"Arka taş-yaren-suhulet", necip Türk milletinin aslî ihtiyacı uhuvvet!

"Mü'minlerde nifak ve şikak, kin ve adavete sebebiyet veren tarafgirlik ve inad ve hased; hakikatça ve hikmetçe ve insaniyet-i kübra olan İslâmiyetçe ve hayat-ı şahsiyece ve hayat-ı içtimaiyece ve hayat-ı maneviyece çirkin ve merduddur, muzır ve zulümdür ve hayat-ı beşeriye için zehirdir. Şu hakikatın gayet çok vücuhundan altı vechini beyan ederiz: Hakikat nazarında zulümdür. Hem hikmet nazarında dahi zulümdür. Adalet-i mahzayı ihtiva eden En'am 164, İsra 15, Fatır 178 ve Zümer 7. âyetlere binaen ve hürmeten zulümdür. Hayat-ı şahsiye nazarında dahi zulümdür. Hayat-ı içtimaiyece, inad ve tarafgirlik, gayet muzır olduğunu beyan eder. Ehadîs-i şerifede gelmiş ki: Âhirzamanın Süfyan ve Deccal gibi nifak ve zındıka başına geçecek eşhas-ı müdhişe-i muzırraları, İslâm'ın ve beşerin hırs ve şikakından istifade ederek az bir kuvvetle nev'-i beşer,i herc ü merc eder ve koca Âlem-i İslâmı esaret altına alır. Hayat-ı maneviye ve sıhhat-ı ubudiyet, adavet ve inad ile sarsılır. Hırs, sebeb-i haybettir ve illet ve zillettir