Seçimin bilinmeyenleri

Normalde birçok seçimi sandığa uzun süre kala genel eğilimi görecek kadar tahmin edebilirsiniz. Bunda sadece güvenilir araştırma şirketlerinin sonuçlarına bakmaktan bahsetmiyorum.Nihayetinde seçmen anketlere bakarak oy vermiyor. Öyle olsa yüzde 3'ün altındaki kimlik partileri erir giderdi.Partilerin seçime giderken söylemleri, oluşturdukları duygu ve seçmenle kurdukları ya da kuramadıkları bağ seçim sonucuna dair bir fikir verir.Sokakta seçimi kimin kazanacağına dair bir hava oluşur. İnsanlar kime oy verirlerse versinler kendi adaylarının ya da rakibin kazanacağına dair bir kanaatleri olur.2019'da Ankara'da seçimleri kimin kazanacağına dair bir tereddüt yoktu. Bugün Mansur Yavaş'ın karşısında AK Parti'nin adayı kimdi deseniz sokakta AK Partililerin dışında hemen hatırlayan bile çıkmayabilir.Ama İstanbul'da ilk seçimde durum öyle değildi. Seçim sonucu da birbirine çok yakın çıktı zaten. İktidarın zorlaması ile seçimler yenilendiğinde ise tartışılan konu kimin kazanacağı değil aradaki farkın ne kadar olacağı idi.İşte şimdiki seçimlerde kesin bilinen birkaç husus dışında genel bir öngörülemezlik var.Cumhur İttifakı'nın mecliste şu an sahip olduğu gibi bir çoğunluğunun olması beklenmiyor. AK Parti'nin bugün parlamentoda tek başına 285 milletvekili var. MHP'nin 48 vekili ile Cumhur İttifakı çoğunluğa sahip.15 Mayıs'ta İttifakın toplam sayısının AK Parti'nin mevcut sandalye sayısında kalma ihtimali yüksek. Bu da 50 vekil civarında kayıp demek.Milletvekili sayısında oy oranı kadar oyun nerede alındığı önemli. Bir yanda Cumhur İttifakı araştırmalarda Millet İttifakı'ndan fazla oy alıyor. Ama belirleyici olan sadece bu oran değil. Çünkü bir İstanbullunun oyu ile bir Malatyalının, Diyarbakırlının ya da Antalyalının oyu eşit değil.100 bin civarında İstanbullu bir milletvekili çıkarırken bu oran diğer Anadolu şehirlerinde 50 bin ve altına düşüyor. Dolayısıyla AK Parti'nin daha fazla oy aldığı yerlerde daha düşük seçmen sayısı ile milletvekili çıkarılabiliyor.Bu noktada yurt dışından gelecek oylar önem taşıyor. 2018'de 3 milyon 32 bin kayıtlı seçmen varken şimdi bu sayı 3 milyon 416 bine ulaştı. Gelen ilk rakamlara göre oy kullanan seçmen sayısı geçen seçimdeki rakamların üzerinde.Yurt dışı oyları ülke genelindeki ağırlığına göre illere dağılacak. Almanya'da kullanılan ve belki uzun zamandır sadece tatillerde ülkeye gelenlerin oyları ile birçok ilde son çıkan milletvekili değişebilecek.Yurt dışında kullanılan oyların Türkiye'de özellikle yerel siyaseti etkileme ihtimali ise sakin kafayla değerlendirilmeyi hak ediyor.Geçen seçimde sandığa gitmeyip de bu sefer oy kullanan seçmen ağırlıklı olarak kimlerden oluşuyor bilmiyoruz.