Bir süredir Rus ham petrolünü taşıyan gemilerin sigorta sorunu nedeniyle Türkiye tarafından Boğazlarda bekletildiği ve bu durumun da kriz yarattığı tartışması gündemde. Konu sigorta olunca hele de deniz sigortaları olunca kamuoyuna yansımaları da eksik oluyor. Öyle ki, Türkiye gemilerin geçişine izin vermiyor, Avrupa ve ABD de Rus ham petrolünü taşıyan gemiler üzerinden Türkiye'yi sıkıştırıyor şeklinde bir hava yaratılıyor. Doğru, konuyla ilgili bir kriz yaşanıyor. Bu krizi tek cümleyle özetlemek gerekirse; ham petrol taşıyan bu gemilerin zorunlu sigortası olmadığından, sigorta olmadan da hiçbir geminin dünya üzerinde hiçbir limandan çıkıp denize açılamayacağından, Türkiye sigortasız bu gemilerin Boğazlardan geçişine izin vermiyor. Peki, bu noktaya nasıl gelindi İşte, Rus ham petrolünü taşıyan gemilerin Boğazlarda bekletilmesinin nedeni ve sigorta krizinin altında yatanlar.1- KRİZ NASIL BAŞLADI Dünyada deniz sorumluluk sigortası yapan International Group, yani Uluslararası Grup ki, buna PI Kulübü de deniyor, 5 Aralık itibariyle Rus ham petrolünü taşıyan gemilere PI sigorta teminatı verilmeyeceğini, sigortası olan gemilerin de sigorta teminatlarının geçersiz olduğunu açıkladı. Aslında bu durum Rusya, Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya'ya uygulanan ambargonun bir parçası. 2- PI SİGORTASI NEDİR İngilizce Protecting (koruma) ve Indemnity (tazminat) kelimelerinin baş harflerinden oluşan PI; Türk Boğazlarından gemilerin, sefer sırasında çevreye, karada ve denizde başkalarının mallarına vereceği maddi zarara, başka gemilere verilecek maddi zarara, hatta üçüncü kişilere verilecek bedeni zararlara ve gemi batığının kaldırılmasına karşı yaptırılan zorunlu bir sigorta. Herhangi bir gemi, Boğazlardan geçerken zarar verirse devreye PI sigortası giriyor ve zararı bu sigortayı yapan sigorta şirketi karşılıyor. PI sigortası olmadan gemiler sefere çıkamıyor, başka ülkelerin kara sularına ve limanlara giremiyor.Haberin Devamı3- TÜRKİYE KRİZE NASIL DAHİL OLDU Uluslararası PI Kulübü, ham petrol taşıyan gemilere sigorta teminatı verilmeyeceğini ve mevcut sigortaların da geçersiz olduğunu açıklayınca Türkiye, Boğazlardan geçecek olan ve ham petrol taşıyan gemilerden hem sigorta talep etti hem de PI sigorta kuruluşlarından gemilerin PI sigortası olduğuna dair teyit mektubu istedi. PI sigortacıları uygulanan ambargo nedeniyle sigorta yapılmadığını ve böyle bir mektup veremeyeceklerini açıkladı. İşte bu aşamada kriz patladı ve sigortasız gemiler Boğazların girişlerinde bekletilmeye başlandı.4- TÜRKİYE, SİGORTASIZ GEÇİŞE İZİN VEREMEZ MİYDİ Veremezdi, çünkü hem sigorta olmadan gemilerin seyretmesi mümkün değil hem de gemilerin Boğazlardan geçerken verecekleri olası zararı karşılayacak bir sistem yok. Şöyle ki, petrol taşıyan gemilerden biri boğazdan geçerken kaza yapsa, çevreye vereceği zarardan kimse sorumlu olmaz, hasarı da kimse ödemez; Türkiye, kendi başına kalır. Kaldı ki, bu gemiler Boğazdan sigortasız geçse bile sigorta olmadan başka ülkelere de gidemezler. Nitekim Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğü, bu konu hakkında, "Bir geminin veya bir yükün Türk boğazlarından geçiş yapması halinde meydana gelebilecek ve felaket boyutuna varabilecek bir kazada sigorta şirketinin tazmin sorumluluğunu karşılamaması riskini almamız söz konusu değildir" açıklamasını yaptı.5- GEÇİCİ ÇÖZÜM BULUNAMAZ MIYDI Geçici bazı çözümler üretildi. Örneğin, Rusya'daki şirketler, 'sigorta teminatını biz verelim' dediler ancak Rusya'nın finans sistemine