Enflasyonda trend sonu

Enflasyonun önümüzdeki 6 ila 9 aylık süreçte artmaya devam etmesi bekleniyor. Aylık bazda artış oranları daha düşük gelecektir. Yılı yüzde 58'in üzerinde kapatma olasılığımız yüksek Yıllık bazda enflasyon, Kasım 2022- Haziran 2023 arasında sekiz ay arka arkaya gerilemişti. Temmuz ayı itibarıyla bu trendin sonuna geldik. Döviz kurlarındaki yükseliş, vergi ayarlamaları ve akaryakıt zamları art arda gelince enflasyon kafasını yeniden kaldırdı. Enflasyon yüzde 38.21'den yüzde 47.83'e yükseldi. Normalde temmuz, mevsim etkisinden dolayı enflasyonun ortalamadan düşük seyrettiği bir aydır. Bu kez öyle olmadı. Temmuzda enflasyon aylık bazda yüzde 9.49 artış kaydetti. Bu, tüm zamanların en yüksek temmuz enflasyonu olarak kayıtlara geçti. Hizmet fiyatlarındaki yükseliş, sanayi ürünlerine kıyasla çok daha belirgin. Bu durumun arkasında yatan üç sebep var: (1) Hizmetler sektörünün asgari ücret artışlarına daha fazla duyarlı olması, (2) hizmet talebinin daha canlı bir seyir izlemesi ve (3) hizmetler sektöründeki şirketlerin fiyatlama davranışlarının daha belirgin biçimde bozulması. Yıllık enflasyonun önümüzdeki 6 ila 9 aylık süreçte artmaya davam etmesi bekleniyor. Merkez Bankası, geçen hafta enflasyon için yıl sonu tahminini yüzde 58 olarak güncellemişti. Bu tahmin, öncekilere kıyasla daha gerçekçi olsa da enflasyonda yukarı yönlü risklerin olduğunu belirtmeliyiz. Yıl sonuna kadar bir kez daha temmuzdaki kadar sert bir aylık artış yaşanmayabilir. Aylık bazda artış oranları daha düşük gelecektir. Ama yılı yüzde 58'in üzerinde kapatma olasılığımız yüksek. İMALAT SANAYİNDE YAVAŞLAMA Ekonomik büyümenin öncü göstergelerinden olan imalat sanayi PMI verisi, altı ay sonra daralmaya işaret etti. Bu daralma 16 sektörden altısına yayılmış durumda. Enflasyonist baskıların güçlenmesi, imalat sanayindeki yavaşlamayı tetikleyen ana unsur oldu. PMI verisinin detayları, girdi maliyetlerinin hissedilir oranlarda arttığını gösteriyor. Kurdaki artış ve akaryakıt zamları maliyetler üzerinden şirketleri sıkıştırıyor. Girdi maliyetlerindeki artış, önümüzdeki aylarda enflasyondaki yükselişin devam edeceğine yönelik net bir uyarı niteliğinde. Fiyat artışlarına bağlı olarak yeni siparişlerin azalması da PMI verisinin gerilemesinde etkili oldu. Yeni siparişlerdeki gerileme, iktisadi faaliyetin soğumaya başladığına dair ilk sinyal olabilir. Yine de böyle bir çıkarsama yapmak için henüz erken. Serinin en az iki-üç ay daha nasıl bir seyir izleyeceğini gördükten sonra daha sağlıklı yorum yapılabilir. ABD'DE EMEK PİYASASI SOĞUYOR Bizdeki seviyelerde olmasa da gelişmiş ülkelerde enflasyon hâlâ bir sorun olmaya devam ediyor. ABD, enflasyonu düşürme yolunda diğerlerine kıyasla daha iyi durumda. ABD'de enflasyon, Haziran 2022'de yüzde 9,1'e kadar yükselerek 1981'den bu yana en yüksek seviyeyi görmüştü. Tedarik zincirlerindeki tıkanıklıkların çözülmesi ve emtia fiyatlarındaki artışların normale dönmesi gibi faktörlerle birlikte, Fed'in sıkı para politikasının da etkisiyle enflasyon yüzde 3'e kadar geriledi. Enflasyon hâlâ yüzde 2 hedefinin uzağında. Fed'in hedefe ulaşmasının önündeki en büyük engel, işgücü piyasasının sıkı olmasıdır. Sıkı emek piyasasından kastedilen, yeni iş ilanlarının iş başvurusunda bulunanların üzerinde seyretmesidir. Bu koşullarda işsizliğin çok düşük