Eski: 'İşin ne olursa olsun severek yap!' Yeni: 'Az çalış, hayatını yaşa!'

Bu klişeye bir zamanlar inandığım da oldu. Olmadı değil. "İşimiz ne olursa olsun severek yapacakmışız!"Üniversitedeyken, iş insanın hayatının bir parçası olmalı, diye düşünürdüm. İş, eğer sadece iş olursa çok sıkıcı olabilirdi çünkü. En büyük korkumuz buydu galiba. Hobisi gibi bir şey olmalı ki severek yapmalı insan. Ancak böyle olursa başarı gelir, falan filan...O dönem sosyoloji derslerinde Taylorist yapıya karşı Japon tipi iş anlayışı pek övülürdü. Neymiş, Taylorist düzende çarkın bir parçası oluyorsun. Vidayı sıkan adamsın. Ne yaptığını ne ürettiğini, ürettiğin şeyin toplumdaki, dünyadaki etkisini bilmiyorsun. İzole olmuş, yabancılaşmış bir şekilde, sözde ot gibi yaşıyorsun. Bunu en iyi anlatan örnek olarak da Charlie Chaplin'in "Modern TimesAsri Zamanlar" filmi gösterilirdi. Güzel film, o ayrı. Yabancılaşmayı da şahane anlatıyor. O yüzyıl için ve o şartlar için doğru bir eleştiri. Peki bugünTaylorist sistemin karşısındaki Japon modelindeyse sürecin tamamına hakimsin. Böylelikle rolünü, yerini biliyorsun ve bu anlayış seni işine yabancılaşmaktan kurtarıyor. Hem öz saygın artıyor hem de daha verimli oluyorsun. Zaten işin aslı da bu "verimli" olmak. Yani daha bir şevkle çalışmak. Gönüllü köle olmak.Japonların sisteminin başarısını anlatmak için verilen örneklerden biri de şuydu: Japonlar okulu bitirip bir şirkete giriyor ve o şirketten emekli oluyor. Bu bir kültür meselesi ve başarı hikâyesi olarak da incelenirdi çok. Mutlular ve tatmin oluyorlar, o yüzden başka iş aramıyorlar. Şu anda bunu isteyen ne şirket kaldı ne de çalışan. Kâbus gibi. Şimdi sosyoloji derslerinde, kamu idaresinde ne anlatılıyor cidden bilmiyorum. Bu anlattığım 90'lar.Evde Kovid Kovid yatarken düşünecek çok zamanı oluyor insanın. Özellikle de bu pandemi dünyasının gerçekleri kendini iyiden iyiye dayatmaya başladığından beri sanırım hepimiz işimizle ilişkimizi yeniden gözden geçirmek zorunda kaldık.Toplantılar, sunumlar, şatafatlı ofis ortamları, beş yıldızlı otellerde konferanslar, hep aynı saçma sapan lokantalarda, otellerde harcanan bir sürü para ve elbette herkesin ardında bıraktığı dev bir karbon ayak izi. Ne yapıyoruz biz gerçekten Ne yapıyormuşuz bizvar taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6681914;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6681914;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a',