dik yokuşları, sarp arazileri, dereleri, dağları, tepeleri çıkıp inmekte o kadar ustalaşmışlar ki, onların hızına yetişmek çok zor.

İşte bu yüzden de hiç kilolu Rizeliye rastlamadım desem yeridir. Rize'nin engebeli ve sarp coğrafyasına çayı eken, bağ bahçe işlerini yapabilen Karadenizli kadınların çalışkanlığını çok takdir ettim. Yüksek tepelerden topladıkları çayları, aşağı vadiye doğru indirdikleri "varangel" denilen teleferikleri ise tam bir inovasyon, müthiş bir icat. 600-700 metre yükseklikte toplanan çaylar, bu teleferiklerle aşağı, yani yerleşim merkezlerindeki toplama merkezlerine gönderiliyor. Çay gündelik hayatın içine o kadar çok yerleşmiş ki, yaşam ritminin en önemli öğesi olmuş.

Dünyada sudan sonra en çok tüketilen içecek olan çayın üretiminde Türkiye beşinci sırada. Ama çay tüketiminde ise dünya birincisiyiz. Sadece toplanması değil, yaş çayın işlenmesi de zahmetli ve pek çok aşaması var.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Hasat edilen çay yaprakları, önce neminin giderilmesi için solduruluyor. Sonra kıvrılarak hava ile teması kesiliyor.

Renginin siyaha dönüşmesi için fermente edilip kurutulduktan sonra da kuru çayın paketleme işlemine geçiliyor.

Hepimizin bildiği gibi Türkiye'de çay kaynatılarak içiliyor. Çay eksperlerine sorduğunuzda bunun çok yanlış bir metot olduğunu, çayın yapısının bozulduğunu ve başka bir şeye dönüştüğünü ifade ediyor.

"Demlenen çay 30 dakika içinde tüketilip bitirilmeli" diyorlar.

Turizmci Bayram Bey'e göre çay bir kültürdür. Çayın kalitesinin ortaya çıkmasında bakır demlik ve iyi suyun önemi en başta gelir. Önce alttaki çaydanlığa ve üstteki demliğe soğuk su koyulur.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı