40 yıldır hâlâ yürürlükte!

Geçen yılın ortalarında Cumhur ittifakı, Anayasayı Türk tipi partili Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine "uyumlu hale getirmek" iddiasıyla anayasa değişikliği teklifi hazırlığı içinde girmiş, AKP 128, MHP 100 maddelik bir teklif hazırlayıp karşılıklı birbirlerine sunmuştu.Aradan geçen yaklaşık bir buçuk yılda bu tekliflerin akıbetini bilen yokken, iki parti bu teklifleri ortak bir metin haline getirip muhalefete sunacaktı ama getire getire iki madde getiriliyor. Neredeyse tamamı değişti ama... 20 yıllık AKP iktidarları döneminde 12 kez Anayasa değişikliğine gidildi. 177 maddesinin 134 hükmünde değişiklik yapıldı. Neredeyse "değişmeyen değiştirilemez" 4 madde, temel hak ve hürriyetler ve birkaç maddeden ibaret kaldı. 7 Kasım 1982'de kabul edilen yürürlükteki Anayasa 40. yılına girmesi dolayısıyla Meclis'te konuşan anayasa hukukçusu İstanbul Milletvekili İbrahim Özden Kaboğlu, anayasada 1987'den 2017'ye kadar otuz yıl süreyle yaklaşık 20 kez değişiklik yapıldığını, bu değişikliklerin birbiriyle çelişen iki ana eksene yöneldiğini anlattı. Birincisinin, anayasacılıkta "iyileştirme" yönünde, ikincisinin ise anayasacılıktan "kopma" şeklinde olduğunu söylerken, iyileştirmelerin, 1987-2004 değişiklikleriyle siyasal uzlaşma yoluyla özgürlükleri pekiştirme ve iktidarı elden geldiğince sınırlama yönünde olduğunu, "kopuş"un ise 2007-2017 ekseninde yapılan Anayasa değişiklikleriyle halk oylaması araçsallaştırılarak "kişisel iktidar eşiğine varan değişiklikler"nin toplamı olduğunun altını çizdi. 16 Nisan 2017'de oylanan değişikliğin, kurumlar, kurallar ve ilkeler bütünlüğü bakımından Osmanlı Devleti, Türkiye Cumhuriyeti anayasacılık çizgisinden kopma veya ayrılmayı ifade etme tespitinde bulunan Kaboğlu, "Hükûmet lağvedildi, bir; iki, parlamenter rejim sonlandırıldı; yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesi delindi; yargı bağımsızlığının kurumsal güvencesi kaldırıldı; kişiselleştirilen iktidar hesap vermekten bağışık tutuldu. Dahası, devlet, parti, kişi birleşmesi, demokratik siyasal yarışmanın serbest ve eşit işleyişini engelleyerek iktidarın el değiştirme ortam ve koşullarını da zedeledi" değerlendirmesi dikkat çekici. Kimse beğenmiyor ama... Yeni sistemde aksaklıkların her geçen gün ortaya çıkması iktidar tarafından dahi seslendirilmesi, bu aksaklıkların giderilmesi için anayasanın değişmesi gerektiğini söylemesi "yeni sistem"in Türkiye'ye uymadığı gösteriyor. Bu yüzden 6 muhalefet partisi bir araya gelip