Yaşamımızda bazı özel anlar vardır. Yaşamımızın diğer bölümlerini etkileme potansiyeli olan, zihnimizde ve kalbimizde derin izler bırakan zamanlardır bu özel anlar. Okula başladığımız ilk günlerde bu anlardan biridir. Mesela ben, okul numaramı, duvarda asılı duran fişleri, pencere kenarındaki abaküsü, öğretmenin tahta cetvelini, arkadaşlarımı, okul kıyafetimi, ayakkabılarımı ve öğretmenlerimi, hâla hatırlıyorum.
Çocuklar için oldukça heyecanlı, bazen kaygılı ve bilinmezlerle dolu bir süreçtir okula başlamak. El bebek gül bebek büyütüldükleri, bir dediklerinin iki edilmediği, herkesin etraflarında pervane olduğu güvenli ve sevgi dolu evlerinden çıkıp, devasa binalarda kurallar içerisinde, insan kalabalıklarına karışmak; ne tuhaf ve korkutucu. Her çocuk bu süreci kendi iç aleminde farklı yaşar ve farklı anlamlandırır. Ve her çocuğun okula uyum süreci bireysel ve çevresel faktörlere göre değişir.
Bir çocuğun okulun gerektirdiği görev ve sorumlulukları yerine getirebilmesi için gerekli olan; bilişsel, fiziksel, sosyal, duygusal ve dilsel becerilere ve temel öz bakım (beslenme, kişisel temizlik, tuvalet alışkanlığı vb.) becerilerine sahip olması okul hazırbulunuşluğu şeklinde tanımlanabilir. Yani okul hazırbulunuşluğunun hem fizyolojik hem psikolojik hem de toplumsal yönleri bulunmaktadır.
İlk okul seviyesindeki çocukların hazırbulunuşlukdüzeyini değerlendirebilmek için anne babalar aşağıda belirttiğim temel kriterleri dikkate alabilirler;
Çocuğunuzun görme, işitme, konuşma, öğrenme vb. duyuları sağlıklı ve işlevsel mi Çocuğunuz beş ve daha fazla sözcükten oluşan akıcı cümleler kurabiliyor mu Çocuğunuz temel öz bakım becerilerine (yemek yeme, tuvalet, kişisel temizlik vb.) sahip mi Çocuğunuz yazı yazma, resim yapma vb. görevler için gerekli olan küçük kas becerilerine sahip mi Özellikle yazma becerisi için gerekli olan el ve göz koordinasyonuna sahip mi Çocuğunuz temel yaşam becerilerine sahip mi Çocuğunuz sosyal becerilere (selamlaşma, teşekkür etme, paylaşma, özür dileme vb.) yeterli düzeyde sahip mi Çocuğunuz tehlikeli durumlara ve olası kazalara karşı kendisini koruyabiliyor mu Çocuğunuz ev dışındaki ortamlara uyum sağlıyor ve gerekli kurallara uyuyor mu Çocuğunuz ebeveynlerinden ve ev ortamından ayrıldığında mutsuz oluyor mu
Maddeleri çoğaltmak mümkün. Fakat yukarıda belirttiğim maddeler ancak temel kriterler olabilir ve size fikir verebilir. Eğer çocuğunuzun okula hazır olmadığını düşünüyorsanız ve bu konuda endişeleriniz varsa bir uzmandan destek almanızı öneririm. Bununla birlikte çocuğun bireysel özellikleri (gelişim, mizaç, sosyo-ekonomik faktörler), ebeveynleriyle olan ilişkileri, okul öncesi eğitim almış olması, ebeveynlerin okula başlama sürecindeki tutum ve davranışları çocuğun okul hazırbulunuşluğunuartırabilir veya azaltabilir. Okula yeni başlayacak çocuklar için, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan uyum haftası etkinlikleri de çok önemli ve çocuğunuzun uyum haftası etkinliklerine katılması süreci daha da kolaylaştıracaktır.