Adalet Bakanlığı 2022 yılı adli istatistiklerine göre 12-14 yaş aralığında 26 bin 239; 15-17 yaş aralığında ise 85 bin 030 çocuk suça sürüklenme iddiasıyla yargılanıyor. Bu çocukların yüzde 30'u ortaöğretim kademelerinde öğrenci. İstanbul Kültür Üniversitesi Adalet ve Suç Psikolojisi Laboratuvarı'nda çocukların suçtan korunması için 113 lisans öğrencisiyle çalışmalar yapan Doç. Dr. Erbay, "Okullarda acilen önlem alınması gerekiyor" diyerek suçu azaltmaya yönelik 15 önemli tavsiyede bulundu...

TÜRKİYE'de ilk defa İstanbul Kültür Üniversitesi Adalet ve Suç Psikolojisi Laboratuvarı, çocuk yaşta bireylerin suçtan korunması için çalışmalar yapıyor. Laboratuvarın Direktörü Doç. Dr. Ayhan Erbay, normalde çocukları suçtan ve yanlıştan koruması beklenen okulların geleneksel rolünün değişip değişmediğini 113 lisans öğrencisiyle araştırıyor. Ve yapılan ön çalışmalar, okulların suçu önleyici değil maalesef tam tersine suçun yaygınlaşmasına neden olan bir takım dinamik risk faktörleri barındırdığını ortaya koyuyor. Doç. Dr. Erbay, "MEB'in ve ilgili müdürlüklerin okullarda acilen önlem alması gerekiyor" diyerek okullarda suçların azaltılmasına yönelik 15 önerisini şöyle sıralıyor:

1- DIŞLAYICI YAKLAŞIMI TERK EDİN: Sınıf düzenini bozma, öğretmen desteğini reddetme, zayıf motivasyon, akademik başarısızlık gibi nedenlerle cezalandırılan veya okulda kötü öğrenci olarak kabul edilen çocuklara yönelik dışlayıcı yaklaşım acilen terk edilmeli.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

2- HEMEN OKULDAN ATMAYIN: Yıkıcı davranışlara sahip veya yerinde duramayan öğrenciler uzaklaştırma yerine sınıf içinde yönlendirilmeli. Okuldan uzaklaştırma öncesinde çocuğa tamamlaması için farklı görevler vermek ve iyi davranışı teşvik edecek bir ödül sistemi kullanmak gibi yollar denenmeli.

3- ÖTEKİLEŞTİRMEYİN: Bir eğitim kurumu içinde yaptırım gören çocukların okuldaki diğer akranları, öğretmenleri ve veliler tarafında da ötekileştirilmesi, izole edilmesi riskli davranışları ve beraberinde suç davranışını getirir.

4- ŞİDDETİ ÖNLEYİCİ TASARIMLAR YAPIN: 'Okulda şiddet' fail ve mağdurun dışında tüm okul atmosferine doğrudan etkisi olan bir durumdur. Şiddet davranışlarını azaltmaya yönelik her türlü program, iç yapısı birbirinden farklı her okul için ayrı ayrı tasarlanmalı.

5- SUÇ VE ŞİDDETEEĞİLİM TAHMİN EDİLEBİLİR: Çocukların suç veya şiddete eğilimli olup olmadığıtahmin edilebilir. Aile içi şiddete maruz kalmak, uyuşturucu kullanan arkadaşı olmak, öfke kontrolüne sahip olmamak, alkol ya da uyuşturucu madde kullanmak, okuldan kaçmak, sık sık kavga etmek suç ve şiddete yatkınlık konusunda kolayca tespit edilen risk faktörleridir. Eğitimciler bu konularda özel eğitimlerden geçirilmeli.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

6- ÇOCUĞUN KENDİNİ GÖSTERME ÇABASINA DİKKAT: Çocuk ve ergenlerin suç davranışı sergilemesi her zaman için kötücül amaçlara ulaşma, yarar sağlama, intikam alma gibi duyguların tatmini için olmaz. Özellikle 12-14 yaş aralığındaki çocuklarda suç ve şiddet davranışlarının altında yatan nedenlerden biri de fark edilme ve kendini gösterme çabasıdır.

7- OKULA AİDİYET SAĞLANMALI: Çocuğun kendini okula ait hissetmesi, okul faaliyetlerine daha çok katılması ve okulun bir parçası haline gelmesi sağlanmalı.

8- ÖĞRETMENLER OLUMLU YAKLAŞIN: Öğretmenlerin öğrencileri motive edici davranışlar sergilemesi, geri bildirimleri hızlı ve yön gösterecek şekilde yapması çocukların okulu bırakma ve okuldan kaçma oranlarını ciddi şekilde düşürür.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

9- RİSKLİ ÇOCUKLARA ÖZEL İLGİ: Riskli kategoride yer alan öğrenciler ile ilgili mümkün olduğu kadar çok bilgi toplanmalı ve çocuğa yönelik özelleştirilmiş programlar üretilmeli. Çocuğun özellikleri ve yaşına bağlı olarak gereksinimleri, ailesinin sosyo-kültürel durumu ve akranlarıyla olan ilişkisi de program kapsamında değerlendirilmeli.

10- REHBERLİK SERVİSLERİ AKTİF ÇALIŞMALI: Rehberlik servisleri çocukların kendini okula ait hissetmesinde ve okulla bağ kurmasında kritik öneme sahiptir. Çocukların risk ve şiddet içeren davranışlarının azaltılmasında ya da davranışların dönüştürülmesinde okul psikolojik danışmanlarının uygulayacağı grup rehberlik etkinlikleri ve bireysel psikolojik danışmanlık süreçleri oldukça etkilidir.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

11- OKUL YÖNETİMİ VE VELİLER SÜRECİN İÇİNDE OLMALI: Okul atmosferi üzerinde etkili olan ve okulla organik bağları bulunan okul yönetimi ve okul aile birliği üyesi velilerin de etkin bir şekilde sürece dahil edilmesi gereklidir.