Geleceği gören adamla sohbet

"EĞİTİME ihtiyacımız yok Düşüncelerimizin kontrol edilmesine ihtiyacımız yok" Bu sözler belki Türkçe yazınca tanıdık gelmeyebilir EĞİTİM BAKANI İLE THE WALL ŞARKISI Sözünü ettiğim Pink Floyd'un 1979'un sonunda çıkan 23 kez platin plak ödülü almış meşhur, "Hey teacher" diye haykırdığı ünlü rock eseri The Wall şarkısı Şarkıyı dün 20 kadar 11'inci sınıf öğrencisi Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ile birlikte coşkulu şekilde söyledi. Hem de o denli ki Bakan Özer, sadece söylemekle de kalmadı, oturduğu yerden alkışları ile tempo da tuttu Bütün bunlar da Türk Eğitim Derneği'nin (TED) adını alan Kolejinde bu yıl beşincisini düzenlediği Uluslararası Eğitim Formu toplantısında gerçekleşti. Bu yılki konu başlığı Dijital Obezite olarak seçilmiş ve bu alanda Türkiye'deki en iyileri ile dünyada isim yapmış kişisini davet etmiş. Etkinlik başta gençlerle neşeli başlayınca, konuşmalar da aynı coşkuyla sürdü TED Başkanı Selçuk Pehlivanoğlu eminim ki etkinliği baştan sona videoya aldırmış ve Youtube kanalına koydurmuştur; bulun izleyin derim. Özellikle çocukları sürekli elindeki cep telefonu ve tablet ile oynayan velilerin izlemesini hararetle tavsiye ederim. Çağın hastalığı Dijital Obezitenin ne denli sorunlar yarattığını, dijital gelişmenin insan yaşamında nelere yol açacağını anlamaları açısından önemliydi. Şunu belirteyim ki, bütün oturumlarda söz alan isimler alanlarının en iyisiydi DÜNYANIN EN ÇOK DİNLENENİ Dünyada da bu alanda çok meşhur olan, insanlık ve teknoloji arasındaki ilişki konusunda uzman, Alman kökenli fütürist Gerd Leonhard'ı da davet etmişler. Konuşmaların bütününden çıkardığım sonuç şu ki robot insana doğru hızla yol alınıyor ve bunun süresi de çok kalmadı. Metaverse denilen bir dijital gözlük pazarlama yöntemi mi, yoksa geleceğin en önemli yaşam biçimi mi kestirmek zor, ama yakın gelecekte yok olacak meslek grupları da bugünden ortaya çıkmış. Leonhard ile konuşması sonrası bir saate yakın süre baş başa sohbet etme olanağı buldum. Çok şey anlattı, sahnede bir saati aşkın süre sunum yaptı, ardından da benimle bir saate yakın sohbet etti. Hiçbir yerde "ben" demedi Yapay zekanın insan hayatındaki yerinin çok daha önem kazanacağına dikkat çekerken, insan odaklı yaşamın her şeye rağmen devam edeceğinin de altını çizdi. VERİYİ İŞLEYEN ÖNEMLİ OLACAK Verdiği örnek de çok iyi seçilmişti: "Bir yapay zeka cihazı bir kişiyi tarayıp, tıbbi tahlillerini süratle yapıp, DNA'sından da yola çıkarak şeker hastası olmaya yakın olduğunu söyleyebilir. Burada kim önemlidir hastalığa yakalanacağını söyleyen makine mı, yoksa ne yapması gerektiğini söyleyecek olan doktor mu Tabii ki doktor" Çok iyi şeyi fazlasıyla yapmanın da zarar getirdiğine dikkat çekti. Buna örnek olarak da instagram uygulamasını gösterdi. Bilgi paylaşımı için iyi olan bir uygulamanın, çok kullanan genç kızlar arasında intihara yol açtığını verilerle açıkladı. MUTLULUK EKRANDAN DOWNLOAD EDİLEMEZ Son 4 yıl içinde veri ihlali