Ramazan ayında oruç tutan çalışanların mesai saati, Ramazan kolisi, iftar imkanı gibi hakları merak ediliyor. İşte Ramazan'da hem işçinin hakları hem de işverenin yükümlülükleri ile ilgili bilinmesi gerekenler...Ramazan ayının yarısı geride kalmış durumda. Ramazan'da çalışanlar için diğer aylardan farklı olarak özellikle işyerindeki çalışma; yemek ve dinlenme süreleri ile yemek kartları açısından farklı uygulamaların hayata geçmesi anlamına geliyor. Diğer yandan Ramazan kolisi, işyeri iftarı gibi konular da bu ayda gündeme geliyor. Bugün işçilerin akıllarındaki Ramazan ayındaki hakları ile ilgili sorulara cevaplar vereceğim.İŞÇİYE ORUÇ TUTUP TUTMADIĞI SORULABİLİR MİNormalde işveren işçisine oruç tutup tutmadığını soramaz. İşveren sorsa bile işçi bu soruya cevap vermeyebilir, vermek zorunda değildir. Fakat işyerinde yemek hizmetinin dışarıdan satın alındığı veya işyerinde yemek pişirildiği durumlarda işçiye bu soru işveren tarafından sorulabilir. Vardiyalı çalışılan işyerlerinde iftar vakti çalışmanın olması durumunda da işveren kaç kişi için iftar yemeği hazırlatacağını tespit etmek için de bu soruyu sorabilir. Bu soruya verilecek cevaba göre işyerinde hazırlanacak iftar yemeğinin sayısı belli olur. ORUÇLU ÇALIŞAN ERKEN PAYDOS YAPABİLİR Mİİş Kanunu ile belirlenmiş ara dinlenmeleri çalışma süresine göre değişmektedir. Buna göre günlük çalışma süresi 4 saat veya daha kısa olan işçilere 15 dakika, 4 saatten fazla 7.5 saatten düşük olan işçilere 30 dakika, 7.5 saatten fazla olan işçilere ise 60 dakika ara dinlenmesi verilmek durumundadır. Ramazan ayında ara dinlenmesinde çay, sigara içemeyecek ve yemek de yiyemeyecek işçilerin akıllarına işe ara dinlenmesi kadar geç gelmek veya işten ara dinlenmesi kadar erken çıkmak gelebilir. Yani sabah 09.00'da başlanıp akşam 19.00'da bitirilen bir vardiyada çalışan işçinin 1 saat olan toplam ara dinlenmesi süresini işten 18.00'de ayrılarak iftara evine yetişmesi ve zaten sigara içemeyeceği, yemek yiyemeyeceği ara dinlenmesini daha etkin kullanması gibi bir düşünce oluşabilir. Ancak ara dinlenmesinin bu şekilde kullanılması Yargıtay'a göre kanuna aykırıdır. Ara dinlenmesinin günlük çalışma içerisinde amacına uygun olarak belirli bir zamanda kullanılması gerekmektedir. Ara dinlenmesinin işçinin işini yaptığı müddetçe risklerden kaçınması için dikkatini toplaması, belirli bir süre işinden uzak kalması gibi amaçlara hizmet ettiği için oruçlu işçi için yemek yeme, sigara içme, çay içme gibi faaliyetler gerçekleştirilmese bile kullandırılmayarak akşam erken çıkılması kanuna aykırı olacaktır. RAMAZAN'DA MESAİ ERKEN BİTİRİLEBİLİR Mİİşveren Ramazan'da isterse oruçlu çalışanlarına ya da bütün çalışanlarına erken paydos ettirip daha sonra bu çalışanlardan telafi çalışma yapmalarını isteyebilir. Bu durumda oruç tuttuğunu beyan eden çalışanlara işveren Ramazan ayı boyunca 1 saat erken çıkma izni verip, bu kişileri Ramazan ayı sonrasında günde 1 saat fazla çalıştırabilir. Ancak bu durumda günlük çalışma süresinin 11 saati aşmıyor olması şartı söz konusudur. İZİN İŞVERENE BAĞLIRamazan'da yıllık izin zorunlu muİşçilerin yıllık izinlerinin planlaması işverenin yönetim hakkı kapsamında değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda işveren, aynı departmanda görev yapan ve benzer işleri yapan iki kişiye aynı anda yıllık izin vermeyebilir. Yine bu kapsamda örneğin markette kasiyer olarak görev yapan 5 kişiden 2'sine işlerin yoğun olacağı Ramazan ayında aynı anda izin verilmeyebilir. Diğer yandan işçiler yıllık izin kullanacakları tarihi en az 1 ay önceden işverene bildirmek durumundadır. Eğer bu bildirimi yapmamışlarsa işveren, işçiye yıl içerisinde kullanmak zorunda olduğu yıllık izni kendi istediği tarihte kullandırabilir.Ramazan'da işyeri kapatılıp yıllık izin uygulanabilir miİşverenin Ramazan ayının nisan ayına denk gelen süresi boyunca işyerini kapatarak bütün işçilere yıllık izin vermesi söz konusu olabilir. Nisan ayı başı ile ekim ayı sonuna kadar işverenin işçilerinin tümüne veya bir kısmına bu şekilde izin kullandırması mümkün. İşveren bu yönde bir adım atarsa yıllık izinleri kullandırıp işçilerin oruçlarını çalışmadan tutmalarını sağlayabilir.