İmalat sanayi kapasiteyi zorluyor

İmalat sanayi, Türkiye ekonomisinin geleceğine dair umut verici bir performans sergiliyor. GSYH'den aldığı pay yüzde 22'lere çıkan imalat sanayinin kapasite artışı ise 80 eşiğine yaklaştı İmalat sanayimiz salgın döneminde etkileyici bir performans gösterdi. Yüksek büyüme rakamlarına ulaşılmasında, ihracat rekorlarının kırılmasında ve toplam istihdamın salgın öncesi seviyelerin üzerine çıkmasında imalat sanayinin rolü büyük. Salgından önceki 10 yıllık süreçte 'erken sanayisizleşme' problemi ile cebelleştiriyorduk. İmalat sanayinin GSYH'den aldığı pay 2009'da yüzde 15'lere kadar düşmüştü. İmalat sanayinin üzerindeki ölü toprağını atıp kendini yeni sürece adapte ederek üretimi, ürün çeşitliliğini ve ihracatta müşteri sayısını artırması Türkiye ekonomisinin geleceğine dair umut verici bir performans. Bu sayede imalat sanayinin payı yüzde 22'ye kadar çıktı. YENİ YATIRIMLARA İHTİYAÇ VAR Son açıklanan veriler, yaşanan badirelere rağmen, imalat sanayinin kapasite artışında tam gaz ilerlediğini gösteriyor. İmalat sanayi kapasite kullanım oranı salgın öncesindeki seviyesini bu yılın ikinci çeyreğinde aşmıştı. Şimdi 80 eşiğine doğru ilerliyor. Bu seviyeler aslında yapısal olarak üretim kapasitesinin sınırına ulaşıldığını ve yeni yatırımlara ihtiyaç duyulduğunu söylüyor. İmalat sanayinin sadece fiyat bazında değil kalite anlamında da rekabetçi gücünü artırabilmesi ve ölçek ekonomisinin nimetlerinden faydalanması için yeni yatırımlar yapması şart. FİNANSAL KOŞULLAR YATIRIMLARI BASKILIYOR Finansal koşullar bu noktada büyük bir engel teşkil ediyor. Yatırımları artırmak için uzun vadeli finansman olanaklarına ihtiyaç var. Ama uzun vadeli kredilerde yaprak kımıldamıyor. Merkez Bankası son dört ayda politika faizini kademeli olarak yüzde 19'dan yüzde 14'e çekse de bu indirimler kredi faizlerine kalıcı olarak yansımadı. Enflasyon görünümündeki bozulma ve kurdaki oynaklığın finans piyasaları üzerindeki olumsuz etkileri kredi faizlerinin yükselmesine neden oldu. Bankalar reel sektöre kredi verirken 3-6 ay gibi kısa vadeleri tercih ediyorlar. Uzun vadeli kredi verme iştahı neredeyse sıfır. 1 haftalık repo işlemlerinde hükmü olan politika faizinin piyasa faizlerini düşürmede ve kredilerin yatırımlara yönelmesini özendirmede yetersiz kaldığı bir ortamda Merkez Bankası alternatif yöntemleri düşünebilir. Örneğin Avrupa Merkez Bankası'nın uyguladığı 'Uzun Dönem Güdümlü Refinansman Operasyonu' gibi. Bu uygulama çerçevesinde Merkez Bankası, seçili sektörlerde (11. Kalkınma Planı'nda yer alan stratejik sektörler ve Türkiye'nin küresel tedarik zincirinde kendini daha yüksek seviyelerde konumlandırmayı hedeflediği belli başlı ihracatçı sektörler gibi) faaliyet gösteren şirketlerin yatırımlarını finanse etmek koşuluyla bankalara uzun vadeli finansman