AFGAN DA İNSANDIR!..

21 Haziran'ı 22 Haziran'a bağlayan gece saat 23.54'te Afganistan'ın Paktika vilayetinde 5,9 büyüklüğünde bir zelzele oldu. Diğer vilayet ve komşu ülkelerde de hissedilen bu depremde yüzlerce ev yıkıldı. Binden fazla insan vefat etti. Bin 500 civarında insan yaralandı. Türkiye ve Pakistan, ilk ândan itibaren Afganistan'ın yardımına koştular. Türk Kızılay'ı seferber oldu Çin ise "bu iyi komşusuna" yardıma hazır olduğu şeklinde tuhaf bir açıklama yaptı. BM yardım imkânına sahip olmadığını, cömertçe yardımda bulunduklarına işaret ettiği Türkiye ve Pakistan'a teşekkür etti Afganistan, ne yazık ki bir figanlar, ağıtlar, çığlıklar diyarıdır. Doğu-Batı, Güney-Kuzey Asya'nın geçit noktasındadır. Bir asırdır kargaşa yaşıyor. İç harp ve işgaller şeklinde süren bu kargaşaları, 1979'dan beri bizzat hatırlıyoruz. Bu tarihte kuzeydeki komşusu Kızıl Rusya, Afganistan'ı işgal etti. Doğu komşusu Çin, batı komşusu İran ve güney komşusu Hindistan, işgale ses çıkarmadılar. O menfur işgal, Sovyetlerin sonunu getirdi. Ruslar 1990'ların başında çekilmek zorunda kalınca Taliban işbaşına geldi. 10 yıl boyunca SSCB'ye karşı yiğitçe cihad etmiş insanlar, bölünerek birbirlerinin boğazlarına yapıştılar. O muamma 11 Eylül saldırısının ardından ABD, 2001'de Afganistan'a girdi. Komşulardan yine çıt çıkmadı. Bir bölüm Afganistanlı, işgalci Amerikan ordusuna karşı yıllar süren gerilla savaşı verdi. Nihayet 2021'de o da çekildi. Kendi geleneklerine göre bir hükûmet kuruldu. Şimdi gerçekler önünde hükûmet etmeyi öğreniyorlar Afganistan, aralarında Özbek ve Türkmenlerin de olduğu farklı milliyetlerden meydana gelen 32 milyon nüfusa sahip BM üyesi bir devlettir. Ülke sahası Türkiye'nin üçte ikisi kadardır. Yaşadığı acıları fazla anlatmaya gerek yok. Şu isim, her şeyi tek başına izaha yeter: "Afganistan'ı Açlıktan Kurtarın Derneği" Derneğin kurucusu Ubeydullah Bahirî "Zelzele, ülkedeki korkunç insani vaziyeti daha da kötüleştirdi" demekte. Doğrudur ve aynen böyledir. Afganistanlı bir asırdır iç ve dış harpler ve işgallerle yorulmuştur. Memleket uyuşturucuların başıboş kaldığı bir yer hâline gelmiştir. Büyük miktarda göç vermektedir. 32 milyon nüfustaki kayıtlı sayıdır. Suriye gibi burada da nüfusun önemli bir bölümü gitmekte, hudutlarda perişan olmakta, denizlerde boğulmaktalar. Uyuşturucu üretim ve kaçakçılığını yok edecek siyasi bir iktidar iradesi ise henüz mevcut değildir. Afganistanlı da fakir Afrikalılar gibi yoksulluklar içindedir Kendimizi onların yerine koymalıyız: Kim, "Ülkemi açlıktan kurtarın!" diye çığlığı, isim yapan bir dernek kurar Dünyada örneği olduğunu sanmıyoruz. Son 20 senenin en ağırı olan 5,9 büyüklüğünde ve büyük ölüm ve hasara sebebiyet veren "yer kıpraşması" işte bu fakir ve talihsiz kardeş devlette yaşanmıştır. BM'yi anlamak hakikaten zor. Şu durumda