Köy Enstitüleri Türk Aydınlanmasının insanlık kültürüne en değerli armağanıdır. Butansıksıeğitim-kültüruygulamasınınikiönderi, öğrencilerle, yöneticilerle içtenlikli iletişimini son soluğuna kadarsürdürenİlköğretim Genel Müdürüİsmail Hakkı Tonguç iledostu, düşünür-Eğitim Bakanı HasanÂli Yücel'dir. Enstitülerin temelleri Atatürk'ün, 1920'li ve 1930'lu yıllarda belirginleşen tasarı ve uygulamalarına dayanır.Amaç,Türk Devrimi'nin yeni insanını, yurttaşı yaratmaktır.Enstitülerin izlencesiözgürlükçüdür, eleştireldir, demokratiktir,eşitlikçidir,akılcıdır, bilimcidir, laiktir. Belki de dünyada ilk kez bu ilkeler doğrultusunda insanlar yetiştirilmiştir.Özünün korunabildiği altı yıl içinde, günümüzü de ışıtan, yüzün üzerinde yazar yetişmiştir. Enstitülerde öğrenci, yılda, ders kitabı dışında en az 24 kitap okumak zorundaydı.Enstitüleri bitiren bir öğretmenin görev yapacağı köye kaç kitap götüreceğini, kitaplığı nasıl geliştireceğini öngörmek zor değil. Bu her köyde kitaplık demekti. CANLANDIRILACAK KÖY Enstitülerin Tonguç Babası da köy kökenlidir. Daha 21 yaşındayken Bulgaristan'dakiTataratmacaköyünden, önce İstanbul'a, ardından Kastamonu'yabin birgüçlüğü aşarak ulaşır.Başarısının ardından Almanya'ya gönderilir.İzleyen dönemlerde de inceleme gezilerine çıkan Tonguç, birçok özgün eğitim yapıtı yazar. En önemlilerindenCanlandırılacak Köyyazın tadıyla yazılmış, her sayfası gerçekleri dillendiren, eğitim alanınınNutuk'u sayılan bir eşsiz yapıttır. Bağımsızlık Savaşı kazanılana kadar ses çıkarmayan toprak ağaları, tefeciler, din bezirgânları...güçbirliği kurarak devrime karşı eyleme geçtiler.On bin köyü adım adım gezen İsmail Hakkı Tonguç, hedefe konanların başındaydı. Eski çalışma arkadaşı Reşat Şemsettin Sirer'in bakan olmasıyla