Bir aylık konuşmayıbir günde yapmayalım!..

İmam Malik hazretlerine birini överler. İmam da şöyle cevap verir: "Doğrudur, değerli bir insandır. Ama bir aylık konuşmayı bir günde yapıyor!" Dil, büyük nimettir. İyi ve kötü işlerdeki rolü, iyiliği de kötülüğü de büyüktür. Cennete de, Cehenneme de götürür. Atalarımız "Dilin cirmi (hacmi) küçük, cürmü (yaptığı iş) büyüktür" demişler. Nice insanlar yaptıkları konuşmalarla öldürülmüş veya yıllarca hapis yatmıştır. Niceleri de, yaptıkları güzel konuşmalarla takdir toplamış, yüksek makamlara çıkmış, büyük nimetlere kavuşmuştur. Bunun için dilimize sahip olmalıyız. Konuşmaya başlamadan, konuşacaklarımızı kontrol etmeliyiz. Söyleyeceğimiz söz, kendimize veya başkasına bir fayda sağlayacaksa konuşmalıyız. Konuştuklarımız bir işe yaramayacaksa boşu boşuna konuşmuş oluruz. Akıllı adam, düşünür sonra konuşur. Ahmak ise, konuşur sonra düşünür. Konuştuktan sonra iş işten geçmiştir, ok yaydan çıkmıştır. Pişmanlık fayda vermez artık.Mümkün olduğu kadar az konuşmalıyız. Çok konuşmak ahmaklık alâmetidir. Ahmakların birçok alâmeti vardır: Birincisi, çok konuşur, ikincisi, süratle cevap verir, daha karşıdaki sorusunu bitirmeden o cevaplandırmaya başlar. Üçüncüsü, çabuk güvenir karşısındakine. Sormadan soruşturmadan bir iki güzel sözüne aldanır ve ona güvenir.Rabbimiz bize bir dil vermiş, iki de kulak, üstelik dilimizi de iki kilitle kilitlemiş. Dişlerimizle dudaklarımız. Bu, şu demektir; konuştuklarımızdan daha çok dinlemeliyiz...Âlimin yanında susarsak, ilmimiz artar. Cahilin yanında susarsak sabrımız artar. Çünkü cahil saçma sapan konuşur, onu dinlerken sabretmek zorunda kalırız, bu da bizim olgunlaşmamıza sebep olur.Çok konuşanı pek sevmezler. İmam Malik hazretlerine birinden bahsederler ve onu överler. İmam da, şöyle