hızının da 4 kat arttığını belirtti. "Mutluluğu ekranda bulamayız. Mutluluk indirme (download) yapılamaz." Bir tabletin veya cep telefonunun bataryasının bitmesiyle mutluluğun da bir anda nasıl sona erebildiğine dikkat çekti, "bataryanız kadar mutlu olmayın" mesajını verdi. Her faydalı uygulamanın da zararı olabileceğini de Rio De Janeiro'ya giden İsveçli turistler örneği ile anlattı: "Havaalanından otomobil kiralayıp Google Harita uygulaması ile kente gitmek istemişler. Google Harita en kısa yolu gösterdiği için turistlere suçun en yüksek olduğu mahalleden geçen yolu göstermiş. Ölümden zor dönmüşler." MEVCUT İŞLERİN 70'İ YOK OLACAK Gelecek 10 yıl içinde mevcut işlerin 70'inin yok olacağını belirtti. Yaklaşık 10 yıl önce sosyal medya diye bir şey yokken bugün en çok kullanılan olduğunu, eve siparişlerin, eğitimin dahi bunların üzerinden yapılır hale geldiğini anımsattı. Bu aşamada önemli bir tavsiyede bulundu. "Çocuklarınızın hayal gücünün gelişmesini sağlayın. Bilgi ayrı bir şey ama anlayabilmek çok daha önemli bir şey. O da ancak hayal gücü ile olabilir. EQ ile IQ arasındaki farkı anlamamız gerekiyor. Okullarda da bilgiyi değil, anlamayı öğretmeniz gerekiyor." DİJİTAL HAYAL, GERÇEK HALİ ÖLDÜRÜYOR MU Sonrasında keyifli bir sohbet yaptık Yeniçağın dijital yapısı Metaverse üzerinde durduk. Konuşmasından da yola çıkarak şu soruyu yönelttim, "Dijital hayal dünyası, insanın gerçek hayalinin ölmesine mi yol açıyor" İlaç örneğinden yola çıktı. "Bir ilacı ölçüsünde alırsanız size sağlık getirir ama fazla alırsanız da kötü sonucu olur. Bu ise bağlılık yapan ilaç gibi, üstelik bedava. Onun için ölçüyü çok iyi ayarlamanız gerekiyor" DİJİTAL ARAZİLERE YATIRIM DOĞRU MU Dijital dünyada satılan arazilere sözü getirdim, "Dijital araziler almak da bir hayalcilik mi" diye sordum, yanıtı ilginçti: "Tam öyle değil Metaverse internetin yeni versiyonu. Gerçek değil, burada gerçeklik var. Gerçeklik de ancak güçlü bilgisayarlar, miğferler, gözlüklerle mümkün." Ardından yakın gelecekte olacaklara işaret etti. İnternetin ardından bilgisayarların geliştiğini, cep telefonları ile bütünleştiğini, bugün ise gözlüğe sıranın geldiğini belirtti. Sonrasını ise şöyle sıraladı: "Metaverse gözlükleri sonrasında sanal gerçeklik gelecek, sonra beynimizle entegre olmuş onunla uyumlu bilgisayar bağlantıları ve ardından da yapay zekalı robotlar." LOGARİTMİK ARTIŞ Bunların aritmetik veya geometrik değil, logaritmik bir artışla olacağına bir kez daha dikkat çekip devam etti: "Bugün bir olan bir sonraki adımda 100 olacak. Metaverse gözlüğü 5 yıl içinde gelişir, 10 yıl sonra beynimizle uyumlu bilgisayarlar, en geç 2050 gibi de insan robotlar gelir. Çünkü bu alana milyonlarca dolar para akıtılıyor." Vücudumuzun bazı fonksiyonlarının makine haline dönüşmesi sürecinin de öyle çok uzun vade almayacağını belirtti. Yeni mesleklerin de gelişeceğine vurgu yaptı, bugünkü bodyguard (koruma) sisteminin "digiguard"a dönüşeceğini, kaynak yapan işçilerin fabrikalarda başka işlere