Yüce Allah farz kıldığı ibadetlerin bir kısmı için belirli vakitler tayin etmiştir. Farz namazlar, Ramazan orucu ve hac gibi. Bu ibadetlerin kendilerini yerine getirmek farz olduğu gibi belirlenmiş olan vakitlerde eda etmek de farzdır. Eda edilmesi için belli bir vakit tayin edilmeyen ibadetler ise mutlak (serbest zamanlı) ibadetlerdir. Nafile namazlar, kazaya kalmış oruçlar, kefaretler ve umre gibi. Mükellef olan her Müslüman'a günde beş ayrı vakitte namaz kılması farz kılınmıştır. Beş farz namaza ait vakitlerin başlangıç ve bitiş zamanları bizzat Cebrail (A.S.) vasıtasıyla Resûlullaha (S.A.V.) uygulamalı olarak gösterilmiştir. Vakit, namazın şartı ve vücub sebebidir. Bu hususta Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyrulmaktadır: "Namaz, müminler üzerine belli vakitlerde eda edilmek üzere farz kılınmıştır." (Nisâ, 103) Bu itibarla normal şartlarda her namazın vaktinde kılınması farzdır. pushfn('ads'); "İki namazı birleştirmek" anlamına gelen "cem", öğle ile ikindi namazlarının öğle veya ikindi vaktinde; akşam ile yatsı namazlarının da akşam veya yatsı vaktinde birlikte kılınmalarını ifade eder. Ancak geçerli bir mazeretin olması durumunda namazlar birleştirilerek (cem edilerek) kılınabilir. Cem edilmesi mümkün görülen namazlar; öğle ile ikindi ve akşam ile yatsı namazlarıdır. Bu namazlar da kendi içerisinde cem-i takdîm ya da cem-i te'hîr şeklinde kılınır. Cem-i Takdîm: Öğle ile ikindi namazını öğle vaktinde; akşam ile yatsı namazını da akşam vaktinde birleştirerek kılmaktır. Cem-i Te'hîr: Öğle ile ikindi namazını ikindi vaktinde; akşam ile yatsı namazını da yatsı vaktinde kılmaktır. Sabah namazı ile diğer namazların ya da ikindi ile akşam namazının cem edilmesi gibi bir uygulama ise hiçbir mezhepte caiz görülmemiştir. Hac ibadeti esnasında Arafat ve Müzdelife'de namazların cem edilmesinin meşruiyeti hususunda herhangi bir ihtilaf yoktur. Arefe günü Arafat'ta ikindi öne alınarak öğle vaktiyle birlikte (cem-i takdim sureti ile) kılınır. Aynı gün akşam namazı geciktirilerek, Müzdelife'de yatsı vaktinde birlikte (cem-i te'hir) edilerek kılınır. pushfn('ads'); Hanefî mezhebine göre cem sadece hacılar için Arafat ve Müzdelife'de söz konusudur. Bunun dışında bazı mazeretlere dayalı olarak namazların cem edilmesi ise, ancak birinci namazın son vaktinde, ikinci namazın da ilk vaktinde kılınması (sûrî cem) şeklinde mümkün olabilir. Zira Hanefî mezhebi müçtehitleri cem ile ilgili hadis-i şerifleri, sûrî olduğu şeklinde açıklarlar ve hac esnasında Arafat ve Müzdelife dışında cemi caiz görmezler. Cem-i Sûrî: İlk namazı son vaktinde, sonrakini de ilk vaktinde kılmak suretiyle her iki namazı da kendi vaktinde kılmaya "cem-i sûrî" denmektedir. Bu