Aşırı sıcaklıklar ekonomide üretim ve tüketim zincirinin birçok yerinde olumsuz etkilere neden oluyor. Acaba, aşırı sıcaklıkların neden olduğu olumsuz etkiler nedeniyle bir yükümlülüğünü yerine getirmeyenler hukuki sorumluluktan mücbir sebebe dayanarak kurtulabilirler miMeteorologlar bu yaz termometrelerin rekor sıcaklık derecesi göstereceğini önceden söylemişlerdi. Geçmiş yıllarda kısa süreli sıcak hava dalgaları geliyordu. Ama şimdi bir Basra Körfezi'nden bir Afrika üzerinden en az üç-dört gün süren 40 santigrat derecenin üzerinde sıcak dava dalgaları gelmeye başladı. Havanın 30 santigrat derece artık "serin" gibi geliyor.Öyle ki günlük dilde kullanımını unuttuğumuz eski terimleri kullanır olduk,eyyam-ı bahur sıcaklarını kim hatırlar ki!Aşırı sıcak hava dalgaları sık sık ve fazla ara vermeden tekrar edince günlük hayatımızda kısıtlamalar gitmek zorunda kaldığımız gibi, ekonomik hayatta da bazı aksamalar ortaya çıktı. Başta Akdeniz ve Ege Bölgeleri olmak üzere turizm bölgelerinde aşırı bir enerji tüketimi meydana geldi. 2022 Ağustos ayında 1,9 milyon yatak kapasitesine sahip olan ülkemizde, ev ve işyerlerini de hesaba katarsak milyonlarca klima sürekli çalışmaya başladı. Enerji tüketimindeki artış o kadar yoğun ki, sık sık elektrik kesintileri yaşanmaya başladı. Sıcak havalarda elektrik her şeydir. Elektrik olmazsa hayat felce uğrar. Elbette turizm ve sanayi tesisleri, büyük konut siteleri elektrik kesintilerine karşı tedbir olarak jeneratörlerini işletmeye aldılar.Ekonomiyi etkiliyorAşırı sıcaklar sadece elektrik kesintilerine değil, asfalt erimelerine, güneş altında kalan plastik aksamların özelliklerini yitirmelerine neden oldu. Aşırı sıcakların ekonomik büyümeye olumsuz etkisi olduğu, büyümeyi yavaşlattığı da ekonomistlerce yapılan araştırmalarda ortaya çıkan bir gerçek. Gerçi turizm bölgelerinde yaz ayları inşaat sezonu değil ama, turizm bölgesi olmayan yerlerde de inşaat işçilerinin mesai saatleri iyice kısaldı. Sıcakla temasın olduğu çalışma alanlarında verim düştü. Turizm sektörü de nispeten olumsuz etkilendi, aşırı sıcaklardan çekinen turistler, gelmez oldu! Ama klima ve dondurma, soğuk içecek satışları patladı! Çalışma yeri ve sahası güneşin doğrudan veya dolaylı etkisi altında bulunan işyerlerinde çalışanlar için aşırı sıcaklıklar iş akdinni feshi için haklı sebep dahi oluşturabilir.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6986327;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6986327;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet"; }window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlarprof-dr-erol-ulusoyis-hayatinda-sicak-mucbir-sebep-midir-6986327' });Aşırı sıcaklıklar, sıcağa zaten dayanıklı olmayan tarım ürünlerinin yanında, neden olduğu kuraklık sebebiyle tarım ekonomisi üzerinde olumsuz etki yaratıyor. Aşırı sıcakta hasat yapılacak zaman kısalınca, tedarik sorununa bağlı fiyat artışları meydana geliyor. Dr. İnci Tekeli tarafından hazırlanmış Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) 2020 Yılı 7 sayılı Bülteni'nde, iklim değişikliğinin tarıma olan etkileri irdelenmiş.Velhasıl, aşırı sıcaklıklar ekonomide üretim ve tüketim zincirinin birçok yerinde olumsuz etkilere neden oluyor. Acaba, aşırı sıcaklıkların neden olduğu olumsuz etkiler nedeniyle bir yükümlülüğünü yerine getirmeyenler hukuki sorumluluktan mücbir sebebe dayanarak kurtulabilirler mi Aşırı sıcaklıklar borçların ifa edilememesinde mücbir sebep olarak kabul edilebilir miÖnlem alınmış mıYanıta şöyle başlayalım; aşırı sıcaklıklar bir kimsenin borcunu yerine getirmesini imkansızlaşırsa ve bundan da borçlu sorumlu tutulamıyorsa, mücbir sebep vardır. Yani hukuken mücbir sebep, borçlunun borcunu yerine getirmesinin borçlunun kusuru olmadan imkansızlaştığı bir hali anlatır. Borcun yerine getirilmesinin imkansızlaşmasına kendi kusuru ile sebep olmuşsa, mücbir sebep yoktur ve bundan da borçlu sorumlu olur. Kısa bir tespit yapmak gerekirseaşırı sıcaklıkların geleceği bilinmesine rağmen buna karşı herkesçe bilinen alınabilecek önlemleri alması gerekirken almayan kişi, aşırı sıcaklıklar nedeniyle borcunu yerine getirmezse, kusursuz olduğunu ileri süremez.Mücbir sebebin en önemli unsuru, harici ve kaçınılmaz olmasıdır. Yani, borçludan kaynaklanmaması ve karşı konulamaz, önlenemez olağanüstü bir olay olmasıdır. Aşırı sıcaklıklar da öyle! Ama aşırı sıcaklık sebebiyle enerji kesintisinin yaşanacağını bilen bir üreticinin, tedbir olarak jeneratör temin etmesi gerekirdi!Olaya göre yorumO halde aşırı sıcaklıklar bir kimsenin herhangi bir sözleşmeden doğan borcunu yerine getirmesi imkansız hale getirmişse, borcu sona erer ve bundan sorumlu tutulmaz, öyle diyor Türk Borçlar Kanunu md 136; Çiftçi