Ankara-Şam normalleşmesi, üçüncü aşamasında tıkandı. Putin'le görüşen Esad, Erdoğan'la görüşebilmesinin şartının "Türk askerinin Suriye'nin kuzeyinden çekilmesi" olduğunu yineledi. Yineledi diyoruz, zira bu şart zaten Şam tarafından daha önce sunulmuştu.Madem şart yeni değil, o zaman normalleşme üçüncü aşamasında neden tıkandı Açılır mı, nasıl ve ne zaman açılır Bu sorulara yanıt bulabilmek için, önce neden tıkandığını anlamamız gerekiyor.1. AŞAMA: İSTİHBARATÇILAR DEVREDEAnkara-Şam normalleşmesi, öncekilerden farklı olarak bu kez Erdoğan'ın Suriye'ye sınır ötesi operasyon ilanında bulunduğu şartlarda, bizzat Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından gündeme getirilmişti. Özetle Putin Türkiye'nin haklı güvenlik endişesinin çözümünün sınır ötesi operasyonda değil, teröre karşı Ankara-Şam işbirliğinden geçtiğini savunmuştu.Erdoğan, Suriye'de "iki ajandası" olduğu için, Putin'in önerisini zamana yaymaya çalıştı ama en sonunda Ankara-Şam normalleşmesini kabul etmek zorunda kaldı.Kapı, Türkiye ve Suriye istihbarat başkanlarının görüşmesiyle açıldı. Böylece birinci aşama geçilmiş oldu. Ancak Erdoğan'ın "iki ajandası" yine de ilerlemenin önünde engeldi, süreci yokuşa sürüyordu. Bu nedenle 2022 yazından 2022 sonuna kadar bir türlü ilerleme sağlanamadı.2. AŞAMA: SAVUNMA, 3. AŞAMA: DIŞİŞLERİSığınmacı sorununu seçim fırsatına çevirme olasılığı, nihayet ikinci aşamaya geçilebilmesini sağladı. Türkiye ve Suriye savunma bakanları, 28 Aralık 2022'de, Rusya savunma bakanının kolaylaştırıcılığında bir araya getirilebildi.Üçüncü aşamada dışişleri bakanlarının bir araya getirilmesi planlandı. Ancak deprem başta olmak üzere yeni faktörler, süreci olumsuz etkiledi.Bu arada İran, hem sürecin dışında kalmamak için ama hem de süreci kolaylaştırmaya katkı için, üçlü görüşmelere dahil olmak istedi; taraflar dörtlü formatta anlaştı. Önce 15-16 Mart'ta dört ülkenin dışişleri bakan yardımcıları bir araya gelecek ve ardından da doğrudan bakanlar görüşecekti.Ancak olmadı, 15-16 Mart görüşmesi ertelendi. Çünkü başta da belirttiğimiz